Έχω νεύρα...Κοντεύω να εκραγώ...Φράσεις οικείες που όλοι έχουμε πει έστω και μια φορά μέχρι τώρα. Εκφράσεις θυμού, ενός συναισθήματος που οι περισσότεροι θεωρούν αρνητικό ή ακόμα και απαγορευτικό, καθώς φοβούνται τις συνέπειές του. Τι είναι τελικά ο θυμός; Είναι όντως ένα απαγοτευτικό συναίσθημα, που πρέπει να φοβόμαστε;

Η απάντηση είναι... όχι. Ο θυμός είναι μια συναισθηματική αντίδραση απέναντι σε κάποιο άτομο, μια κατάσταση ή ένα γεγονός. Μας ενημερώνει για την ψυχική κατάσταση που βρίσκεται ο οργανισμός μας εκείνη τη στιγμή. Μια τέτοια στιγμή μπορεί να είναι όταν νιώθουμε ότι απειλούμαστε, όταν φοβόμαστε οτι χάνουμε τον έλεγχο αλλά και όταν μας αδικούν ή μας προσβάλλουν. Το θέμα δεν είναι το αν θα θυμώσουμε αλλά το πώς θα εκδηλώσουμε αυτό το συναίσθημα. Φανταστείτε την αντίθετη περίπτωση, όπου κάποιος έκδηλα μας προσβάλλει και εμείς τον ακούμε χωρίς να αντιδράμε...

Όντως υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο θυμός εκδηλώνεται με λάθος τρόπο, ο οποίος επηρεάζει αρνητικά, όχι μόνο αυτόν που τον εκδηλώνει, αλλά και το περιβάλλον του. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν αντιδράμε ενστικτωδώς. Χωρίς να προλάβουμε να επεξεργαστούμε αυτό που μας έχει ενοχλήσει εκδηλώνουμε επιθετικότητα (συνήθως με λεκτική ή σωματική βία), για την οποία συνήθως μετανιώνουμε. Παράλληλα, επιθετικά μπορεί να αντιδράσει κάποιος σε ασήμαντη (φαινομενικά) αφορμή εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο συσσωρευμένο, καταπιεσμένο θυμό που μπορεί να υπάρχει μέσα του. Επιπλέον, κάποιοι άνθρωποι έχουν «μάθει» να αντιδρούν επιθετικά και να υιοθετούν αυτή τη συμπεριφορά ως τρόπο αντιμετώπισης των δυσκολιών στη ζωή τους. Πέρα από τα παραπάνω, υπάρχει και η κατηγορία ανθρώπων, που λόγω δικών τους τραυματικών βιωμάτων αισθάνονται ικανοποίηση όταν κακοποιούν τον άλλο.

Πως φτάνουμε όμως σε αυτό το σημείο; Στο σημείο να καθοδηγούμαστε από την ένταση του συναισθήματος του θυμού και να χάνουμε τον έλεγχο του εαυτού μας; Υπάρχουν διάφορες πιθανές αιτίες, οι οποίες διαφέρουν διατομικά, ανάλογα με το ιστορικό του καθενός. Μια πιθανή αιτία είναι η μίμηση προτύπου. Όταν υπάρχει ένας τουλάχιστον επιθετικός γονέας στην οικογένεια, το παιδί ασυνείδητα (και παρόλο που λεκτικά μπορεί να τάσσεται εναντίον αυτής της συμπεριφοράς) υιοθετεί την επιθετικότητα και την εφαρμόζει και στη δική του οικογένεια. Άλλος λόγος μπορεί να είναι το άγχος που εκδηλώνει κανείς σε μέρη ή σε καταστάσεις που τα έχει συνδέσει με μια οδυνηρή προηγούμενη εμπειρία. Αυτό μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε θυμό και επιθετικότητα. Σε τέτοιου είδους συμπεριφορές μπορεί να οδηγηθεί κανείς και από προβλήματα επικοινωνίας στις σχέσεις του με το σύντροφο ή την οικογένεια. Η αποστολή διπλών μηνυμάτων, η έλλειψη προσωπικού χώρου, η έλλειψη εμπιστοσύνης, οι συγκρούσεις μέσα στην οικογένεια, η αίσθηση αδυναμίας ελέγχου και αντίδρασης σε καταστάσεις μπορούν να προκαλέσουν τα γνωστά «ξεσπάσματα» θυμού. Όμως, πέρα από το κομμάτι των σχέσεων ακόμα και προσωπικά ζητήματα μπορεί να καταλήξουν σε εκρήξεις θυμού, όπως οικονομικά προβλήματα, ζητήματα στον εργασιακό χώρο, ανισσοροπία σε διάφορους τομείς της ζωής (εργασία-προσωπικός χρόνος-οικογένεια) και η αδυναμία διαχείρισης χρόνου.

