Το σύνδρομο Μάρφαν είναι μια γενετική διαταραχή, που κληρονομείται συνήθως από τον έναν γονιό.

Οφείλεται σε διαταραχή του συνδετικού ιστού, του ιστού που στηρίζει, συνδέει ή διαχωρίζει άλλους ιστούς ή όργανα του σώματος. Στα άτομα με σύνδρομο Μάρφαν, ο συνδετικός ιστός είναι «αδύναμος» και «χαλαρός». Το σύνδρομο Μάρφαν μπορεί να προσβάλει τον συνδετικό ιστό που βρίσκεται σε διαφορετικά σημεία του σώματος, όπως στην καρδιά, στα αγγεία, στα μάτια και στον σκελετό. Επίσης, σε κάθε άτομο μπορεί να παρουσιαστεί με διαφορετικό τρόπο και σε διαφορετικό βαθμό. Από σύνδρομο Μάρφαν πάσχει περίπου ένα στα 3.300 άτομα.

Το σύνδρομο Μάρφαν είναι αποτέλεσμα μετάλλαξης (δηλαδή μιας αλλαγής ή ενός λάθους στο γενετικό υλικό) ενός γονιδίου στο χρωμόσωμα 15. Το γονίδιο είναι υπεύθυνο για την παραγωγή μιας πρωτεΐνης, η οποία είναι σημαντικό συστατικό του συνδετικού ιστού. Η συγκεκριμένη πρωτεΐνη βοηθάει στην ισχυροποίηση και του συνδετικού ιστού, ενώ επίσης τον κάνει πιο ελαστικό. Η μειωμένη παραγωγή της πρωτεΐνης κάνει τον συνδετικό ιστό «αδύναμο» και «χαλαρό». Τρία στα τέσσερα άτομα έχουν κληρονομήσει το σύνδρομο Μάρφαν από έναν γονιό. Ενα στα τέσσερα άτομα παρουσιάζουν το σύνδρομο λόγω νέας μετάλλαξης.

Τα συμπτώματα του συνδρόμου επιδεινώνονται με την ηλικία. Τα σοβαρότερα συμπτώματα προέρχονται από το καρδιαγγειακό σύστημα. Το σύνδρομο Μάρφαν μπορεί να προσβάλει το τοίχωμα της αορτής, της μεγάλης αρτηρίας που ξεκινάει από την καρδιά και διατρέχει τον θώρακα και την κοιλιά. Η αορτή κατά την πορεία της δίνει κλάδους, οι οποίοι παρέχουν οξυγονωμένο αίμα στα όργανα και στα άκρα. Οταν η αορτή είναι «αδύναμη» μπορεί σταδιακά να διαταθεί. Αυτό ονομάζεται ανεύρυσμα. Περίπου επτά στα δέκα άτομα με Μάρφαν έχουν αορτικό ανεύρυσμα. Σε πολύ βαριές περιπτώσεις το ανεύρυσμα της αορτής μπορεί να «σπάσει» με αποτέλεσμα την αιμορραγία και πιθανώς τον θάνατο. Η διάταση της αορτής μπορεί να είναι εμφανής από μικρή ηλικία και αυξάνεται καθώς κανείς μεγαλώνει. Επίσης, παρατηρείται συχνότερα στους άνδρες. Μερικά άτομα με Μάρφαν μπορεί να έχουν πρόπτωση της μιτροειδούς βαλβίδας, της βαλβίδας που βρίσκεται μεταξύ του αριστερού κόλπου και της αριστερής κοιλίας της καρδιάς. Σε αυτές τις περιπτώσεις κατά την ακρόαση της καρδιάς ακούγεται ένα φύσημα.

Διαταραχές του συνδετικού ιστού μπορεί να εμφανιστούν και στα οστά. Τα άτομα με σύνδρομο Μάρφαν είναι συνήθως ψηλότερα και λεπτότερα σε σχέση με άλλα άτομα της οικογένειας χωρίς το σύνδρομο. Επιπλέον, τα χέρια και τα πόδια μπορεί να είναι δυσανάλογα μεγάλα συγκριτικά με το ύψος. Συχνά υπάρχει αραχνοδαχτυλία, δηλαδή τα δάχτυλα είναι ιδιαίτερα μακριά και λεπτά. Το στέρνο μπορεί να είναι παραμορφωμένο είτε προς τα μέσα, γεγονός το οποίο σε βαριές περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει πόνο στο στήθος και διαταραχές της αναπνοής, είτε προς τα έξω. Εξι στα 10 άτομα με Μάρφαν έχουν σκολίωση, η οποία μπορεί να προκαλέσει πόνους στην πλάτη ή και παραμόρφωση. Αλλες εκδηλώσεις είναι η πλατυποδία, η υπερευλυγισία των συνδέσμων και προβλήματα στα δόντια και το στόμα. Επίσης, το σύνδρομο Μάρφαν επηρεάζει τους πνεύμονες, το δέρμα και τους οφθαλμούς. Περίπου τα μισά άτομα με Μάρφαν παρουσιάζουν παθολογική θέση των φακών του ματιού. Ακόμα μπορεί να παρατηρηθούν καταρράκτης, μυωπία, γλαύκωμα και αυτόματες αποκολλήσεις του αμφιβληστροειδούς.

Η διάγνωση του συνδρόμου δεν είναι απλή. Κατά την κλινική εξέταση αναζητούνται τα σημεία και τα συμπτώματα εκείνα τα οποία να αναδεικνύουν κάποιο από τα προαναφερθέντα προβλήματα που σχετίζονται με το σύνδρομο. Το οικογενειακό ιστορικό παίζει σημαντικό ρόλο, δεδομένου ότι σε μεγάλο ποσοστό η πάθηση είναι κληρονομική. Οι εργαστηριακές εξετάσεις για την τεκμηρίωση του συνδρόμου συμπεριλαμβάνουν την ακτινογραφία θώρακος και λεκάνης, το υπερηχογράφημα, την αξονική ή τη μαγνητική τομογραφία του θώρακα και την 24ωρη καταγραφή του καρδιακού ρυθμού. Η οφθαλμολογική εξέταση θα αποκαλύψει διαταραχές στα μάτια. Ενίοτε είναι απαραίτητος ο γενετικός έλεγχος. Συγκεκριμένη θεραπεία για το σύνδρομο Μάρφαν δεν υπάρχει. Κάθε φορά πρέπει να αναγνωρίζονται τα προβλήματα και να αντιμετωπίζονται αναλόγως.

Πηγή: Υγεία και Επιστήμη (Εφημερίδα Ελευθεροτυπία)

Από: Ελληνική Καρδιολογική Εταιρία

Εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο έχουν ΚΑ. Η ΚΑ είναι συχνή και σοβαρή πάθηση. Μάλιστα χειροτερεύει με το χρόνο και δεν έχει ριζική θεραπεία. Λογικό είναι να τρομάξετε όταν σας πει ο γιατρός σας ότι έχετε ΚΑ. Όταν όμως κατανοήσει κανείς την πάθησή του και ακολουθήσει τις θεραπευτικές οδηγίες που του δίνει ο γιατρός του, κάνοντας και ο ίδιος απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής του, μπορεί να ζήσει περισσότερο, έχοντας μια ποιότητα ζωής πολύ καλύτερη.

Πως δουλεύει φυσιολογικά η καρδιά

Η καρδιά είναι ένας ειδικός μυς που λειτουργεί σαν αντλία και στέλνει αίμα και μαζί με αυτό οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά σε όλο το σώμα. Η καρδιά χωρίζεται σε δυο μέρη, τη δεξιά και την αριστερή καρδιά. Από τους πνεύμονες, το πλούσιο με οξυγόνο αίμα μεταφέρεται στην αριστερή καρδιά που το στέλλει με δύναμη σε όλο το σώμα. Από το σώμα, το αίμα μεταφέρεται με αγγεία, απαλλαγμένο από τα θρεπτικά συστατικά, πίσω στη δεξιά καρδιά που με τη σειρά της το στέλλει στους πνεύμονες για να εμπλουτισθεί πάλι με οξυγόνο.

