Web
Analytics
Παχυσαρκία και υπογονιμότητα: ποιο το πρόβλημα, ποια η λύση - Ο Δρόμος για την Θεραπεία

Παχυσαρκία και υπογονιμότητα: ποιο το πρόβλημα, ποια η λύση

Η παχυσαρκία, δηλαδή η υπερβολική εναπόθεση λίπους στα λιποκύτταρα του οργανισμού, συνδέεται αποδεδειγμένα με σοβαρά προβλήματα υγείας όπως είναι οι καρδιακές παθήσεις, ο διαβήτης τύπου 2, η υψηλή πίεση, μερικές μορφές καρκίνου, η λοίμωξη από κορωνοϊό στις μέρες μας και, δυστυχώς, η υπογονιμότητα. Μάλιστα, φαίνεται ότι όσο αυξάνεται ο δείκτης μάζας σώματος (ο αριθμός βάσει του οποίου αξιολογείται η παχυσαρκία), τόσο μειώνονται οι πιθανότητες εγκυμοσύνης, φθάνοντας σχεδόν μέχρι εκμηδενίσεώς τους σε κάποιες περιπτώσεις, όπως δείχνουν οι διάφορες μελέτες για το πρόβλημα.

Παχυσαρκία και υπογονιμότητα: τι λένε οι αριθμοί

Όλες οι πρόσφατες μελέτες δείχνουν ξεκάθαρα ότι οι παχύσαρκες γυναίκες έχουν σημαντικό πρόβλημα υπογονιμότητας ή στειρότητας. Επιπλέον, εμφανίζουν υψηλότερο ποσοστό αποβολών (4 προς 1) και περισσότερες δυσκολίες στο να έχουν μια ομαλή εγκυμοσύνη και έναν εύκολο τοκετό.

Χιλιάδες παχύσαρκες γυναίκες καταφεύγουν στη λύση της εξωσωματικής γονιμοποίησης, όμως η επιτυχία μιας τέτοιας λύσης είναι σημαντικά μικρή (λιγότερο από 25%), όταν αντίστοιχα οι γυναίκες φυσιολογικού βάρους έχουν διπλάσια ποσοστά επιτυχίας (πάνω από 50%).

Για τις γυναίκες με σοβαρή (νοσογόνο) παχυσαρκία, δηλαδή τις γυναίκες των οποίων ο δείκτης μάζας σώματος είναι μεγαλύτερος του 35 οι πιθανότητες για επιτυχή γονιμοποίηση και για ομαλή εγκυμοσύνη είναι ακόμα λιγότερες.

Πώς συνδέεται η παχυσαρκία με την υπογονιμότητα;

Στο γυναικείο σώμα υπάρχουν δύο όργανα που παράγουν οιστρογόνα: οι ωοθήκες και τα επινεφρίδια.

Οι ωοθήκες παράγουν οιστρογόνα με κυκλικό τρόπο κατά τη διάρκεια των 28 ημερών του κύκλου: τις μισές μέρες έχουν αυξημένη παραγωγή και τις μισές μέρες πολύ χαμηλή.

Τα επινεφρίδια παράγουν μια ορμόνη που λέγεται ανδροστενεδιόνη. Η ορμόνη αυτή στα λιποκύτταρα μετατρέπεται σε ένα οιστρογόνο που λέγεται οιστρόνη. Όσο περισσότερο το σωματικό λίπος τόσο μεγαλύτερη και η παραγωγή αυτού του οιστρογόνου.

Κατά συνέπεια, στις περιπτώσεις παχυσαρκίας υπάρχει αυξημένη παραγωγή οιστρόνης, η οποία επηρεάζει τον φυσιολογικό κύκλο παραγωγής οιστρογόνων από την ωοθήκη με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η ωορρηξία και να προκαλείται υπογονιμότητα ή ακόμα και στειρότητα.

Ας αναλογιστούμε μια γυναίκα που παίρνει αντισυλληπτικά. Τι πιθανότητες έχει να μείνει έγκυος; Τις ίδιες πιθανότητες έχει και μια παχύσαρκη γυναίκα η οποία έχει στο αίμα της άφθονα οιστρογόνα που καταστέλλουν την ωορρηξία της.

Αυτό σημαίνει σπανιότερη ωορρηξία για τις γυναίκες με παχυσαρκία, ενώ τα ωάρια που θα καταφέρουν να παραχθούν θα είναι κακής ποιότητας λόγω της συνεχούς επίδρασης των οιστρογόνων, με αποτέλεσμα η πιθανότητα μιας φυσιολογικής ή ακόμα και υποβοηθούμενης γονιμοποίησης να είναι χαμηλή.

Υπάρχει λύση για το πρόβλημα της υπογονιμότητας λόγω παχυσαρκίας;

Υπάρχει και είναι η βαριατρική χειρουργική. Είναι μια εύκολη, γρήγορη και αποτελεσματική λύση την οποία έχουν υιοθετήσει με επιτυχία πολλές υπογόνιμες παχύσαρκες γυναίκες τα τελευταία χρόνια.