Είναι φανερό ότι οι αιτίες για την εκδήλωση επιθετικότητας λόγω θυμού είναι πολλές. Το βασικότερο βήμα για να μπορέσει κανείς να το αντιμετωπίσει είναι η αναγνώριση του θυμού του και η επεξεργασία του. Να μπορέσει μέσα από την ανάλυση να δώσει απάντηση σε ερωτήματα, όπως πότε, πώς, υπό ποιες συνθήκες κτλ. ώστε να σταματήσει να λειτουργεί ενστικτωδώς. Επιπλέον, είναι σημαντικό να έχει την επιθυμία να αλλάξει. Ο σκοπός των προγραμμάτων διαχείρισης θυμού δεν είναι να μη θυμώνουμε ποτέ. Το αντίθετο. Είναι να μάθουμε να διαχειριζόμαστε αυτά τα συναισθήματα και να τα εκφράζουμε με τρόπο ώστε κι εμείς να αισθανθούμε καλύτερα, αλλά και οι γύρω μας να τα κατανοήσουν. Αυτό οδηγεί σε καλύτερη επικοινωνία, πιο ανθεκτικές και ειλικρινείς σχέσεις, καλύτερη υγεία και εργασιακή απόδοση.

Για την αντιμετώπιση προβλημάτων θυμού η καλύτερη λύση είναι η επίσκεψη σε ειδικό, ο οποίος βοηθάει να καταλάβει κανείς τα βαθύτερα κίνητρά του, να συνδέσει τα γεγονότα της ζωής του με την τωρινή κατάσταση, να δώσει απαντήσεις σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα, ώστε να μην αντιδρά ενστικτωδώς, αλλά και να δοκιμάσουν μαζί νέους, πιο αποδοτικούς τρόπους επικοινωνίας. Παρακάτω δύνονται κάποιες βασικές συμβουλές για κάποιον που θέλει να διαχειριστεί το θυμό του:

Σαν συμπέρασμα, φαίνεται ότι ο θυμός αποτελεί ένα πολυπαραγοντικό πρόβλημα, το οποίο ευνοείται στην εκδήλωσή του από την ανταγωνιστική εποχή που ζούμε, η οποία απαιτεί γρήγορους ρυθμούς και παραγκωνισμό βαθύτερων προσωπικών αναγκών. Παρόλο αυτά, είναι κάτι που αντιμετωπίζεται, αν κάποιος το θελήσει και προσπαθήσει για αυτό. Τότε τα οφέλη είναι ακόμα μεγαλύτερα γιατί παράλληλα βελτιώνεται και η αυτοεικόνα αλλά και οι διαπροσωπικές μας σχέσεις.

Το άγχος είναι καταρχήν απαραίτητο για την επιβίωση μας. Χωρίς άγχος δεν θα μπορούσαμε να κρατήσουμε μια δουλειά η οποία μας βοηθά να εξασφαλίσουμε τα απαραίτητα για να ζήσουμε. Όταν όμως το άγχος ξεπερνά ένα όριο γίνεται ανασταλτικός παράγοντας στην επιβίωση μας και αντί να μας βοηθά μας εμποδίζει από το να ζούμε καλά.

Τι μπορούμε να κάνουμε για να περιορίσουμε τις συνέπειες του άγχους:

- Προσπαθήστε να περιορίσετε τις "απειλές"

Συχνά οι προσδοκίες μας είναι πολύ υψηλές ή νιώθουμε ότι 'πρέπει' να ακολουθούμε αυτά που μας επιτάσσει η κοινωνία και τα ΜΜΕ. Αυτή όμως η στάση μας οδηγεί αναπόφευκτα στο να απαιτούμε περισσότερα από τον εαυτό μας και τους άλλους με αποτέλεσμα να δημιουργούμε εμείς οι ίδιοι τις απειλές γύρω μας. Προσπαθήστε να καταλήξετε σε αυτά που πραγματικά είναι σημαντικά για εσάς. Για παράδειγμα, είναι πραγματική η ανάγκη για την αγορά ενός καινούργιου αυτοκινήτου η οποία θα επιβαρύνει οικονομικά την οικογένεια;

- Σκεφθείτε ποιο είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί (και τι θα κάνετε σε αυτή την περίπτωση)    