Τι είναι ΚΑ

Η ΚΑ είναι μια σοβαρή πάθηση στην οποία η καρδιά είναι αδύνατη και δεν μπορεί να στείλει αρκετή ποσότητα αίματος σε όλο το σώμα, με αποτέλεσμα το σώμα να μην παίρνει την ποσότητα του οξυγόνου και τις θρεπτικές ουσίες που χρειάζεται για να δουλέψει φυσιολογικά. Και επειδή το αίμα και το οξυγόνο δεν φτάνουν για να θρέψουν τους μυς και τα όργανα του σώματος, οι μυς κουράζονται και ο ασθενής με ΚΑ εμφανίζει εύκολη κόπωση. Αλλά παράλληλα δεν επιστρέφει και αρκετό αίμα στην καρδιά, περιμένοντας ένα δυνατό τράβηγμα που δεν έρχεται. Μαζεύεται τότε το αίμα στις φλέβες, περιμένοντας να γυρίσει στην καρδιά και αυξάνεται η πίεση μέσα σε αυτές, οπότε και αρχίζουν να βγαίνουν υγρά στους γύρω ιστούς, κυρίως στα πόδια και την κοιλιά. Υγρό μαζεύεται και στους πνεύμονες γιατί δεν μπορεί να γυρίσει εύκολα στην αριστερή καρδιά και προκαλεί συμφόρηση στους πνεύμονες και δύσπνοια. ΄Ετσι δικαιολογούνται τα κύρια συμπτώματα της ΚΑ που είναι η εύκολη κόπωση και η δύσπνοια. Στην κατάσταση αυτή το σώμα προσπαθεί να τα βγάλει πέρα κάνοντας κάποιες προσαρμογές αλλά μόνο για λίγο χρονικό διάστημα τα καταφέρνει. Στο τέλος οι προσπάθειες αυτές του οργανισμού όχι μόνο δεν βοηθούν αλλά οδηγούν στην αυτοκαταστροφή.

Που οφείλεται η KA. Ποια είναι η αιτία που την προκαλεί

Η αδυναμία αυτή της καρδιάς μπορεί να οφείλεται σε διάφορες αιτίες. Μπορεί μια καρδιά να κουρασθεί γιατί έχει να αντιμετωπίσει για αρκετό διάστημα αυξημένη πίεση στα αγγεία, οπότε «ζορίζεται» και εξαντλείται από το πολύ ζόρισμα. Η κύρια αιτία που προκαλεί ΚΑ είναι η στεφανιαία νόσος. ΄Ενα έμφραγμα του μυοκαρδίου νεκρώνει κάποιο μέρος της καρδιάς και ελαττώνει τη δύναμή της. ΚΑ μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε ηλικία αλλά συνήθως αφορά μεγάλες ηλικίες. Είναι πιο σπάνια σε ηλικίες < 65 ετών (περίπου 1%). Είναι όμως αρκετά συχνή σε ηλικίες 75-85 ετών (7%), στις οποίες και αποτελεί την κύρια αιτία νοσηλείας. ΄Αλλες αιτίες που προκαλούν ΚΑ είναι παθήσεις των βαλβίδων, των πνευμόνων, λοιμώξεις (μυοκαρδίτιδα), μυοκαρδιοπάθειες, συγγενείς καρδιοπάθειες κ.α.

Πως αλλάζει η κατάσταση της καρδιάς με το χρόνο

Όπως ήδη αναφέραμε η ΚΑ είναι μια χρόνια σοβαρή πάθηση που χειροτερεύει με το χρόνο. Ο ρυθμός με τον οποίο χειροτερεύει δεν είναι προβλέψιμος και διαφέρει από ασθενή σε ασθενή. Σε ορισμένους τα συμπτώματα παραμένουν σταθερά για μήνες ή χρόνια ενώ σε άλλους χειροτερεύουν προοδευτικά χρόνο με χρόνο. Υπάρχουν πάλι περιπτώσεις που ενώ διατηρούνται σχετικά σταθερά με τα φάρμακα που παίρνει ο ασθενής, ξαφνικά χειροτερεύουν είτε γιατί εμφανίστηκε μια αρρυθμία, είτε μια λοίμωξη, είτε μια καρδιακή προσβολή (ένα έμφραγμα). Μια άλλη συνηθισμένη αιτία που απορυθμίζει μια χρόνια σταθερή ΚΑ είναι η μη συμμόρφωση του ασθενούς στη θεραπευτική αγωγή ή στους διαιτητικούς περιορισμούς. Είναι λοιπόν σημαντικό να καταλάβουν οι ασθενείς την αξία της συμμόρφωσης στην αγωγή που τους έδωσε ο γιατρός. Δεν πρέπει να σταματούν ούτε να αλλάζουν τα φάρμακα από μόνοι τους. Γιατί τα φάρμακα όχι μόνο θα τους κρατήσουν σε μια ισορροπία αλλά και θα τους βοηθήσουν να ζήσουν περισσότερο έχοντας μια καλύτερη ποιότητα ζωής.

Εξετάσεις που γίνονται συνήθως

Αν υποψιαστεί κανείς ότι έχει ΚΑ ή αν έχει κάποια από τα συμπτώματα που προκαλεί η ΚΑ, τότε θα επισκεφτεί το γιατρό του. Αν ο γιατρός παίρνοντας το ιστορικό και μετά από εξέταση υποπτευθεί ότι ο εξεταζόμενος ασθενής έχει ΚΑ, τότε θα ζητήσει ορισμένες εξετάσεις για να επιβεβαιώσει την υποψία του και πολλές φορές να καταλάβει και την αιτία που προκάλεσε την ΚΑ. Μετά από το ιστορικό και την κλινική εξέταση το πρώτο που θα κάνει ο γιατρός είναι ένα ΗΚΓ. Θα ζητήσει στη συνέχεια μια ακτινογραφία θώρακος και θα στείλει και αίμα για να κάνει ορισμένες αναλύσεις. ΄Ενα υπερηχογράφημα καρδιάς είναι πολύτιμο στη φάση αυτή γιατί θα δείξει το μέγεθος του προβλήματος. Για να μάθει στη συνέχεια ο γιατρός κάποιες λεπτομέρειες της πάθησής σας ή για να διευκρινίσει την αιτία που την προκάλεσε, μπορεί να ζητήσει και άλλες εξετάσεις, όπως αέρια αίματος, δοκιμασία κόπωσης, σπινθηρογράφημα, στεφανιογραφία, αξονική τομογραφία κ.α

Διαχείρηση της ΚΑ από τον ασθενή και το γιατρό

Η πιο αποτελεσματική θεραπεία της ΚΑ γίνεται με φάρμακα και αλλαγή του τρόπου ζωής. Ακόμα και απλά πράγματα όπως καθημερινό περπάτημα, παρακολούθηση της δίαιτας (περιορισμός στο αλάτι) αποφυγή καπνίσματος και αλκοόλ, μπορεί να κάνουν τη διαφορά στα συμπτώματα και την ποιότητα ζωής. Ο ασθενής με ΚΑ πρέπει να παρακολουθεί το βάρος του (με καθημερινό ζύγισμα), την πίεση και τις σφύξεις του. Να καταγράφει τις μετρήσεις σε ένα πίνακα και να το δείχνει στο γιατρό του σε κάθε επίσκεψη. Αν παρατηρήσει μεγάλη αλλαγή στις μετρήσεις, όπως όταν πάρει ας πούμε αρκετό βάρος (περισσότερο από 2 κιλά σε 3 ημέρες), τότε πρέπει να ενημερώσει το γιατρό του. Στο ίδιο διάγραμμα που πρέπει να διατηρεί ο ασθενής καλό είναι να αναφέρει και οποιαδήποτε σημαντική αλλαγή διαπιστώσει στα συμπτώματά του, είτε προς το καλύτερο είτε προς το χειρότερο. Για παράδειγμα μπορεί να αναφέρει ότι τελευταία αναγκάζεται να ξυπνάει τη νύκτα λόγω δύσπνοιας και θέλει να σηκωθεί από το κρεβάτι ή ότι νοιώθει την ανάγκη να χρησιμοποιήσει 4 αντί δύο μαξιλάρια που χρησιμοποιούσε πριν, για να κοιμηθεί. Σε μια μεριά της κάρτας πρέπει να αναγράφεται και η ημερομηνία του επόμενου ραντεβού με το γιατρό. Και σε άλλο μέρος τα φάρμακα με τη σειρά και τις δόσεις

