Ωτοτοξικότητα: φάρμακα και χημικές ουσίες που προκαλούν απώλεια ακοής/εμβοές
Η ωτοτοξικότητα αναφέρεται σε βλάβη στο εσωτερικό του αυτιού, που προκαλείται από φάρμακα ή χημικές ουσίες (περιβάλλον ή χώρο εργασίας), με αποτέλεσμα να υποστούν βλάβη τα όργανα, που είναι υπεύθυνα για την ακοή και την ισορροπία του σώματος.
Τα φάρμακα που βλάπτουν το αυτί και προκαλούν απώλεια ακοής είναι γνωστά ως ωτοτοξικά.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η απώλεια ακοής προκαλείται επειδή τα φάρμακα καταστρέφουν τον κοχλία στο εσωτερικό του αυτιού.
Η ακοή συνήθως επιστρέφει στο φυσιολογικό, μετά τη διακοπή της λήψης του φαρμάκου. Αλλά ορισμένα φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν μόνιμη βλάβη στο εσωτερικό του αυτιού.
Συμπτώματα
- Εμβοές ή κουδουνίσματα στα αυτιά
- Ίλιγγος
- Διμερής ή μονομερής απώλεια ακοής
- Ασυντόνιστες κινήσεις
- Αστάθεια στη βάδιση
- Οφθαλμολογικά προβλήματα
Παράγοντες κινδύνου
- Δοσολογία φαρμάκου ανά κιλό βάρους σώματος
- Συχνότητα λήψης φαρμάκου και σωρευτική δόση (συνολική ποσότητα του φαρμάκου) κατά την διάρκεια ζωής του ασθενούς
- Δοσολογία και διάρκεια θεραπείας
- Ταυτόχρονη νεφρική ανεπάρκεια, που μπορεί να οδηγήσει σε ταχεία συσσώρευση του ωτοτοξικού φαρμάκου
- Συγχορήγηση με άλλα φάρμακα που έχουν ωτοτοξικό δυναμικό (π.χ αμινογλυκοσίδες ή διουρητικά βρόγχου) ή είναι τοξικά για τα νεφρά
- Προηγούμενες λοιμώξεις στα αυτιά
- Γενικά κακή υγεία
- Γενετική ευαισθησία
- Προϋπάρχουσα απώλεια ακοής, αισθητηριακή απώλεια ακοής
- Προηγούμενη χρήση ωτοτοξικών φαρμάκων
- Προηγούμενη ωτοτοξική βλάβη από φάρμακα
- Βακτηριαιμία (βακτήρια στην κυκλοφορία του αίματος)
- Μικρή ηλικία (συμπεριλαμβανομένων των αγέννητων παιδιών)
- Λήψη ορισμένων φάρμακα για μεγάλο χρονικό διάστημα - ειδικά αν έχετε πάρει ένα φάρμακο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ό, τι συνιστά ο κατασκευαστής.
- Μπορεί να είστε σε υψηλότερο κίνδυνο εάν δεν χορηγηθεί σωστά το ωτοτοξικό φάρμακο - δηλαδή μεγαλύτερη από τη συνιστώμενη δόση, υψηλότερη από τη συνιστώμενη σωρευτική δόση, γρηγορότερη δόση από τη συνιστώμενη (ένεση ή ενδοφλέβια).
- Λήψη ακατάλληλης δόσης. Για παράδειγμα ένα παιδί που έλαβε μια δόση για ενήλικες ή ένα υπέρβαρο άτομο που έλαβε μια δόση που βασίζεται στο συνολικό βάρος και όχι στο άπαχο σωματικό βάρος (ειδικά όταν λαμβάνεται ένα αντιβιοτικό της κατηγορίας των αμινογλυκοσιδών)
- Αφυδάτωση
- Μη φυσιολογικές εργαστηριακές τιμές π.χ χαμηλά επίπεδα αλβουμίνης, ερυθρών αιμοσφαιρίων, αιματοκρίτη, αιμοσφαιρίνης ή έχετε αυξημένα επίπεδα κρεατίνης
- Προβλήματα στα μάτια ή ισορροπίας. Αυτό αυξάνει τις πιθανότητες να έχετε πιο σοβαρό πρόβλημα, εάν εμφανιστεί αιθουσαία ωτοτοξικότητα.
- Ηλικία άνω των 60 ετών
- Οικογενειακό ιστορικό ωτοτοξικότητας
- Εγκυμοσύνη
- Προηγούμενη έκθεση σε ακτινοβολία κεφαλής και τραχήλου (με χημειοθεραπευτικούς παράγοντες)
- Εξαιρετικά μεγάλη ευαισθησία στα φάρμακα ή χαμηλή ανοχή στα φάρμακα
Τα φάρμακα που ακολουθούν, προκαλούν απώλεια ακοής ή εμβοές σε κάποια άτομα ή επιδεινώνουν ένα υπάρχον πρόβλημα ακοής.