Αυτός ο χειρισμός μπορεί να ακούγεται παράξενος όμως πολλές φορές βοηθά να φέρουμε στο μυαλό μας το χειρότερο σενάριο! Είναι όντως τόσο άσχημα τα πράγματα; Πώς θα μπορούσα να αντιδράσω στην περίπτωση που συμβεί το χειρότερο; Για παράδειγμα εάν φοβάμαι ότι θα χάσω τη δουλειά μου: δεν θέλω να συμβεί και θα προσπαθήσω να ανταποκρίνομαι στις υποχρεώσεις της δουλειάς όμως εάν συμβεί θα ψάξω για καινούργια δουλειά. Όπως βρήκα την τωρινή μου δουλειά θα βρω κάποια άλλη, ή μπορεί να είναι ευκαιρία να αλλάξω τομέα. Η γνώση ότι υπάρχει "σχέδιο δράσης" για κάθε ενδεχόμενο είναι κάτι που μας βοηθά να περιορίσουμε το άγχος που βιώνουμε. Συνήθως το άγνωστο είναι αυτό που μας προκαλεί περισσότερο άγχος. Η ανικανότητά μας να παρέμβουμε στα πράγματα γύρω μας, η αίσθηση έλλειψης ελέγχου είναι οι παράγοντες που ανεβάζουν το επίπεδο του άγχους. Όταν όμως διερευνήσουμε το χειρότερο που μπορεί να συμβεί και καταστρώσουμε ένα σχέδιο δράσης για αυτό το ενδεχόμενο, αυτομάτως περνά υποσυνείδητα το μήνυμα ότι κατέχουμε κατά ένα μέρος τον έλεγχο της κατάστασης.

- Κρατήστε σημειώσεις 

Στην αντιμετώπιση του άγχους βοηθά το να έχετε κάπου συγκεντρωμένα, π.χ. σε κάποιο ημερολόγιο όλα όσα χρειάζεται να κάνετε. Όταν έχετε πολλά πράγματα να κάνετε σημειώστε τα σε μια λίστα και κατηγοριοποιήστε σε α) απαραίτητο να γίνουν, β) καλό θα είναι να γίνουν σύντομα και γ) μπορούν να περιμένουν λίγο.

- Κοινωνικοποιηθείτε και δραστηριοποιηθείτε

Διαφυλάξτε τον πολύτιμο ελεύθερο χρόνο σας για καλή συντροφιά και ευχάριστες δραστηριότητες. Έχει διαπιστωθεί ότι η συζήτηση και η έκφραση των σκέψεων και των συναισθημάτων μας λειτουργεί σαν αγχολυτικό. Βοηθά επίσης η βελτίωση των σχέσεων μας με τους γύρω μας. Εάν έχετε παρατηρήσει ότι σας επιβαρύνει η συναναστροφή με κάποια άτομα χρειάζεται να βελτιώσετε αυτή τη σχέση ή να αποφεύγετε τη συχνή συναναστροφή με αυτά τα πρόσωπα. Φροντίστε επίσης να αναζητήσετε δραστηριότητες που σας ευχαριστούν όπως η ενασχόληση με την τέχνη, η φυσική άσκηση κτλ. Οι έρευνες δείχνουν ότι ειδικά η αερόβια άσκηση όπως το γρήγορο περπάτημα, το τρέξιμο, το ποδήλατο, το κολύμπι, ο χορός κ.α. συμβάλλουν σημαντικά στη βελτίωση της συναισθηματικής μας κατάστασης.

- Εντοπίστε τα αυθαίρετα συμπεράσματα και τη δραματοποίηση

Μερικές φορές μπορεί να μας συμβεί κάτι το οποίο να μην είναι ευχάριστο και να δραματοποιήσουμε το γεγονός καταλήγοντας σε αυθαίρετα συμπεράσματα που δεν έχουν λογική βάση. Για παράδειγμα εάν μου κάνει μια παρατήρηση ο εργοδότης μου μπορεί να υποθέσω αυθαίρετα ότι κινδυνεύει η θέση μου στην εταιρία. Αυτή η σκέψη μπορεί να με οδηγήσει στον πανικό και σε ακόμη πιο πολλά λάθη στη δουλειά. Ρωτήστε τον εαυτό σας: είναι αντικειμενική η σκέψη; Έχει λογική βάση;

- Βάλτε το χιούμορ στη ζωή σας 

Έχει βρεθεί ότι στην εκτόνωση των αρνητικών συναισθημάτων βοηθά το χιούμορ και η διακωμώδηση του γεγονότος. Το γέλιο μας κάνει καλό, έτσι την επομένη φορά που θα έχετε άγχος προσπαθήστε να δείτε την αστεία πλευρά των πραγμάτων. Στην αντιμετώπιση του άγχους και άλλων ζητημάτων που σας απασχολούν μπορεί να σας βοηθήσει ένας ειδικός.

Ανδρική υπογονιμότητα ονομάζεται η ανικανότητα επίτευξης εγκυμοσύνης μετά από ένα χρόνο ελεύθερης σεξουαλικής επαφής. Η αρχική εξέταση του σπέρματος γίνεται για να αξιολογηθεί αν το πρόβλημα είναι ο όγκος μιας εκσπερμάτισης, ο χρόνος υγροποίησης αυτού από παχύρευστο σε αραιότερο υγρό, ο αριθμός των σπερμάτοζωαρίων στο υγρό, η μορφολογία τους, η κινητικότητα τους, το pH, η παρουσία μόλυνσης, τα επίπεδα φρουκτόζης και η κατάτμηση DNA σπέρματος.