Οι βαριατρικές επεμβάσεις είναι λαπαροσκοπικές επεμβάσεις με τις οποίες μειώνεται η χωρητικότητα του στομάχου με αποτέλεσμα η γυναίκα που υποβλήθηκε στην επέμβαση να χάνει πολλά κιλά σε μικρό χρονικό διάστημα.

Έχει τεκμηριωθεί ότι ακόμα και μετά από μόλις δύο ή τρείς μήνες μετά την επέμβαση δημιουργείται πολύ καλύτερο ορμονικό περιβάλλον στο σώμα της γυναίκας και διορθώνονται πολλές διαταραχές του κύκλου και της ωορρηξίας.

Κατά συνέπεια η γυναίκα αρχίζει να έχει πολύ γρήγορα πολύ υψηλότερες πιθανότητες γονιμοποίησης και τεκνοποίησης είτε φυσιολογικά, είτε με μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

Ανάμεσα στην πληθώρα των βαριατρικών επεμβάσεων, η λαπαροσκοπική γαστρική πτύχωση είναι μία από αυτές που προτιμούν περισσότερο τα τελευταία χρόνια οι γυναίκες που επιθυμούν να τεκνοποιήσουν.

Ο λόγος είναι ότι η επέμβαση αυτή είναι η πιο ασφαλής ανάμεσα στις βαριατρικές επεμβάσεις, καθώς δεν χρειάζεται να γίνει αφαίρεση στομάχου ή τοποθέτηση οποιουδήποτε ξένου σώματος, ενώ επιπλέον είναι και πλήρως αναστρέψιμη.

Η επέμβαση διαρκεί περίπου μία ώρα, γίνεται λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά, χωρίς να γίνει τομή στην κοιλιά και ο χρόνος νοσηλείας είναι συνήθως μία ημέρα.

Δεν υπάρχει μετεγχειρητικά καθόλου πόνος, ενώ η γυναίκα μπορεί να τρέφεται απολύτως φυσιολογικά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης καθώς και μετά τον τοκετό, χωρίς να δημιουργείται κανένα πρόβλημα στο έμβρυο κατά την κύηση και την περίοδο του θηλασμού.

Είναι μια μέθοδος που μπορεί να φέρει σημαντικά αποτελέσματα σε σύντομο χρονικό διάστημα, καθώς υπάρχει μεγάλη απώλεια κιλών ήδη από τους τρεις πρώτους μήνες, ενώ η απώλεια συνεχίζεται μέχρι να συμπληρωθεί ο πρώτος χρόνος, οπότε και η ασθενής έχει χάσει όλα τα επιπλέον κιλά. Αυτή δε η μείωση του βάρους και τα καλά της αποτελέσματά μπορεί να διατηρηθούν ακόμα και μετά την εγκυμοσύνη και τον τοκετό και να είναι μόνιμα.

Συνεπώς το όφελος μιας βαριατρικής επέμβασης είναι πολυδιάστατο, καθώς η απώλεια του πλεονάζοντος σωματικού βάρους:

  • Κάνει πολύ ευκολότερη τη γονιμοποίηση, γιατί ρυθμίζει την ωορρηξία διορθώνοντας τις ορμονικές ανωμαλίες.
  • Μειώνει τον κίνδυνο αποβολής έως και 75%.
  • Διευκολύνει πολύ περισσότερο την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή (διπλασιάζει τα ποσοστά επιτυχίας).
  • Εξασφαλίζει εγκυμοσύνη και τοκετό χωρίς κίνδυνο επιπλοκών και μειώνει την πιθανότητα για καισαρική τομή.
  • Προφυλάσσει από τη γέννηση παιδιών με προβλήματα υγείας και προδιάθεση παχυσαρκίας.
  • Μειώνει τις δυστοκίες και τον κίνδυνο μαιευτικών κακώσεων και αναπηριών στα παιδιά που γεννιούνται.
  • Απαλλάσσει τη γυναίκα από μελλοντικά προβλήματα υγείας που σχετίζονται με το αυξημένο σωματικό βάρος και της δίνει τη δυνατότητα να μεγαλώσει τα παιδιά της απαλλαγμένη από τις ασθένειες με τις οποίες συνδέεται η παχυσαρκία.

Μερικές απαντήσεις σε συχνές ερωτήσεις για την παχυσαρκία και την εγκυμοσύνη:

Η προσπάθεια για μείωση της παχυσαρκίας πρέπει να προηγείται της προσπάθειας για εγκυμοσύνη;

Η παχυσαρκία δεν δυσχεραίνει απλώς τη γονιμοποίηση. Προκαλεί αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών στην εγκυμοσύνη, τον τοκετό αλλά και πολλά προβλήματα υγείας στο παιδί που θα γεννηθεί. Θα είναι πολύ καλύτερο για την ίδια τη γυναίκα, για τις πιθανότητες γονιμοποίησης, για τις συνθήκες εγκυμοσύνης αλλά και για την περίοδο μετά τον τοκετό να προηγηθεί της εγκυμοσύνης η μείωση του σωματικού βάρους.