Τι συμπτώματα πρέπει να "περιμένει" ο ασθενής με ΚΑ και τι πρέπει να κάνει όταν εμφανισθούν

Ο ασθενής πρέπει να ανησυχήσει όταν έχει πόνο στο στήθος που επιμένει και δεν περνάει με υπογλώσσιο χάπι (νιτρογλυκερίνη). Αυτό το σύμπτωμα το έχουν ασθενείς με ΚΑ που έχουν και στεφανιαία νόσο και συνήθως το αναγνωρίζουν και παίρνουν το χάπι τους νωρίς, καθιστοί πάντα στο κρεβάτι. ΄Οταν εμφανισθεί δυσκολία στην αναπνοή (δύσπνοια) που επιμένει μετά από κάποια δραστηριότητα και δεν περνάει με την ανάπαυση, τότε ο ασθενής πρέπει να αναζητήσει βοήθεια. Αν έχει την εμπειρία και έχει πάρει οδηγίες από το γιατρό του μπορεί να χρησιμοποιήσει κάποιο διουρητικό επιπλέον. Αν ακόμη ο ασθενής αισθάνεται ότι κουράζεται πιο εύκολα από πριν ή νοιώθει την καρδιά του να κτυπάει γρήγορα ή αισθάνεται αρρυθμία (κλώτσημα, φτερούγισμα), τότε πρέπει να αναζητήσει βοήθεια. Αν πάλι δει την κοιλιά του να φουσκώνει ή έχει βάρος στο δεξιό μέρος της κοιλιάς, τότε καλύτερα να το αναφέρει στο γιατρό του. Βήχας, ανορεξία, ναυτία, πρήξιμο στα πόδια, είναι συμπτώματα που πρέπει να καταγραφούν και να αναφερθούν. Στους ηλικιωμένους καλύτερα να έχουμε γραμμένο το τηλέφωνο του γιατρού τους με μεγάλα γράμματα για πρώτη ζήτηση.

Τι άλλο πρέπει να κάνει ο ασθενής με ΚΑ

Μια άλλη σημαντική προϋπόθεση είναι να παίρνει ο ασθενής όλα τα φάρμακα που του έδωσε ο γιατρός χωρίς να παραλείπει κανένα στην ώρα του γιατί δεν είναι και λίγα. Να κρατάει ο ασθενής σημειώσεις με τα σκευάσματα και τις δόσεις ελεγχόμενος αν υπάρχει η δυνατότητα από κάποιο στενό συγγενή του. Αν μέσα στα πλαίσια της θεραπείας του έχει τοποθετηθεί και κάποια συσκευή όπως βηματοδότης, απινιδωτής πρέπει να είναι σε άμεση επαφή με το γιατρό και το εργαστήριο όπου εμφυτεύθηκε για τακτική παρακολούθηση και έλεγχο. Επειδή μια από τις αιτίες που απορυθμίζουν συχνά μια ΚΑ είναι οι λοιμώξεις καλό είναι ο ασθενής να βρίσκεται σε επικοινωνία πάντα με το γιατρό του να κάνει τα απαραίτητα εμβόλια για να προφυλάσσεται από αυτές. Σε ορισμένες περιπτώσεις ΚΑ, χρειάζεται και αντιπηκτική αγωγή (κολπική μαρμαρυγή, προσθετική βαλβίδα), οπότε πρέπει να γίνεται σωστός έλεγχος και ποαρακολούθηση ανά τακτά διαστήματα.

Υπάρχουν όμως και πιο απλά πράγματα που μπορεί να κάνει ο ασθενής είτε από μόνος του είτε μετά από συμβουλή του γιατρού του, όπως η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης και των σφύξεων, πράγμα που κινητοποιεί τον ασθενή να συμμετέχει ενεργά στη θεραπεία του, ενισχύοντας έτσι και την αυτοπεποίθησή του. Το να αλλάζει τις εμπειρίες του ένας ασθενής με ένα άλλο σε χώρους συνάθροισης όπως καφενεία, γηροκομεία, ΚΑΠΗ, είνα καλό και ενθαρρύνεται από το γιατρό. Οι ασθενείς κουβεντιάζοντας καθησυχάζουν, γνωρίζοντας πια ότι δεν είναι μόνοι και μαθαίνουν από τα λάθη και τις εμπειρίες των άλλων. Αυτό το διαπιστώνουμε και στις συζητήσεις που κάνουν σε χώρους αναμονής για εξέταση, για έλεγχο βηματοδότη για ηχοκαρδιογράφημα. Στους ηλικιωμένους αρέσει να αλλάζουν γνώμη με άλλους και ιδιαίτερα αν έχουν περίπου το ίδιο πρόβλημα (φέρουν βηματοδότη, έχουν κάνει bypass).

Προσέχοντας την υγεία γενικά, ελέγχοντας και άλλες παθήσεις που συνυπάρχουν

Οι ηλικιωμένοι ασθενείς με ΚΑ συνήθως έχουν και άλλες παθήσεις όπως αναιμία, νεφρική ανεπάρκεια, αποφρακτική πνευμονοπάθεια, υπέρταση, διαβήτη κ.α. Είναι απαραίτητο να παρακολουθούν και τις άλλες παθήσεις σε συνεννόηση πάντα με τον καρδιολόγο και με γιατρό άλλης ειδικότητας όπου χρειάζεται (πνευμονολόγο, νεφρολόγο, διαβητολόγο). Φαίνεται λοιπόν ότι με καλύτερη κατανόηση της πάθησης τους και με απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής αρκετοί ασθενείς με ΚΑ μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα της ζωής τους.

Πρόκειται για μια χρόνια φλεγμονώδη νόσο η οποία χαρακτηρίζεται απο την δημιουργία κοκκιωμάτων που μπορεί να προσβάλουν οποιοδήποτε όργανο. Η συχνότητα της νόσου έχει υπολογιστεί να κυμαίνεται απο 1 εως 64 περιπτώσεις σε 100.000 πληθυσμό. Συνήθως εμφανίζεται σε ηλικίες κάτω των 40 ετών.

ΑΙΤΙΑ-ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΝΟΣΟΥ

Η αιτία παραμένει άγνωστη παρότι έχουμε μια πιο σαφή εικόνα για την παθογένεια της νόσου. Φαίνεται οτι διάφοροι ιοί, μυκοβακτηρίδια αλλά και περιβαντολογικοί παράγοντες, δρουν σαν αντιγόνα και προκαλούν μια παθολογική απάντηση απο το ανοσοποιητικό σύστημα που αποτελεί την άμυνα του οργανισμού μας. Φυσιολογικά,όταν ο οργανισμός μας απειλείται απο διάφορα αντιγόνα ενεργοποιείται ένας μηχανισμός εξόντωσης των "εισβολέων" απο διάφορα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτά τα κύτταρα απελευθερώνουν διάφορες ουσίες που καταστρέφουν τα αντιγόνα αλλά και προσελκύουν και άλλα κύτταρα που συμμετέχουν στην φλεγμονώδη αντίδραση. Όταν αντιμετωπιστεί ο εξωγενής παράγοντας η φλεγμονώδης αντίδραση υποχωρεί. Στη σαρκοείδωση η ανοσολογική αντίδραση συντηρείται με αποτέλεσμα τα κύτταρα να προσκολλώνται μετεξύ τους δημιουργώντας κοκκιώματα σε διάφορα όργανα. Έχουν επίσης ενοχοποιηθεί γενετικοί παράγοντες στην παθογένεια της σαρκοείδωσης.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ-ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Πολλές φορές η νόσος είναι ασυμπτωματική και η διάγνωση γίνεται μετά απο τυχαίο ακτινολογικό έλεγχο θώρακος μια και η πιο συχνή εντόπιση της νόσου είναι οι πνεύμονες. Ακολουθούν οι λεμφαδένες, το δέρμα, οι οφθαλμοί, το νευρικό σύστημα, η καρδιά, αλλά και άλλα όργανα. Ανάλογα με τα συστήματα που προσβάλλονται έχουμε και την ανάλογη συμπτωματολογία. Στο ένα τρίτο των ασθενών συνυπάρχουν γενικά συμπτώματα όπως πυρετός, κόπωση, απώλεια βάρους, αρθρίτιδα.