Το 40%-50% στην αποτυχία της σύλληψης οφείλεται στους άνδρες. Γύρω στο 6% των ανδρών σήμερα έχουν πρόβλημα γονιμότητας ενώ το 1950 το ποσοστό αυτό ήταν λιγότερο από 1%. Αυτό από μόνο του δείχνει τη διαφορά που προφανώς έγκειται στον διαφορετικό τρόπο ζωής, στο περιβάλλον αλλά και στη διατροφή.

Έτσι, σήμερα εξετάζονται πολλοί παράγοντες που μπορεί να είναι υπαίτιοι αυτού του προβλήματος όπως:

ΗΛΙΚΙΑ

Η ηλικία των 25, στους άνδρες, έχει βρεθεί ως η πιο γόνιμη. Η έκκριση της τεστοστερόνης συνεχίζει σε όλη την διάρκεια της ζωής όπως και η παραγωγή σπέρματος, αλλά και τα δύο μειώνονται με την πάροδο των χρόνων.

ΚΑΠΝΙΣΜΑ

Αυξάνει τις ελεύθερες ρίζες στο σώμα καταστρέφοντας πολλά κύτταρα. Σχετίζεται με την πήξη του σπέρματος, με τη σπερματογέννεση αλλά και την αλλαγή της κινητικότητάς των σπερματοζωαρίων. Μειώνει την συγκέντρωση της βιταμίνης C που έχει αντιοξειδωτική δράση ενώ έχουν αυξημένο κάδμιο που δρα αρνητικά. Η νικοτίνη, μπορεί επίσης να αλλάξει την λειτουργία του άξονα του υποθαλάμου-της υπόφυσης επηρρεάζοντας την αυξητική ορμόνη, την κορτιζόλη, την βαζοπρεσσίνη (αντιδιουρητική ορμόνη), την απελευθέρωση οξυτοκίνης (νευροορμόνη για την έκκριση του γάλακτος αλλά και τη σύσπαση της μήτρας) και έτσι την απελευθέρωση της ωχρινοποιητικής ορμόνης και της προλακτίνης.

ΚΑΦΕΪΝΗ

Μπορεί να εμποδίζει την παραγωγή σπέρματος, να προκαλέσει χρωμοσομικές ανωμαλίες και να επηρεάσει την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων. Η καφεΐνη περιέχεται στον καφέ, στο τσάι, στην σοκολάτα, στα αναψυκτικά τύπου cola και σε κάποια φάρμακα.

ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ

Το σπέρμα αποτελείται από διάφορα συστατικά η έλλειψη των οποίων εξαρτάται από την διατροφή. Αυτά είναι φρουκτόζη, σορβιτόλη, ινοσιτόλη, γλουταθειόνη, κρεατίνη, βιταμίνη C, βιταμίνη Β12, χολίνη, φώσφορος, μαγνήσιο, ασβέστιο, κάλιο, ψευδάργυρος. Όλα είναι απαραίτητα τόσο για την παραγωγή όσο και για την υγεία του σπέρματος.

pH

Το φυσιολογικό pH του υγρού εκσπερμάτισης είναι αλκαλικό, δηλαδή κοντά στο 7. Ένα υψηλό ή χαμηλό pH μπορεί να σκοτώσει το σπέρμα ή να επηρρεάσει την ικανότητά του να κινηθεί ή να διεισδύσει στο ωοάριο. Αυτό εξασφαλίζεται αρχικά με πολύ νερό, με όξινα φρούτα που αντενεργούν το όξινο pH του σώματος με το αλκαλικό του υγρού εκσπερμάτισης και με φρούτα υψηλά σε φρουκτόζη για την παροχή σακχάρων. Παρόλα αυτά, η σύγχρονη διατροφή με τα κρεατικά, τα γαλακτοκομικά, τα γλυκά, το αλεύρι, τον καφέ και τα κορεσμένα λιπαρά οξέα προκαλούν ήδη την δημιουργία όξινου περιβάλλοντος. Άρα χρειάζεται νερό και φρουκτόζη.

ΝΑΡΚΩΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

Το χημικό συστατικό στην μαριχουάνα σχετίζεται με την τεστοστερόνη. Έτσι, το σώμα θα παράγει λιγότερη τεστοστερόνη. Επίσης, μειώνει τη λίμπιντο και προκαλεί σεξουαλική ανικανότητα ή στειρότητα. Οι επιδράσεις της κοκαΐνης είναι παρόμοιες.