Σε πόσο χρόνο μετά από μια επέμβαση για παχυσαρκία μπορεί να επιδιωχθεί εγκυμοσύνη;

Δεν υπάρχει κανόνας αλλά, συνήθως, καλό είναι η εγκυμοσύνη να επιδιώκεται μετά τους 4 - 6 μήνες από την επέμβαση, αφού η υποψήφια μητέρα θα έχει απαλλαγεί από το μεγαλύτερο ποσοστό του περιττού βάρους.

Τι κινδύνους μπορεί να δημιουργήσει για το έμβρυο μια βαριατρική επέμβαση στη μητέρα;

Οι επεμβάσεις περιοριστικού τύπου ( γαστρικός δακτύλιος, επιμήκης γαστρική πτύχωση, γαστρικό μανίκι – sleeve) ουσιαστικά δεν δημιουργούν κανένα κίνδυνο στο έμβρυο, καθώς δεν αποκλείουν καμιά από τις τροφές που έχει ανάγκη το σώμα για να απορροφήσει όλα τα θρεπτικά στοιχεία που χρειάζεται το έμβρυο.

Ωστόσο, απαιτείται προσοχή στις δυσαπορροφητικές επεμβάσεις (όπως το γαστρικό bypass) γιατί μετά από αυτές ορισμένα θρεπτικά στοιχεία απορροφώνται δύσκολα. Αυτό δεν κάνει απαγορευτική τη συνύπαρξη του γαστρικού bypass με την εγκυμοσύνη, επιβάλλει όμως εξειδικευμένη παρακολούθηση της εγκυμονούσας γυναίκας καθ’ όλη τη διάρκεια της κύησης.

Η επέμβαση για παχυσαρκία είναι αναγκαία για μια γυναίκα που θέλει να μείνει ευκολότερα έγκυος αλλά και να έχει εγκυμοσύνη και τοκετό χωρίς κινδύνους;

Στις μέρες μας οι βαριατρικές επεμβάσεις είναι οι μόνες τεκμηριωμένες μέθοδοι αντιμετώπισης της σοβαρής παχυσαρκίας. Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι (από απλούστερες και αναστρέψιμες έως πιο επεμβατικές) από τις οποίες μπορεί να επιλεγεί σε συνεργασία με τον ειδικό χειρούργο, η κατάλληλη ανά περίπτωση. Οι επεμβάσεις αυτές γίνονται λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά και η ανάρρωση μετά από μια τέτοια επέμβαση είναι σύντομη και αρκετά ανώδυνη. Τούτων δεδομένων και σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η παχυσαρκία μειώνει τις πιθανότητες εγκυμοσύνης, καλό θα είναι αυτή να ελεγχθεί και να μειωθεί με όποιον τρόπο επιθυμεί η γυναίκα που θέλει να γίνει μητέρα. Πρόκειται για το σώμα της και η απόφαση είναι δική της. Ωστόσο, η επιθυμία της και η προσπάθειά της θα ευοδωθούν ευκολότερα εφόσον ελεγχθεί η παχυσαρκία, όταν αυτή υπάρχει.

 

Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(0 ψήφοι)
Παναγιώτης Κ. Γλεντής MD, PHD

Ειδικός Λαπαροενδοσκόπος
Χειρουργός Παχυσαρκίας
Νοσοκομείο Metropolitan

Βιογραφικό

Ιστότοπος: www.surgeon.gr/

Κολύμβηση

Video

O Δρόμος για την Θεραπεία αποτελεί το site στον χώρο της υγείας, που απευθύνεται σε ασθενείς, ενημερώνοντάς τους για θέματα κλασικής ιατρικής αλλά και εναλλακτικών θεραπειών.

Η ιστοσελίδα περιέχει πληροφορίες και άρθρα, με σκοπό την ενημέρωση και μόνο. Στην περίπτωση που θέλετε να εφαρμόσετε μία θεραπεία που αναγράφεται στο dromostherapeia.gr, επιβάλλεται να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Η πληροφόρηση που δίνεται εδώ δεν είναι, δεν μπορεί και δεν πρέπει να χρησιμοποιείται σαν βάση για διάγνωση ή επιλογή θεραπείας.
Ο dromostherapeia.gr δεν φέρει καμία ευθύνη για τυχόν λάθη ή παραλείψεις ή οποιοδήποτε πρόβλημα προκύψει που να έχει σχέση με υλικό που περιλαμβάνεται σ’ αυτήν.