Γράφει: Κυριακή Ξενικού,  Φαρμακοποιός – Χημικός, M.Sc. στην ανόργανη βιοχημεία

Ένα πολύ συχνό πρόβλημα, ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες λόγω της υγρασίας και των θερμοκρασιών που επικρατούν, αποτελούν οι ονυχομυκητιάσεις.

Η μυκητίαση των νυχιών εμφανίζεται κυρίως λόγω της μόλυνσης από τις παρακάτω κατηγορίες μικροοργανισμών:

• μύκητες που προσβάλλουν τα μαλλιά, το δέρμα και τα νύχια και οι οποίοι τρέφονται από τον ιστό των νυχιών (προσβολή από δερματόφυτα).
• καντιντίαση των ονύχων (προσβολή από Candida albicans)
• μη-δερματόφυτα βακτήρια μούχλας.

Και οι τρεις κατηγορίες μικροοοργανισμών προκαλούν πολύ παρόμοια και χρόνια συμπτώματα, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατό να αποσαφηνιστεί η ακριβής αιτία της μόλυνσης μόνο από την οπτική επαφή, αλλά να απαιτείται εργαστηριακή ανάλυση του μικροβίου. Τελευταία, μελετάται και η χρήση των laser στη θεραπευτική αντιμετώπιση των ονυχομυκητιάσεων.

Ως εκ τούτου, κρίνεται σημαντική η τακτική τήρηση των κανόνων υγιεινής των νυχιών. Προκειμένου να αποφεύγονται μυκητιασικές λοιμώξεις απαραίτητο είναι το σχολαστικό κόψιμο των νυχιών και πλύσιμο των άκρων με σαπούνι και νερό. Σε περίπτωση τραυματισμών στην περιοχή γύρω από τα νύχια, πρέπει να περιορίζεται η χρήση τεχνητών νυχιών και βερνικιών. Τα δερμάτινα υποδήματα και οι βαμβακερές κάλτσες συμβάλλουν στην καλύτερη υγιεινή των ποδιών. Η κοινή χρήση αυτών με άλλους δεν συνιστάται.
Καθώς οι μύκητες των νυχιών εισχωρούν στα βαθύτερα στρώματα του νυχιού όπου τρέφονται από τα πλούσια αποθέματα κερατίνης, η έγκαιρη αντιμετώπιση αποτελεί την λύση του προβλήματος. Η αντιμετώπιση με φαρμακευτικά σκευάσματα, δεν είναι πάντοτε αποτελεσματική καθώς σε κάποιες περιπτώσεις οι δραστικές ουσίες δεν εισχωρούν τόσο βαθιά όσο απαιτείται για να αποφευχθεί η λοίμωξη.

Εξαίρεση αποτελεί το αιθέριο έλαιο ρίγανης που παρουσιάζει μεγάλη διεισδυτικότητα φθάνοντας ακόμα και στα πιο βαθιά σημεία. Η ρίγανη, Ορίγανον το κοινόν, Origanum vulgare, είναι πολύ γνωστή για τις θεραπευτικές και φαρμακευτικές της ιδιότητες από την αρχαιότητα και αποτελεί αρωματικό ποώδες, πολυετές, ιθαγενές και θαμνώδες φυτό της Μεσογείου και της Κεντρικής Ασίας, ενώ ανήκει στο γένος Ορίγανο της τάξης των λαμιωδών (Lamiaceae) αγγειόσπερμων δικότυλων φυτών.

Είναι γεγονός ότι η Ελληνική βιολογική ρίγανη (Origanum vulgare ssp. hirtum-heracleoticum) θεωρείται η καλύτερη παγκοσμίως λόγω της πολύ υψηλής της περιεκτικότητας σε καρβακρόλη, που είναι η κύρια δραστική ουσία της. Η ρίγανη έχει 12 φορές περισσότερο αντιοξειδωτική δράση από το πορτοκάλι, 30 από την πατάτα και 42 από το μήλο.

Τι όμως είναι αυτό που κάνει το αιθέριο έλαιο ρίγανης τόσο ξεχωριστό και μοναδικό αντιμυκητιασικό, αντιμικροβιακό και αντιικό;

Αρχικά, το αιθέριο έλαιο ρίγανης όπως προαναφέρθηκε περιέχει καρβακρόλη, ισχυρή αντιμικροβιακή ουσία. Η καρβακρόλη έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματική στην αντιμετώπιση του μύκητα κάντιντα, του ασπέργιλλου, του σταφυλόκοκκου, του καµπυλοβακτηριδίου (θεωρείται ότι είναι υπεύθυνο για μερικά είδη έλκους), της κλεψιέλας, του κολοβακτηριδίου, του τζιάρντια (Giardia), της ψευδομονάδας, της σαλμονέλας και της λιστέρια. Τα τερπένια είναι μία ακόμη κατηγορία ουσιών που περιέχονται στο αιθέριο έλαιο ρίγανης, όπως και η θυμόλη, ένα φυσικό μυκητοκτόνο με αντισηπτικές ιδιότητες. Ο συνδυασμός των αντιμυκητιασικών και αντιικών ιδιοτήτων του ελαίου ρίγανης βοηθάει το στομάχι να ηρεμήσει και να ανακουφιστεί από το φούσκωμα, τη δυσκοιλιότητα, τη διάρροια και τα αέρια. Επιπλέον, έρευνες καταδεικνύουν ότι το έλαιο ρίγανης μπορεί να θεραπεύσει λοιμώξεις, που προκαλούνται από παράσιτα, όπως το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου.

Όσον αφορά στη χρήση και τη λήψη του ελαίου ενάντια στις μυκητιάσεις είναι αποτελεσματικό τόσο με per os λήψη όσο και με εξωτερική εφαρμογή στην προσβληθείσα περιοχή. Αξιοσημείωτο δε, είναι το γεγονός ότι το αιθέριο έλαιο της ρίγανης σε συνδυασμό με άλλα έλαια όπως για παράδειγμα θυμαριού, κανέλας, γαρίφαλου, tea tree oil, έλαιο σπόρου ηλίανθου, καλέντουλας, άρκευθου, λεμονιού λειτουργούν συνεργιστικά, προσδίδοντας ολικά αποδεδειγμένη αντιμυκητιασική δράση.

Κυριακή Ξενικού
Φαρμακοποιός – Χημικός, M.Sc. στην ανόργανη βιοχημεία