ΑΛΚΟΟΛ

Σχετίζεται με την έκκριση τεστοστερόνης, με την επιτάχυνση μετατροπής της σε οιστρογόνα και με την μείωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων. Το προϊόν διάσπασης του αλκοόλ είναι η ακεταλδεύδη που είναι τοξική στο σπέρμα. Ακόμη και η μέτρια κατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα μορφολογίας του σπέρματος και κινητικότητας αυτού. Τέλος τροσοδοτεί τον οργανισμό με ελύθερες ρίζες και μειώνει την απορρόφηση βιταμινών και μετάλλων.

ΑΓΧΟΣ

Επηρεάζει ένα μεγάλο αριθμό βιολογικών συστημάτων συμπεριλαμβανομένου και του αναπαραγωγικού. Ερευνητικά στοιχεία δείχνουν ότι το έντονο ή χρόνιο άγχος μειώνει τον αριθμό των σπερματοζωαρίων, την κινητικότητα και τη μορφολογία τους. Νευροενδοκρινικές ορμόνες δείχνουν να περιορίζουν την τεστοστερόνη του πλάσματος.

ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΡΙΖΕΣ

Είναι ασταθή μόρια που συνδέονται με την κυτταρική καταστροφή και την βλάβη στο σπέρμα. Κάποια αίτια είναι η ανθυγειινή διατροφή, το κάπνισμα και η φτωχή αποτοξίνωση του σώματος. Έτσι επιδρούν αρνητικά στην μορφολογία του σπέρματος. Οι ελεύθερες ρίζες μπορεί επίσης να προκαλέσουν υπερδραστηριότητα του σπέρματος, ενώ είναι ακόμα στο αναπαραγωγικό σύστημα και έτσι επηρρεάζεται η τελική κινητικότητά του. Το υγρό εκσπερμάτισης περιέχει αντιοξειδωτικούς παράγοντες που εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες. Αν όμως η δίαιτα είναι φτωχή σε αντιοξειδωτικά, επηρρεάζεται και η περιεκτικότητά τους στο σπέρμα. Αντιοξειδωτική δίαιτα είναι αυτή που είναι πλούσια σε βιταμίνες A (πχ. κολοκυθάκια), C (πχ. ακτινίδιο), E (πχ. ηλιέλαιο), και σελήνιο (πχ. ψάρι), ψευδάργυρο (πχ. φασόλια). Επίσης σε καλά λιπαρά όπως Ω3, Ω6 (πχ.ψάρι, καρύδια).

ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ, ΞΕΝΟ-ΟΙΣΤΡΟΓΟΝΑ, ΒΑΡΕΑ ΜΕΤΑΛΛΑ

Η αυξημένη έκθεση σε οιστρογόνα θεωρείται υπεύθυνη για την προγεννητική ζημιά των όρχεων αλλά και την μετέπειτα ελαττωματική λειτουργία αυτών αλλά και της σπερματογέννεσης. Τα οιστρογόνα της κυκλοφορίας του σώματος, εμποδίζουν ένζυμα που εμπλέκονται στην σύνθεση της τεστοστερόνης. Τα οιστρογόνα χρησιμοποιούνται σήμερα στην εκτροφή ζώων αλλά και στις γαλακτοβιομηχανίες. Τα φυτομάρμακα επίσης έχουν αρνητική επίδραση στην σπερματογέννεση. Το ίδιο ισχύει και για τα βαρέα μέταλλα. Εκτός από τις βιομηχανίες τροφίμων, τοξικά βρίσκονται και στο πλαστικό μπουκάλι αλλά και στα προϊόντα σόγιας. Καταλήγουμε λοιπόν στην σύσταση χρήσης οργανικών προϊόντων, στην χρήση φίλτρου στο νερό, στην περιορισμένη κατανάλωση γαλακτοκομικών και στην αποφυγή κατανάλωσης σόγιας.

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ

Το επιπλέον βάρος (φυσιολογικός δείκτης μάζας σώματος=βάρος (Kg)/ύψος(m)2 = 20-25) μπορεί να επηρρεάσει την ανδρική γονιμότητα λόγω μιας διαδικασίας των λιποκυττάρων που οδηγεί την μετατροπή της τεστοστερόνης σε οιστρογόνα και έτσι να επηρρεάσει τον αριθμό των σπερματοζωαρίων. Επίσης, το επιπλέον λίπος γύρω από τα όργανα αναπαραγωγής, θερμαίνει τους όρχεις μειώνοντας πάλι τον παραπάνω αριθμό. Απαιτείται λοιπόν η διατήρηση υγειούς βάρους των ανδρών.

ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗ ΖΕΣΤΗ ΟΡΧΕΩΝ

Η θερμοκρασία των όρχεων ρυθμίζεται από το σώμα. Η κανονική θερμοκρασία του σώματος είναι 36.6ο C. Το σπέρμα λειτουργεί καλύτερα στους 32ο C. Αυξημένη θερμοκρασία καταστρέφει την παραγωγή και την λειτουργία αυτού. Εκτός από την παχυσαρκία που προαναφέρθηκε, άλλοι δυσμενείς παράγοντες είναι η καθιστική ζωή, τα ζεστά μπάνια και τα σφιχτά εσώρουχα.

ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΣ ΟΡΧΕΩΝ

Ακόμη και ένας μικροτραυματισμός μπορεί να οδηγήσει σε εμπόδιο της ροής του σπέρματος. Επίσης σε φυσιολογική παροχή αίματος.

ΗΛΙΚΙΑ ΗΒΗΣ

Το ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα, εκτός από σπέρμα παράγει επίσης και φυλετικές ορμόνες που ωριμάζουν στην ηλικία της ήβης. Στην ηλικία συνήθως 10-14 διεγείρονται οι ορμόνες που συντελούν στην παραγωγή τεστοστερόνης. Κατά συνέπεια, η προβληματική ή καθυστερημένη ήβη μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα γονιμότητας.

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΚΗΛΗΣ, ΟΡΧΕΩΝ, ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΗΣ, ΟΥΡΗΘΡΑΣ, ΠΡΟΣΤΑΤΗ, ΠΥΕΛΙΚΗΣ ΖΩΝΗΣ

Οι επεμβάσεις αυτές επηρρεάζουν το αριθμό των σπερματοζωαρίων. Η εγχείρηση κύστης μπορεί να οδηγήσει σε ανάδρομη εκσπερμάτιση. Η κιρσοκήλη μπορεί να βλάψει τους όρχεις ή να οδηγήσει σε μείωση της παραγωγής σπέρματος.

ΔΙΑΒΗΤΗΣ

Μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα στήσης ή εκσπερμάτισης μέσω της βλάβης της λειτουργίας του αυτόνομου νευρικού συστήματος. Επίσης μπορεί να βλαπτεί το γεννετικό υλικό (DNA) αλλά και όγκος του σπέρματος είναι μικρότερος. Για τον διαβήτη ευθύνεται η παχυσαρκία και η ανθυγειινή διατροφή. Μια δίαιτα πλούσια σε λιπαρά και υδατάνθρακες όπως οι πατάτες και τα γλυκά οδηγούν σε αύξηση του σακχάρου του αίματος.

ΝΕΦΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια μπορεί να επηρρεάσει την στήση αλλά και την ποιότητα του σπέρματος.

ΥΠΕΡΤΑΣΗ

Η υψηλή πίεση δημιουργεί πρόβλημα στήσης. Εκτός από την φαρμακευτική αγωγή, η διατροφή υψηλή σε αλάτι επηρρεάζει εξίσου.

ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΑ

Η υψηλή χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια επιδρούν αρνητικά στην ανδρική γονιμότητα. Αυτό γιατί επηρρεάζεται ο αριθμός των σπερματοζωαρίων, η κινητικότητα και η βιοσημότητα του σπέρματος. Μια διατροφή πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά και υδατάνθρακες και φτωχή σε αντιοξειδωτικά οδηγεί στην δυσλιπιδαιμία.

ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

ΟΡΜΟΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Μια ανισσοροπία των ορμονών που εκρίνονται μπορεί να προκαλέσει υπογονιμότητα. Η γοναδοεκλυτίνη, που εκκρίνεται από τον υποθάλαμο του εγκεφάλου, επάγει την έκκριση των γοναδοτροπινών την ωοθυλακιοτρόπο ορμόνη και την ωχρινοτρόπο ορμόνη από την αδενοϋπόφυση. Αυτές προάγουν την παραγωγή τεστοστερόνης και την ωρίμασνη του σπέρματος. Η υψηλή παραγωγή προλακτίνης, ορμόνης που εκκρίνεται στην υπόφυση, μειώνει επίσης την γονιμότητα, δημιουργεί πρόβλημα στήσης και υπογοναδισμό. Στον υπογοναδισμό υπάρχει έλλειψη τεστοστερόνης.Η μειωμένη ή η αυξημένη παραγωγή θυρεοειδών ορμονών του θυρεοειδούς αδένα οδηγεί σε υποθυρεοειδισμό ή υπέρθυρεοειδισμό. Στην πρώτη περίπτωση προκαλείται χαμηλής ποιότητας σπέρμα, φτωχή λειτουργία των όρχεων και απώλεια της libido. Στην δεύτερη, επηρρεάζονται οι λειτουργίες των όρχεων και της υπόφυσης και έτσι γίνονται αλλαγές στην έκκριση ορμονών ενώ αυξάνεται η μετατροπή των ανδρογόνων σε οιστρογόνα. Στα ορμονικά προβλήματα παίζει ρόλο και η διατροφή είται ως αιτία είτε ως θεραπευτικό μέσο.