Αναλυτικά:

• ΠΝΕΥΜΟΝΕΣ:  Στο μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών υπάρχει πυλαία λεμφαδενοπάθεια με ή χωρίς πνευμονική διήθηση. Άν υπάρχουν συμπτώματα αυτά είναι δύσπνοια, ξηρός βήχας, θωρακικό άλγος, συριγμός.
• ΛΕΜΦΑΔΕΝΕΣ :  Διογκωμένοι επώδυνοι λεμφαδένες -τυπικότερα οι τραχηλικοί και οι λεμαδένες του μεσοθωρακίου.
• ΔΕΡΜΑ :  Δερματικές βλάβες υπάρχουν στο 25% των ασθενών. Μπορεί να εμφανιστούν καφέ-ιώδεις διηθημένες πλάκες πολυκυκλικές, στα άκρα, τους γλουτούς και τον κορμό με ατροφία στο κέντρο. Μπορεί να υπάρχει κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα, οζίδια στο πρόσωπο και τον κορμό. Η πιο συχνή εκδήλωση στο δέρμα είναι το οζώδες ερύθημα-επώδυνα ερυθροιώδη οζίδια κυρίως στις κνήμες ..Χαρακτηριστικό επίσης της νόσου είναι και η εμφάνιση ερυθροιώδους πλάκας στη μύτη, αυτιά, μάγουλα και χείλη (lupus pernio).
• ΟΦΘΑΛΜΟΙ   :  Διόγκωση δακρυϊκού αδένα, ραγοειδίτιδα, επιπεφυκίτιδα.
• ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ :  ίλιγγος, εγκεφαλοπάθεια, πάρεση προσωπικού νεύρου.

Γενικά μπορεί να προσβληθεί οποιοδήποτε όργανο η σύστημα.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Η διάγνωση γίνεται:

1. με την κλινική εξέταση όπου διαπιστώνεται η παρουσία λεμφαδένων, σπληνομεγαλίας, δερματικού εξανθήματος κ.λ.π,
2. με ακτινολογικό έλεγχο, αναπνευστικές δοκιμασίες, εξετάσεις νεφρικής λειτουργίας κ.λ.π,
3. με εξετάσεις αίματος: ACE (μετατρεπτικό ένζυμο της αγγειοτενσίνης), αυξημένες γ-σφαιρίνες, ασβέστιο ορού και ούρων, ΤΚΕ (ταχύτητα καθίζησης ερυθρών), ενζύμων ήπατος.
4. λήψη βιοψίας απο τις βλάβες: ανεύρεση κοκκιωμάτων.

ΠΡΟΓΝΩΣΗ

Στο 50% των περιπτώσεων η νόσος υποχωρεί αυτόματα εντός 3 ετών. Μπορεί όμως να υπάρξει εκ νέου ενεργοποίηση στο μέλλον. Αν η νόσος εξελιχθεί καταλήγει, σε βλάβη οργάνων και επιπλοκές οι οποίες μπορεί να είναι θανατηφόρες όταν προσβληθούν όργανα όπως ο εγκέφαλος ή η καρδιά.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Τα Κορτικοστεροειδή είναι η αρχική θεραπεία. Όταν αυτή αποτύχει ή για να περιορίσουμε τη χορήγηση κορτικοστεροειδών, χρησιμοποιούμε κυτταροστατικά όπως μεθοτρεξάτη, αζαθειοπρίνη. Η θαλιδομίδη είναι μια άλλη εναλλακτική θεραπεία, όπως πρόσφατα έχει χρησιμοποιηθεί ο βιολογικός παράγοντας infliximab. Για θεραπεία δερματικών βλαβών η υδρόξυ χλωροκίνη έχει αποδειχθεί χρήσιμη.

Γράφει: Αλίκη Τσερκέζογλου, Γυναικολόγος Ογκολόγος, Τέως Συντονίστρια Διευθύντρια Νοσοκομείου «Ο Άγιος Σάββας», Συνεργάτις Ευρωκλινική Αθηνών

Ο καρκίνος του ενδομητρίου αναπτύσσεται στο ενδομήτριο, που είναι η εσωτερική στιβάδα των κυττάρων που καλύπτουν την κοιλότητα της μήτρας. Είναι τα ίδια κύτταρα, τα οποία, στην αναπαραγωγική ηλικία της γυναίκας, έχουν πάχος που αυξομειώνεται στη διάρκεια του κύκλου και αποβάλλονται κάθε μήνα ως έμμηνος ρύση (περίοδος).

Πόσο συχνός είναι ο καρκίνος του ενδομητρίου στις γυναίκες;

Ο καρκίνος του ενδομητρίου είναι ο συχνότερος γυναικολογικός καρκίνος. Υπολογίζεται ότι στον δυτικό κόσμο παρουσιάζονται περίπου 10 περιπτώσεις σε κάθε 100.000 γυναίκες. Συνήθως εμφανίζεται σε γυναίκες άνω των 40 ετών, ενώ η μέση ηλικία διάγνωσης είναι τα 60 έτη.

Τα κύτταρα του ενδομητρίου είναι «ευαίσθητα» στην επίδραση των γυναικείων ορμονών, που είναι τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη. Γνωρίζουμε ότι, με την επίδραση των πρώτων, των οιστρογόνων, τα κύτταρα υπερπλάσσονται και πολλαπλασιάζονται. Στο φυσιολογικό ενδομήτριο, στη συνέχεια επιδρά η προγεστερόνη και σταματά ο πολλαπλασιασμός. Αν αυτό δεν συμβεί, παρατηρείται ανεξέλεγκτη ανάπτυξη των κυττάρων και δημιουργία καρκίνου.

Σύμφωνα με τον μηχανισμό αυτό, οι παράγοντες που προδιαθέτουν στην εμφάνιση του πιο συχνού τύπου καρκίνου - τα ενδομητριοειδή καρκινώματα (αδενοκαρκίνωμα) - σχετίζονται με την παρατεταμένη και μη αντιρροπούμενη (από την προγεστερόνη) δράση των οιστρογόνων στο ενδομήτριο.

Ποιες γυναίκες έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν καρκίνο του ενδομητρίου;

Περισσότερες πιθανότητες (2-3 φορές) έχουν γυναίκες:

• Παχύσαρκες και εμμηνοπαυσιακές.
• Νεότερες, με βαριάς μορφής σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
• Με σακχαρώδη διαβήτη.
• Με υπέρταση.
• Με καθυστερημένη εμμηνόπαυση.
• Που λαμβάνουν ταμοξιφαίνη για μακροχρόνια θεραπεία του καρκίνου του μαστού.
• Εμμηνοπαυσιακές που λαμβάνουν οιστρογόνα για θεραπεία κλιμακτηριακών συμπτωμάτων.
• Με γενετική προδιάθεση/κληρονομικούς παράγοντες (σύνδρομο Lynch).

Ποια συμπτώματα θα πρέπει να αξιολογούνται;

Το μεγαλύτερο ποσοστό γυναικών με καρκίνο ενδομητρίου (90%) εμφανίζει ανώμαλη αιμόρροια (αιμορραγία) από τον κόλπο. Σε εμμηνοπαυσιακές γυναίκες κάθε αιμόρροια ανεξαρτήτως ποσότητας και διάρκειας πρέπει να ελέγχεται. Σε γυναίκες της αναπαραγωγικής ηλικίας ή στην κλιμακτήριο μπορεί να διαπιστωθεί ενδιάμεση αιμορραγία (μεσοκυκλική ή σταγονοειδής αιμόρροια) ή και περισσότερη ποσότητα ή διάρκεια εμμήνου ρύσεως (μηνομητρορραγία). Σε προχωρημένα στάδια, το κύριο σύμπτωμα μπορεί να είναι δύσοσμη κολπική έκκριση ή πόνος στην περιοχή των γεννητικών οργάνων ή στη «μέση».

Η υποψία για την ύπαρξη του αδενοκαρκινώματος του ενδομητρίου σε εμμηνοπαυσιακές γυναίκες, με ή χωρίς αιμόρροια, μπορεί να τεθεί με το υπερηχογράφημα (κοιλιακό ή διακολπικό), στο οποίο διαπιστώνεται πάχυνση ενδομητρίου, διάχυτη ή εστιακή.

Το τεστ Παπανικολάου, το οποίο θέτει υποψία για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας (πλακώδες καρκίνωμα), συχνά είναι αρνητικό στον καρκίνο του ενδομητρίου.