Συνήθως αυτό το πρόβλημα προκαλείται μόνο από τη υπέρβαση της συνιστώμενης δόσης.
Ο κατάλογος που ακολουθεί περιέχει μία λίστα με τις γενικές ονομασίες των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται ευρέως και έχουν συνδεθεί με απώλεια ακοής. Ο κατάλογος δεν είναι ολοκληρωμένος, καθώς πάνω από 750 κατηγορίες φαρμάκων έχουν συνδεθεί με ωτοτοξικότητα, αλλά μόνο μερικά από αυτά έχουν μελετηθεί σε βάθος.
Σημείωση: Μετά την / αναγράφεται η αγγλική ονομασία της δραστικής ουσίας, στην παρένθεση αναφέρεται η εμπορική ονομασία (brand names) των φαρμάκων, για την εκάστοτε δραστική ουσία.
Φάρμακα που προκαλούν απώλεια ακοής και/ή εμβοές
Καρκίνος/Χημειοθεραπευτικοί παράγοντες (απώλεια ακοής)
- bleomycine (Blenoxane)
- βρωμοκρυπτίνη/bromocriptine (Parlodel)
- καρβοπλατίνη/Carboplatin (carboplatinum)
- σισπλατίνη/cisplatin (Platinol)
- οξαλιπλατίνη/oxaliplatin
- μεθοτρεξάτη/methotrexate (Rheumatrex)
- μουστάρδα αζώτου/ nitrogen mustard (Mustargen)
- βινβλαστίνη/vinblastin (Velban)
- βινκριστίνη/ vincristine (Oncovin)
Οι τοξικές επιδράσεις μπορούν να ελαχιστοποιηθούν, με την παρακολούθηση των επιπέδων αίματος.
Αντιβιοτικά
- αμινογλυκοσίδες/aminoglycosides (απώλεια ακοής και εμβοές):
- αμικακίνη/ amikacin (Amakin)
- γενταμυκίνη/gentamycin (Garamycin))
- καναμυκίνη/ kanamycin (Kantrex)
- νεομυκίνη/ neomycin (συναντάται σε πολλές αντιβιοτικές αλοιφές, χωρίς ιατρική συνταγή)
- νετιλμικίνη/netilmicin (Netromycin)
- στρεπτομυκίνη/ streptomycin
- τομπραμυκίνη/ tobramycin (Nebcin)
- αζιθρομυκίνη/azithromycin (Zinfect)
- κλαριθρομυκίνης /clarithromycin (Zithromax, Claripen)
- ριβοσταμυκίνη/ribostamycin
- διϋδροστρεπτομυκίνη/dihydrostreptomycin
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ότι η τοπική εφαρμογή με σταγόνες στα αυτιά, που περιέχουν γενταμυκίνη ή νεομυκίνη (gentamycin ή neomycin), δεν φαίνεται να είναι τοξική στον άνθρωπο, εκτός και αν η τυμπανική μεμβράνη (τύμπανο αυτιού) είναι διάτρητη. Όταν ένα διάλυμα αντιβίωσης με αμινογλυκοσίδη (aminoglycoside) εφαρμόζεται στο δέρμα και συγχρόνως ενδοφλεβίως, υπάρχει κίνδυνος αύξησης της ωτοτοξικής επίδρασης, ειδικά αν το διάλυμα χρησιμοποιείται σε πληγή που είναι ανοιχτή ή αν ο ασθενής έχει υποκείμενη νεφρική ανεπάρκεια.
Η νεομυκίνη (Neomycin) είναι τοξική για τον κοχλία, οπότε συνιστάται μόνο για τοπική χρήση. Αλλά ακόμη και η τοπική χρήση έχει οδηγήσει σε απώλεια ακοής, όταν εφαρμόστηκε σε εκτεταμένες περιοχές, με αποτέλεσμα μεγάλες ποσότητες του φαρμάκου να απορροφηθούν από τον οργανισμό. Η απώλεια ακοής που προκαλείται από αυτή την κατηγορία αντιβιοτικών είναι συνήθως μόνιμη.
Όταν λαμβάνεται η αντιβίωση αμινογλυκοσίδης μια φορά την ημέρα συγχορηγούμενη με N-acetylcysteine (NAC), ενδέχεται να προστατεύσει από την ωτοξικότητα.
- Ερυθρομυκίνη/erythromycin (απώλεια ακοής). Εμπορική ονομασία (brand names) φαρμάκων:
- EES
- E-mycin
- Ilosone
- Eryc
- Pediazole
- Biaxin
- Zithromax
Συνήθως γίνονται ωτοτοξικά όταν χορηγούνται σε ενδοφλέβιες δόσεις των 2-4 γρ ανα 24 ωρο, ειδικά αν υπάρχει υποκείμενη νεφρική ανεπάρκεια.