ΚΙΡΡΩΣΗ ΤΟΥ ΗΠΑΤΟΣ

Σχετίζεται με αυξημένα οιστρογόνα τα οποία εμποδίζουν την έκκριση της γοναδοτροπίνης της υπόφυσης και έτσι επηρρεάζουν την σπερματογέννεση. Μπορεί να οδηγήσει σε ατροφία των όρχεων, ανικανότητα και γυναικομαστία. Τα επίπεδα τεστοστερόνης είναι μειωμένα ενώ αυξάνονται τα οιστρογόνα.

ΠΑΡΩΤΙΤΙΔΑ

Όταν αυτή εμφανίζεται μετά την εφηβεία δημιουργεί ανικανότητα λόγω της αδυναμίας παραγωγής σπέρματος. Η ασθένεια μπορεί να καταστρέψει τα κύτταρα των όρχεων που παράγουν σπέρμα.

ΟΥΡΟΛΟΙΜΩΞΗ, ΟΥΡΗΘΡΙΤΙΔΑ, ΠΡΟΣΤΑΤΙΤΙΔΑ

Όλες αυτές οι παθήσεις μπορεί να οδηγήσουν σε υπογονιμότητα. Αιτίες είναι η παρεμπόδιση της μεταφοράς του σπέρματος μέσα στους όρχεις, η αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων, η δεισλειτουργία εκσπερμάτισης.

Διάφορα φάρμακα επηρρεάζουν την ανδρική γονιμότητα με ποικίλους τρόπους. Μερικά παραδείγματα είναι:τα αναβολικά στεροειδή επηρρεάζουν την παραγωγή ορμονών, η κυκλοσπορίνη (ανοσοκατασταλτικό) την στήση, την εκσπερμάτιση, την σπερματογέννεση, οι τετρακυκλινες (αντιβιοτικό) την ποιότητα του σπέρματος, τα αντιυπερτασικά την στητική λειτουργία, τα αντισταμινικά όπως η σιμετιδίνη (γαστρεντερικά προβλήματα) την ποιότητα του σπέρματος και τον αριθμό των σπερματοζωαρίων, η μεθαδόνη μπλοκάρει την παραγωγή και την έξοδο ορμονών και νευροδιαβιβαστών απαραίτητων για την δημιουργία σπέρματος, τα χημειοθεραπευτικά μειώνουν τον αριθμό, την ποιότητα και την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων, τα τρικυκλικά (ψυχοθεραπευτικά) την λειτουργία γοναδοτροπινών, την στητική δυσλειτουργία, τη λίμπιντο και αυξάνουν την προλακτίνη, η διγοξίνη (καρδιακές παθήσεις) επηρρεάζει την παραγωγή ορμονών.

ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΑΡΤΗΡΙΑΣ

Η πάθηση αυτή μπορεί να προκαλέσει στητική δυσλειτουργία λόγω της σκλήρυνσης των αρτηριών, του ανδρικού γεννητικού οργάνου και της καρδιάς.

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΜΕ ΜΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΑ ΧΡΩΜΟΣΩΜΑΤΑ

Ανωμαλίες των χρωμοσωμάτων μπορεί να επηρρεάζουν την ανάπτυξη των όρχεων. Πρόκειται για τα χρωμοσώματα του φύλου και το σύνδρομο ονομάζεται Klinefelter's. Έτσι αντί να υπάρχουν 46 χρωμοσώματα (ένα Χ και ένα Υ) υπάρχει ένα επιπλέον Χ. Έτσι διαταράσσσεται η παραγωγή σπέρματος και οδηγούν σε ολιγοσπερμία και αζωοσπερμία.

ΚΡΥΠΤΟΡΧΙΔΙΣΜΟΣ

Επειδή ο ένας όρχις βρίσκεται μέσα στην σωματική οπή, έχει μεγαλύτερη θερμοκρασία και έτσι υπάρχει υπογονιμότητα.

ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Η σύγχρονη διατροφή αποτελεί ένα μεγάλο παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση της ανδρικής υπογονιμότητας. Πιο αναλυτικά:

Η ανδρική υπογονιμότητα είναι μια κατάσταση που οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Υπάρχουν γεννετικές ανωμαλίες, λοιμώξεις, τραυματισμοί, συνυπάρχουσες παθήσεις, περιβαλλοντικοί παράγοντες αλλά και διατροφικοί. Για αυτούς και άλλους λόγους παρουσιάζεται το φαινόμενο της υπογονιμότητας είτε λόγω μειωμένου αριθμού, ανώμαλης μορφολογίας, μειωμένης κινητικότητας και ελλειματικής υγείας του σπέρματος. Είναι φανερό όμως ότι η διατροφή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο τόσο στην εμφάνιση όσο και στην αντιμετώπιση της κατάστασης. Για να λειτουργήσει σωστά το αναπαραγωγικό σύστημα απαιτεί τα κατάλληλα θρεπτικά συστατικα. Αυτά φροντίζουν για την υγειή κατάσταση του σπέρματος αλλά και για την σωστή λειτουργία των ορμονών. Χρειάζονται 100 μέρες για την ανάπτυξη και ωρίμανση του σπέρματος. Αυτό υποδηλώνει οτι η διατροφική ενδυνάμωση απαιτείται για τουλάχιστον 3 μήνες πριν την περίοδο γονιμοποίησης.