Στη γυναικολογική εξέταση, ο γιατρός μπορεί να βρει τη μήτρα φυσιολογική, μεγαλύτερη ή πιο μαλθακή, καθώς και καθηλωμένη σε προχωρημένα στάδια.

ΠΡΟΣΟΧΗ!

Η ΑΣΘΕΝΗΣ: Γιατρέ, είμαι πενήντα ετών και έχω αίμα ανάμεσα στην περίοδο. Έχω κάνει τεστ Παπανικολάου και είναι αρνητικό. Πιστεύω ότι είναι από την κλιμακτήριο, το είχε και η μητέρα μου.
Ο/Η ΓΙΑΤΡΟΣ: Προσοχή, το σύμπτωμα αυτό μπορεί να οφείλεται πράγματι σε κλιμακτηριακές διαταραχές, αλλά στο 8% περίπου των περιπτώσεων μπορεί να οφείλεται σε καρκίνο του ενδομητρίου. Το αρνητικό τεστ Παπανικολάου δεν αποκλείει τη νόσο.

Πώς θα γίνει η διερεύνηση για να διαπιστωθεί αν υπάρχει καρκίνος ενδομητρίου;

Η διάγνωση του καρκίνου του ενδομητρίου γίνεται με λήψη ενδομητρικού ιστού και ιστολογική εξέταση. Η λήψη του ιστού μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους. Ο γιατρός επιλέγει σε κάθε περίπτωση τον πιο εύκολο και ακριβή τρόπο που ενδείκνυται.

Η βιοψία του ενδομητρίου: Είναι η λήψη μικρής ποσότητας ενδομητρικού ιστού, χωρίς αναισθησία.
Η θετική απάντηση είναι καθοριστική, η αρνητική όμως δεν αποκλείει την ύπαρξη της νόσου.

Η υστεροσκόπηση είναι η εξέταση εκείνη που επιτρέπει να ελέγξει ο γιατρός, με άμεση όραση και με τη βοήθεια υγρού που διατείνει τον χώρο, την εσωτερική κοιλότητα της μήτρας. Συνήθως γίνεται με αναισθησία και δίνει τη δυνατότητα λήψης κατευθυνόμενων βιοψιών από το πιο ύποπτο σημείο.

Με αναισθησία γίνεται και η διαγνωστική απόξεση του ενδομητρίου (Δ.Α.), η πιο συνηθισμένη, μέχρι σήμερα, μέθοδος διάγνωσης του καρκίνου αυτού. Σε αντίθεση με τη βιοψία, στην οποία λαμβάνεται μικρό μόνο τμήμα του ενδομητρίου, στη Δ.Α. εξαιρείται περισσότερος ιστός για ιστολογική εξέταση.

Πώς θα διαπιστωθεί, με εργαστηριακό έλεγχο, πριν από τη θεραπεία, πόσο έχει επεκταθεί ο καρκίνος;

Μετά τη διάγνωση του καρκίνου, ο γιατρός θα πρέπει να προσπαθήσει να καθορίσει την έκτασή του για να ενημερώσει τη γυναίκα και να συναποφασίσουν ποια είναι η ενδεικνυόμενη, εφικτή, πιο ασφαλής και αποδεκτή μέθοδος θεραπείας.

Συνήθως ο καρκίνος του ενδομητρίου, όταν τον ανακαλύψουμε, είναι σε αρχικό στάδιο (80%) και περιορίζεται στη μήτρα. Για να σχεδιαστεί η κατάλληλη θεραπεία, όμως, χρειάζεται να διερευνηθεί αν υπάρχει υποψία μεταστάσεων σε άλλο σημείο. Για τον λόγο αυτό, συνήθως γίνεται αξονική ή μαγνητική τομογραφία της κοιλιάς και ακτινογραφία θώρακος. Η ενδοσκόπηση του εντέρου (κολονοσκόπηση) ή της ουροδόχου κύστεως (κυστεοσκόπηση), χρειάζεται αν υπάρχουν συμπτώματα από τα όργανα αυτά η/και αν υπάρχει υποψία ότι η νόσος είναι τοπικά προχωρημένη. Αν αποφασιστεί χειρουργική θεραπεία, απαραίτητος είναι και ο συνήθης προεγχειρητικός έλεγχος με γενική αίματος, βιοχημικές εξετάσεις ήπατος και καρδιολογική εξέταση. Η μέτρηση των επιπέδων του δείκτη CA 125 στον ορό του αίματος, δεν είναι υποχρεωτική, αν όμως γίνει και οι τιμές είναι υψηλές τίθεται η υποψία επιθετικής ή προχωρημένης νόσου. Το PET scan δεν χρησιμοποιείται στη σταδιοποίηση της νόσου, μπορεί όμως να συνεισφέρει στη διάγνωση της αρχικά προχωρημένης νόσου ή της υποτροπής.

Πώς επεκτείνεται η νόσος στους ιστούς;

Συνήθως, την περίοδο της αρχικής διάγνωσης, ο καρκίνος του ενδομητρίου περιορίζεται στη μήτρα. Όταν η νόσος εξελίσσεται, μπορεί να επεκταθεί στους γύρω ιστούς, κυρίως στον τράχηλο της μήτρας, η μέσω των σαλπίγγων στις ωοθήκες και στην περιτοναϊκή κοιλότητα (η εσωτερική επιφάνεια όλης της κοιλιακής χώρας). Ακόμη, μέσα από τα λεμφαγγεία της περιοχής μεταφέρονται καρκινικά κύτταρα στους κοντινούς (επιχώριους) λεμφαδένες. Πιο σπάνια, καρκινικά κύτταρα μεταφέρονται μέσω του αίματος σε μακρινούς ιστούς (πνεύμονες, ήπαρ κ.λπ.).

Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία του καρκίνου του ενδομητρίου;

Στον σχεδιασμό της κατάλληλης θεραπείας, ο ιατρός λαμβάνει υπόψη του την έκταση της νόσου, όπως αυτή καθορίζεται με την κλινική εξέταση και τον εργαστηριακό και απεικονιστικό έλεγχο, τη γενική κατάσταση της υγείας της ασθενούς και τις επιθυμίες της, στο πλαίσιο της δεοντολογικά σωστής επιστημονικής πρακτικής.

Ο καρκίνος του ενδομητρίου έχει την καλύτερη πρόγνωση απ' όλους τους γυναικολογικούς καρκίνους (πενταετής επιβίωση 80%). Πιθανόν αυτό να οφείλεται στο ότι η διάγνωση, λόγω της αιμορραγίας, γίνεται γρήγορα και η νόσος εξαιρείται έγκαιρα και αποτελεσματικά, μαζί με την πάσχουσα μήτρα.

Μετά τη θεραπεία για καρκίνο του ενδομητρίου, οι γυναίκες πρέπει να παρακολουθούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα που καθορίζει ο ιατρός τους. Σκοπός της τακτικής παρακολούθησης είναι να διαπιστωθεί και να αντιμετωπιστεί έγκαιρα η υποτροπή, πριν αυτή δώσει συμπτώματα.

Αλίκη Τσερκέζογλου, Γυναικολόγος Ογκολόγος
Τέως Συντονίστρια Διευθύντρια Νοσοκομείου «Ο Άγιος Σάββας»
Συνεργάτις Ευρωκλινική Αθηνών>
www.euroclinic.gr

Γράφει: Ηλίας I. Χιντιπάς, Μαιευτήρας - Γυναικολόγος, Διδάκτορας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Συνεργάτης ΓΑΙΑ

Η προεκλαμψία είναι μια σοβαρή διαταραχή που εμφανίζεται στην εγκυμοσύνη, η οποία αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να οδηγήσει σε πολύ σοβαρές - μέχρι θανατηφόρες - επιπλοκές για την έγκυο και το έμβρυο που κυοφορεί. Χαρακτηρίζεται από δυσλειτουργία του εσωτερικού χιτώνα των αγγείων (ενδοθήλιο) και αγγειόσπασμο. Εμφανίζεται συνήθως μετά την 20η εβδομάδα της εγκυμοσύνης και μπορεί να υφίσταται ακόμα και 4 έως 6 εβδομάδες μετά τον τοκετό. Ορίζεται κλινικά από αυξημένη πίεση (υπέρταση) και αυξημένη πρωτεΐνη στα ούρα (λευκωματουρία), με ή χωρίς παθολογικά οιδήματα. Ως υπέρταση ορίζεται η συστολική αρτηριακή πίεση (μεγάλη) πάνω από 140 mmHg, ή η διαστολική αρτηριακή πίεση (μικρή) πάνω από 90 mmHG. Ως λευκωματουρία ορίζεται η παρουσία περισσότερων από 300 mg πρωτείνης σε ούρα 24 ώρου ή περισσότερα από 30 mg/mmol σε τυχαίο δείγμα ούρων ή περισσότεροι από ένας σταυροί σε ούρων.

Αν παρουσιαστεί προεκλαμψία, η μόνη ουσιαστική θεραπεία είναι η γέννηση του παιδιού. Όταν όμως η προεκλαμψία διαγνωστεί νωρίς στην κύηση, και το έμβρυο είναι ανώριμο για να γεννηθεί (πριν την 37η εβδομάδα), τότε η έγκυος και ο μαιευτήρας που την παρακολουθεί, αντιμετωπίζουν ένα δύσκολο έργο και πρέπει να διατηρήσουν μια ευαίσθητη ισορροπία: Από τη μια μεριά το μωρό χρειάζεται χρόνο για να είναι ώριμο να γεννηθεί, και από την άλλη δεν πρέπει η έγκυος και το έμβρυο να εκτίθενται σε σοβαρούς κινδύνους.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

Όπως αναφέρθηκε, η προεκλαμψία αναπτύσσεται σταδιακά, αλλά εμφανίζεται συνήθως αιφνίδια, μετά την 20η εβδομάδα της εγκυμοσύνης. Η βαρύτητα των συμπτωμάτων ποικίλει, από ήπια εώς σοβαρή. Εκτός από την υπέρταση και την λευκωματουρία, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Σοβαρή κεφαλαλγία,
• Διαταραχές της όρασης, όπως θολή όραση, ευαισθησία στο έντονο φως ή ακόμη και προσωρινή απώλεια όρασης,
• Κοιλιακό άλγος, ιδιαίτερα δεξιά στην περιοχή του ήπατος,
• Ναυτία και έμετοι,
• Αίσθημα ζάλης,
• Μειωμένη ποσότητα ούρων,
• Αιφνίδια πρόσληψη βάρους (τυπικά πάνω από 1 κιλό την εβδομάδα).

Το οίδημα (ιδιαίτερα στο πρόσωπο και στα χέρια) συχνά συνοδεύει την προεκλαμψία. Ωστόσο, δεν θεωρείται αξιόπιστο σημείο για τη διάγνωση της προεκλαμψίας, δεδομένου ότι μπορεί να εμφανιστεί και σε φυσιολογικές εγκυμοσύνες.

Πότε πρέπει να δείτε τον γιατρό σας;

Πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας ή να μεταβείτε στο νοσοκομείο όταν παρουσιάσετε, ξαφνικά, σοβαρή κεφαλαλγία, διαταραχές στην όραση σας ή πόνο στην κοιλιά και ιδιαίτερα δεξιά στην περιοχή του ήπατος. Δεδομένου ότι οι πονοκέφαλοι, οι ναυτίες και οι έμετοι αποτελούν συνήθη συμπτώματα μιας φυσιολογικής κατά τα άλλα εγκυμοσύνης, είναι δύσκολο να κρίνετε αν πρωτοεμφανιζόμενα συμπτώματα αυτού του είδους είναι απλά μέρος της εγκυμοσύνης σας ή αν υποκρύπτουν κάποια σοβαρότερη κατάσταση. Αν έχετε αμφιβολίες για τα συμπτώματα αυτά, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ

Γεγονός είναι ότι παρά το ότι γνωρίζουμε ότι η προεκλαμψία είναι νόσος του πλακούντα, οι ερευνητές εξακολουθούν να διερευνούν την ακριβή αιτιολογία της νόσου. Πιθανές αιτίες περιλαμβάνουν:

• Μειωμένη αιματική ροή στη μήτρα
• Βλάβη στα τοιχώματα των αγγείων
• Προβλήματα στο ανοσοποιητικό σύστημα
• Φτωχή διατροφή

Αλλες διαταραχές που σχετίζονται με υπέρταση στην εγκυμοσύνη

Η προεκλαμψία ταξινομείται ως μια από τις 4 υπερτασικές διαταραχές που εμφανίζονται στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Οι άλλες τρεις είναι:

Παράγοντες Κινδύνου
Παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα για την εμφάνιση προεκλαμψίας σε μια εγκυμοσύνη περιλαμβάνουν:

• Ιστορικό προεκλαμψίας,
• Πρώτη εγκυμοσύνη,
• Εγκυμοσύνη από καινούργιο σύντροφο,
• Ηλικία (περισσότερο πιθανή σε ηλικίες κάτω από 20 ή πάνω από 40 ετών),
• Παχυσαρκία,
• Πολύδυμη κύηση,
• Μεγάλο διάστημα μεταξύ των κυήσεων,
• Σακχαρώδης διαβήτης της κύησης,
• Υποκείμενα χρόνια νοσήματα (χρόνια υπέρταση, νεφροπάθεια, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, ρευματοειδής αρθρίτιδα, σακχαρώδης διαβήτης, κ.α.).

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Οι περισσότερες γυναίκες με προεκλαμψία γεννούν υγιή μωρά. Ωστόσο, όσο σοβαρότερα είναι τα συμπτώματα και όσο νωρίτερα εμφανίζονται στην εγκυμοσύνη, τόσο μεγαλύτεροι είναι οι κίνδυνοι για τη μητέρα και το έμβρυο. Η προεκλαμψία μπορεί να απαιτήσει τερματισμό της εγκυμοσύνης με πρόκληση τοκετού. Η καισαρική τομή δεν είναι πάντα αναγκαία. Ωστόσο η καισαρική τομή μπορεί να αποτελέσει επιλογή σε περιπτώσεις δύσκολης πρόκλησης ή σε πολύ μικρή ηλικία εγκυμοσύνης.

Οι επιπλοκές της προεκλαμψίας περιλαμβάνουν:

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Η ανεύρεση υψηλής πίεσης (άνω των 140/90 mmHg) σε εξέταση ρουτίνας, θέτει την υπόνοια ύπαρξης προεκλαμψίας μετά την 20η εβδομάδα. Για την επιβεβαίωση, απαιτείται δεύτερη μέτρηση μετά από 6 ώρες με την έγκυο σε ηρεμία. Η ανεύρεση υψηλών επιπέδων πρωτεΐνης στα ούρα επιβεβαιώνει τη διάγνωση. Αν γίνει η διάγνωση της προεκλαμψίας, ο γιατρός σας θα συστήσει πρόσθετες εξετάσεις που περιλαμβάνουν:

• Γενική αίματος (με έμφαση στον αριθμό των αιμοπεταλίων) - γενική ούρων,
• Έλεγχο της ηπατικής λειτουργίας (τρανσαμινάσες, LDH, αλκαλική φωσφατάση, γ-GT),
• Έλεγχο της νεφρικής λειτουργίας (ουρία, κρεατινίνη),
• Έλεγχο ηλεκτρολυτών και ουρικού οξέος,
• Έλεγχο της πηκτικότητας του αίματος,
• Συλλογή ούρων 24ώρου για ποσοτικό προσδιορισμό πρωτεΐνης.