Αναλυτικά τα θρεπτικά συστατικά και οι τροφές που τα περιέχουν για την διατροφική αντιμετώπιση της υπογονιμότητας είναι:

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

• Κατανάλωση 5+ μερίδων φρούτων και λαχανικών, φρέσκων, χρωματιστών για εξασφάλιση της αντιοξειδωτικής ικανότητας του οργανισμού. Έτσι καταπολεμώνται και φαινόμενα όπως η υπερλιπιδαιμία, ο διαβήτης, η στεφανιαία νόσος, η μόλυνση από ελεύθερς ρίζες, φυτοφάρμακα, ξενοοιστρογόνα και βαρέα μέταλλα.
• Οι παραπάνω τροφές να είναι οργανικές ή τουλάχιστον φρέσκες για αποφυγή επιβάρυνσής τους από χημικά.
• Απαιτείται πολύ νερό, τουλάχιστον 1 ½ λίτρο την ημέρα, τόσο για την αποβολή τοξινών όσο και για τη λειτουργία των νεφρών, την αποφυγή ουρολοιμόξεων και την σύσταση του σπέρματος.
• Για την πρόσληψη πρωτεΐνης και ιδιαίτερα των απαραίτητων αμινοξέων αργινίνη, καρνιτίνη, κρεατίνη συτήνονται τα ψάρια, τα πουλερικά και οι ξηροί καρποί.
• Χρειάζεται κατανάλωση σύνθετων υδατανθράκων όπως μαύρο ψωμί, όσπρια, φρούτα, λαχανικά. Έτσι βοηθάται η ισορροπία των ορμονών και αποφεύγεται ο διαβήτης αλλά και η υπερλιπιδαιμία.
• Συστήνεται η κατανάλωση των απαραίτητων λιπαρών οξέων Ω3, Ω6, Ω9 για την σωστή λειτουργία του οργανισμού και την καταπολέμηση ιδιαιτέρως της υπελιπιδαιμίας και της στεφανιαίας νόσου. Τροφές που συνιστώνται είναι τα ψάρια, το λινέλαιο, οι ξηροί καρποί.
• Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β και ιδιαίτερα Β6, Β9, Β12 είναι απαραίτητες για τη σωστή λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος, την καταπολέμηση του διαβήτη, την καλύτερη υγεία του νευρικού συστήματος και την αποκατάσταση του οργανισμού από επιπτώσεις άγχους. Έτσι συνιστώνται τροφές όπως φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ολικής άλεσης και ξηροί καρποί.
• Το βάρος θα πρέπει να είναι το φυσιολογικό για το σώμα.
• Συνιστάται η πρόσληψη συμπληρωμάτων διατροφής τα οποία όμως να είναι φυτικά. Επίσης πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν οτι όπως η διατροφή έτσι και τα συμπληρώμτα χρειάζονται τουλάχιστον 3 μήνες για να δράσουν.
• Καταπολέμηση υψηλής πίεσης με αποφυγή αλατιού και προσθήκη τροφών πλούσιων σε κάλιο και μαγνήσιο.
• Διατροφική αντιμετώπιση ορμονικών διαταραχών όπως για παράδειγμα στον υποθυρεοειδισμό πρέπει να αποφεύγονται τροφές όπως το μπρόκολο, το κουνουπίδι και το λάχανο.
• Πρόσληψη ασβεστίου και μαγνησίου από τροφές όπως το σουσάμι αντί των γαλακτοκομικών.
• Οι κολοκυθόσποροι συνιστώνται τόσο για την περιεκτικότητά τους σε ψευδάργυρο όσο και για τα απαραίτητα λιπαρά οξέα.
• Το πράσινο τσάι έχει αντιοξειδωτικά στοιχεία.
• Το ginseng αυξάνει την ενέργεια του οργανισμού και τα επίπεδα τεστοστερόνης.

Τι είναι αυτό που μπορεί να «σημαδέψει» ένα λαμπερό χαμόγελο ή ένα τρυφερό φιλί; Η κακοσμία του στόματος. Και δυστυχώς, η άσχημη μυρωδιά της αναπνοής μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τους γύρω – εκτός και εάν κάποιος έχει το θάρρος και την τόλμη να ξεστομίσει την αλήθεια στον φίλο του προσφέροντας του μία τσίχλα...