Παρακολούθηση του εμβρύου

Ο γιατρός σας θα συστήσει επίσης υπερηχογράφημα με το οποίο ελέγχεται η ανάπτυξη του εμβρύου και μέσω της εξέτασης Doppler η παροχή αίματος από τον πλακούντα στο έμβρυο. Επίσης θα σας συστήσει καρδιοτοκογραφικό έλεγχο (Non-Stress Test, ΝST) ή Βιοφυσικό προφίλ, εξετάσεις οι οποίες εκτιμούν αν το έμβρυο σας λαμβάνει αρκετό οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες από τον πλακούντα. Το NST είναι μια απλή, μη επεμβατική μέθοδος, που δείχνει πώς η καρδιά του εμβρύου αντιδρά όταν αυτό κινείται μέσα στη μήτρα. Η εξέταση είναι καθησυχαστική όταν η καρδιακή συχνότητα του εμβρύου αυξάνει κατά 15 παλμούς το λεπτό, και αυτό συμβαίνει τουλάχιστον δύο φορές μέσα στα 20 λεπτά που διαρκεί η εξέταση. Το βιοφυσικό προφίλ συνδυάζει τα ευρήματα του NST με υπερηχογραφίκές παραμέτρους του εμβρύου, όπως ο μυϊκός τόνος, οι κινήσεις και οι αναπνοές του εμβρύου, καθώς και την ποσότητα του αμνιακού υγρού.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η μόνη ουσιαστική θεραπεία είναι ο τοκετός του εμβρύου. Βεβαίως αυτό εξαρτάται από την ηλικία της κύησης και από το πόσο ώριμο είναι το έμβρυο. Συνήθως με τη διάγνωση της προεκλαμψίας ο γιατρός σας θα σας συστήσει εντατικότερη παρακολούθηση, θα πρέπει να σας βλέπει από την 20η έως την 32η εβδομάδα κάθε 15 ημέρες, και έκτοτε κάθε εβδομάδα μέχρι τον τοκετό.

Φαρμακευτική αγωγή

Ο γιατός θα συστήσει:

Κατάκλιση

Όταν αντιμετωπίζετε περίπτωση ήπιας προεκλαμψίας, ο γιατρός σας θα σας συστήσει ξεκούραση στο κρεβάτι και περιορισμό των δραστηριοτήτων, με στόχο να μειωθεί η αρτηριακή σας πίεση και να αυξηθεί η αιματική ροή στον πλακούντα, δίνοντας στο μωρό σας χρόνο για να ωριμάσουν οι πνεύμονες του. Στο διάστημα αυτό θα σας παρακολουθεί εντατικά, για να ελέγχει την πίεση σας, την πρωτεΐνη στα ούρα σας και την κατάσταση του εμβρύου. Αν η προεκλαμψία είναι περισσότερο σοβαρή, θα χρειαστεί να νοσηλευτείτε στο νοσοκομείο, όπου εκτός από τον πλήρη εργαστηριακό έλεγχο και την κατάκλιση, θα έχετε εντατικότερη παρακολούθηση του εμβρύου σας με NST ή βιοφυσικό προφίλ.

Τοκετός

Όταν η προεκλαμψία διαγνωστεί κοντά στο τέλος της εγκυμοσύνης σας, ο γιατρός σας ενδέχεται να συστήσει πρόκληση τοκετού. Αυτό θα γίνει αφού εκτιμήσει διάφορες παραμέτρους του τραχήλου της μήτρας (μήκος,σύσταση, θέση, και διαστολή) και την θέση που έχει το έμβρυο μέσα στη μήτρα, για να διαπιστώσει αν η πρόκληση αυτή θα έχει επιτυχία ή όχι.

Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, ενδέχεται η εκτίμηση της ηλικίας της κύησης ή η κατάσταση του τραχήλου να έχει δευτερεύουσα σημασία. Αν δεν είναι η αναμονή εφικτή, η γιατρός σας μπορεί να συστήσει πρόκληση τοκετού η προγραμματισμένη καισαρική τομή νωρίτερα. Κατά τη διάρκεια της γέννησης, ενδέχεται να λάβετε ενδοφλέβια θειικό μαγνήσιο, για την αποφυγή σπασμών. Μετά τον τοκετό, να περιμένετε ότι η αρτηριακή σας πίεση θα επανέλθει στο φυσιολογικό μετά από μερικές εβδομάδες.

Ηλίας I. Χιντιπάς
Μαιευτήρας - Γυναικολόγος
Διδάκτορας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
Συνεργάτης ΓΑΙΑ
www.iatriko.gr

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΜΥΚΗΤΑΣ CANDIDA; ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΝΤΙΝΤΙΑΣΗΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Ο Candida albicans είναι ένας μύκητας που φυσιολογικά ζει στο σώμα χωρίς να προκαλεί βλάβη και ελέγχεται από τα καλά βακτήρια του εντέρου και από το ανοσοποιητικό σύστημα. Αν τα καλά βακτήρια καταστρέφονται από τη λήψη αντιβιοτικών ή αν το ανοσοποιητικό σύστημα ενός ατόμου είναι εξασθενημένο, ο μύκητας Candida αυξάνεται ανεξέλεγκτα και προκαλεί συμπτώματα.

Το αποτέλεσμα είναι τοπικές μολύνσεις, όπως στοματικές μυκητιάσεις, δερματικές μολύνσεις και μυκητιακές μολύνσεις του κόλπου στις γυναίκες. Η υπερανάπτυξη του Candida στο έντερο σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συμβάλλει, ώστε μύκητες και άλλοι ανεπιθύμητα μόρια να διαπερνούν το εντερικό τοίχωμα και να απορροφώνται στο σώμα. Αυτό θεωρείται ότι ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα, συντελώντας σε κόπωση, πονοκέφαλο, εναλλαγές διάθεσης, φτωχή μνήμη και συγκέντρωση, επιθυμία για γλυκά και έχει συνδεθεί με ασθένειες όπως η ινομυαλγία.

Παράγοντες που συμβάλλουν σε καντιντίαση είναι η συχνή και μακρόχρονη χρήση αντιβιοτικών, η χρήση αντισυλληπτικών, στεροειδών, αντιόξινων και φαρμάκων κατά του έλκους, δίαιτες υψηλές σε ζάχαρη και υδατάνθρακες, η εγκυμοσύνη και ο διαβήτης.

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν: κούραση ή ληθαργικότητα, εξάντληση, φτωχή μνήμη, μούδιασμα, πόνο στο στομάχι, πόνο στις αρθρώσεις ή πρήξιμο, πόνο στους μύες, δυσκοιλιότητα, διάρροια, πρήξιμο και αέρια, προστατίτιδα, δυσκολία στη στύση, απώλεια σεξουαλικής επιθυμίας, ενδομητρίωση ή στειρότητα, μη σταθερά έμμηνα, κρίσεις άγχους και κρύα χέρια και πόδια. Ο μύκητας Candida συνδέεται ακόμα και με τον καρκίνο.

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΓΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ CANDIDA

Τα άτομα που πάσχουν από καντιντίαση πρέπει να ακολουθήσουν για ένα διάστημα μια συγκεκριμένη διατροφή. Κυρίως πρέπει να αποφεύγουν τη ζάχαρη, διότι η ζάχαρη συμβάλλει στην ανάπτυξη μυκήτων. Η συνολική πρόσληψη υδατανθράκων την ημέρα πρέπει να περιοριστεί. Κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων εβδομάδων της δίαιτας, η πρόσληψη υδατανθράκων πρέπει να περιοριστεί σε λιγότερο από 60 γραμμάρια την ημέρα. Αντίθετα πρέπει να δοθεί έμφαση σε τροφές χαμηλές σε υδατάνθρακες, όπως κρέας, κοτόπουλο, γαλοπούλα, ψάρι, θαλασσινά, μη αμυλώδη λαχανικά και ξηρούς καρπούς. Καθώς τα συμπτώματα υποχωρούν, η ολική πρόσληψη υδατανθράκων αυξάνεται σταδιακά. Πρέπει να αποφεύγονται επίσης τροφές που περιέχουν κάθε τύπο μαγιάς, συμπεριλαμβανομένων των ζυμωμένων τροφών όπως ψωμί φτιαγμένο με μαγιά, τυρί, μανιτάρια και μπύρα.

Οι άνθρωποι που ακολουθούν αυτή τη δίαιτα αναφέρουν ότι περνάνε τέσσερεις εβδομάδες προτού παρατηρηθούν βελτιώσεις. Για πολλούς μπορεί να περάσουν μήνες. Μόλις παρατηρηθεί βελτίωση στα συμπτώματα, οι φυσικοπαθητικοί προτείνουν να επανεισάγονται σιγά-σιγά οι τροφές από την απαγορευμένη λίστα στη διατροφή.

Οι τροφές που πρέπει να απαγορευτούν για ένα διάστημα σε αυτή τη διατροφή είναι οι ακόλουθες:

1. Ζάχαρη. Η ραφιναρισμένη ζάχαρη θεωρείται ότι συμβάλλει στην ανάπτυξη του μύκητα Candida. Οι τροφές που περιέχουν ραφιναρισμένη ζάχαρη περιλαμβάνουν τη λευκή ζάχαρη, την καφετιά ζάχαρη, το μέλι, το σιρόπι βύνης, το σιρόπι καλαμποκιού, το σιρόπι σφενδάμου και τη μελάσσα.
Διαβάζετε προσεκτικά τις ετικέτες συσκευασμένων τροφίμων, διότι μπορεί να κρύβονται μορφές ζάχαρης. Να αποφεύγετε συσκευασμένα τρόφιμα που περιέχουν σουκρόζη, φρουκτόζη, μαλτόζη, λακτόζη, γλυκόζη, μανιτόλη και σορβιτόλη.
2. Φρούτα. Τα φρούτα περιέχουν φυσικά σάκχαρα που θεωρούνται ότι υποστηρίζουν την ανάπτυξη μυκήτων.
3. Μαγιά. Οι τροφές που περιέχουν μαγιά δεν επιτρέπονται.
4. Ξύδι. Όλα τα είδη του ξυδιού, ακόμα και το μηλόξυδο καθώς και όλες οι τροφές που είναι φτιαγμένες με ξύδι, όπως μαγιονέζα, ντρεσινγκς σαλάτας, κέτσαπ, μουστάρδα και τουρσί.
5. Μανιτάρια.
6. Τα φιστίκια και το φιστικοβούτυρο μπορεί να περιέχουν μούχλα, γι' αυτό και δεν επιτρέπονται σε αυτή τη δίαιτα.
7. Αλκοόλ. Τα αλκοολούχα ποτά πιστεύεται ότι προάγουν την ανάπτυξη των μυκήτων.
8. Ζυμωμένα ποτά, όπως ο μηλίτης και η μπύρα.
9. Μουχλιασμένα τυριά όπως ροκφόρ και μπλε τυριά.

ΒΟΤΑΝΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ CANDIDA

Εκτός από τη διατροφή οι φυσικοπαθητικοί συστήνουν στους ανθρώπους με Candida κάποια συγκεκριμένα βότανα και συμπληρώματα τα οποία θεωρούνται ότι μειώνουν την ποσότητα του μύκητα Candida. Οι φυσικοπαθητικοί συνήθως συστήνουν στους ασθενείς τους να ξεκινούν με μικρότερες ποσότητες βοτάνων και συμπληρωμάτων και να τα αυξάνουν σταδιακά. Διαφορετικά μπορεί να συμβεί μια περιστασιακή επιδείνωση των συμπτωμάτων. Αυτό συμβαίνει, διότι, όταν ο Candida σκοτώνεται, απελευθερώνονται κομμάτια πρωτεϊνών και τοξίνες που πυροδοτούν απάντηση αντισωμάτων από το ανοσοποιητικό σύστημα.
Βελτιώσεις στα συμπτώματα παρατηρούνται συνήθως μετά από δύο έως τέσσερεις εβδομάδες.

Ας δούμε τα βότανα και τα συμπληρώματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση του Candida.

1. Οξεόφιλος. Το καλό βακτήριο οξεόφιλος θεωρείται ότι ελέγχει τον Candida κάνοντας τον εντερικό σωλήνα πιο όξινο. Παράγει υπεροξείδιο του υδρογόνου, το οποίο σκοτώνει τον Candida. Τα καλά βακτήρια επίσης επαναφέρουν τη μικροβιακή ισορροπία μέσα στον πεπτικό σωλήνα.
2. Αιθέρια έλαια. Εντεροδιαλυτές κάψουλες που περιέχουν έλαιο ρίγανης και έλαιο μέντας προλαμβάνουν την υπερανάπτυξη του Candida. Τα έλαια αυτά μπορεί να είναι τοξικά στην ποσότητα που απαιτείται για τον έλεγχο του Candida, γι' αυτό και η υγρή μορφή αυτών των ελαίων δεν θα πρέπει ποτέ να καταναλώνεται και οι κάψουλες δεν θα πρέπει να ανοίγονται πριν να καταναλωθούν.
3. Σκόρδο. Το σκόρδο σε κάψουλες έχει φανεί πολύ αποτελεσματικό κατά του Candida.
4. Caprylic acid από καρύδα. Υπάρχουν πολλά αντιμυκητιακά φάρμακα, ωστόσο σύμφωνα με ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε το 2004 στο Journal of Medicinal Food, ο μύκητας Candida γίνεται ανθεκτικός σε πολλές από αυτές τις θεραπείες. Σε αυτό το άρθρο αναφέρεται ότι το λάδι της καρύδας βρέθηκε ότι είναι πολύ αποτελεσματικό στη θεραπεία του μύκητα σε σύγκριση με το φάρμακο Fluconazol. Το λάδι της καρύδας περιέχει διάφορα οξέα που καταπολεμούν τον μύκητα Candida. Αυτά είναι τα εξής:

5. Pau d' arco. Το pau d' arco είναι ένα βότανο που φύεται στη Βραζιλία και στην Αργεντινή. Το βότανο χρησιμοποιείται στη Βραζιλία για την αντικαρκινική του δράση, αλλά έχει επίσης ισχυρές αντιμυκητησιακές ιδιότητες.
6. Εκχύλισμα σπόρων γκρέιπφρουτ. Το 2004 το περιοδικό Acta Pharmacology συμπέρανε ότι το εκχύλισμα των σπόρων γκρέιπφρουτ εμποδίζει την ανάπτυξη του μύκητα Candida χωρίς να επηρεάζει τα καλά βακτήρια.
7. Black Walnut. Το Black Walnut είναι πιο αποτελεσματικό κατά του μύκητα Candida από οποιοδήποτε άλλο αντιμυκητησιακό φάρμακο. Περιέχει φυσικές τανίνες που σκοτώνουν μύκητες και παράσιτα. Αυτό το βότανο δεν θα πρέπει να λαμβάνεται από εγκύους και γυναίκες που θηλάζουν.
8. Burdock Root. Το Burdock είναι αντιμυκητησιακό και έχει χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά κατά του μύκητα Candida εδώ και πολλά χρόνια.
9. Goldenseal. Το Goldenseal περιέχει βερβερίνη και υδραστίνη, δύο ισχυρά αντιβακτηριακά και αντιμυκητησιακά συστατικά τα οποία περιορίζουν την ανάπτυξη του μύκητα Candida. Ενισχύει επίσης το ανοσοποιητικό σύστημα. Οι έγκυες δεν θα πρέπει να το λαμβάνουν.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Boroch A., The Candida Cure: Yeasr, Fungus and Your Health: The 90-Day Program to Beat
Candida and Restore Vibrant Health, 2009
2. Connolly P., The Candida Albican Yeast-Free Cookbook: How Good Nutrition Can Help Fight
the Epidemic of Yeast-Related Diseases, 2000
3. Crook W.G., Natures Own Candida Cure, 2002
4. Greene C., Permanently Beat Yeast Infection and Candida: Proven Step-by-Step Cure for Yeast
Infections and Candidiasis. All Natural, Lasting Treatment That Will Prevent Infection, 2012
5. Lahoz S.C., Conquering Yeast Infections. The Non Drug Solution For Men and Women, 1996
6. Martin J.M., Rona Z.P., Complete Candida Yeast Guidebook, 2000
7. McArthur J., Candida Albicans: Yeast Infection Treatment. Treat Yeast Infections With This
Home Remedy. The Yeast Infection Cure, 2012
8. Murray M., Chronic Candidiasis: Your Natural Guide to Healing with Diet, Vitamins, Minerals,
Herbs, Exercise, and Other Natural Methods, 1997
9. Winderlin C., Candida-Related Complex: What Your Doctor Might Be Missing, 1996

Πηγή: Holistic Life

Η μηνιγγίτιδα είναι μια κεραυνοβόλος και καταστρεπτική νόσος που πλήττει κυρίως βρέφη και παιδιά (έως 4 ετών) καθώς επίσης εφήβους και νεαρούς ενήλικες (15-24), με υψηλό ποσοστό περιστατικών-θνησιμότητας (7-14%), η οποία μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμες, σοβαρές αναπηρίες σε έως και 1 στους 5 επιζήσαντες, όπως είναι η κώφωση, η δημιουργία ουλών στο δέρμα, η νεφρική ανεπάρκεια και ο ακρωτηριασμός των κάτω άκρων.