- Βανκομυκίνη, (Vancocin) (απώλεια ακοής και εμβοές)
Παρόμοια με τις αμινογλυκοσίδες, καθώς ενδέχεται να έχει ωτοτοξική δράση, όταν εφαρμόζονται ενδοφλεβίως σε λοιμώξεις απειλητικές για την ζωή. Συχνά οι αμινογλυκοσίδες και η βανκομυκίνη εφαρμόζονται μαζί ενδοφλεβίως για την αντιμετώπιση λοιμώξεων, με αποτέλεσμα να επιδεινώνεται σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα (απώλεια ακοής).
- μινοκυκλίνη/ minocycline (Minocin). Παρόμοια με ερυθρομυκίνη. Προκαλεί απώλεια ακοής και εμβοές.
- πολυμυξίνη Β και αμφοτερικίνη Β/ polymixin B (προκαλεί εμβοές) και amphotericin B (προκαλεί απώλεια ακοής και εμβοές). Πρόκειται για αντιμυκητιασικά παρασκευάσματα.
- απρεομυκίνη/ capreomycin (Capestat). Προκαλεί απώλεια ακοής. Φαρμακευτική αγωγή κατά της φυματίωσης.
- κινολόνες/quinolones π.χ σιπροφλοξασίνη/ciprofloxacin (ciproxin)
- φθοριοκινολόνες/ fluoroquinolones
Μη-στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDS)
Τα περισσότερα αντιφλεγμονώδη φάρμακα έχουν την δυνατότητα να προκαλέσουν απώλεια ακοής και/ή εμβοές. Επειδή κυκλοφορούν νέα εγκεκριμένα φάρμακα, πρέπει να επικοινωνείτε με τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας, για να ενημερωθείτε αν το φάρμακο που σας συνταγογραφήθηκε μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα.
- οξικά οξέα/Acetic acids: συνολικά 12 ωτοτοξικά φάρμακα σε αυτή την κατηγορία, π.χ δικλοφενάκη/diclofenac (Voltaren), κετορολάκη/ketorolac (Toradol)
- αναστολείς Cox-2/ Cox-2 inhibitors: συνολικά 5 ωτοτοξικά φάρμακα σε αυτή την κατηγορία), π.χ σελεκοξίμπη /Celecoxib (Celebrex), Valdecoxib (Bextra)
- φαιναμικά οξεα/fenamates, 3 ωτοτοξικά φάρμακα σε αυτή την κατηγορία, π.χ μεφεναμικό οξύ/ Mefenamic acid (Ponstel, Aidol, Ponstan)
- οξικάμες/ oxicams, 5 ωτοτοξικά φάρμακα σε αυτή την κατηγορία, π.χ μελοξικάμη/ Meloxicam (Mobic)
- προπιονικά οξέα /propionic acids, 13 ωτοτοξικά φάρμακα σε αυτή την κατηγορία, π.χ Ibuprofen (Advil), Naproxen (Aleve)
- σαλικυλικά/ Salicylates (απώλεια ακοής):
- ασπιρίνη/ Acetylsalicylic acid και προϊόντα που περιέχουν ασπιρίνη
- σαλικυλικά άλατα και μεθυλσαλικυλικά άλατα/salicylagtes and methylsalicylates linaments
- μεσαλαμίνη/Mesalamine (Asacol)
Οι τοξικές επιδράσεις φαίνεται να σχετίζονται με την δόση και σχεδόν πάντα αναστρέφονται, όταν διακόπτονται τα φάρμακα.
- ετοδολάκη/etocolac (Lodine)
- fenoprofen (Nalfon)
- ιβουπροφαΐνη/ibuprofen (Motrin, Advil, Nuprin, etc.)
- ινδομεθακίνη/indomethacin (Indocin)
- ναπροξένη/naproxen (Naprosyn, Anaprox, Aleve)
- πιροξικάνη/piroxican (Feldene)
- σουλινδάκη/sulindac (Clinoril)
- ακεμακακίνη/acematacine
- benorilate
- βενοξαπροφένη/benoxaprofen
- καρπροφαΐνη/carprofen
- διφλουνιζάλη/diflunisal
- φεπραζόνη/feprazon
- ισοξικάμη/isoxicam
- κετοπροφαΐνη/ketoprofen (Orudis)
- σαλικυλικά μεθύλια/methyl salicylates (BenGay)
- πενικιλλαμίνη/D-Penicilliamin
- φαινυλοβουταζόνη/phenylbutazone (Butazolidine)
- πιροξικάμη/piroxicam (Feldene)
- προγλουτακίνη/proglumetacin (Afloxan, Protaxon, Proxil)
- proquazon
- ροφεκοξίμπη/rofecoxib (Vioxx)
- τολμετίνη/tolmetin (Tolectin)
- zomepirac
- polymeric B. Προκαλεί απώλεια ακοής.
- chloramphenicol (Chloromycetin). Προκαλεί εμβοές.
- polymerize B/εμβοές
- sulfonamides (Septra, Bactrim). Προκαλεί εμβοές.
- tetracycline. Προκαλεί εμβοές.
- παρακεταμόλη/paracatemol (depon) ή ακεταμινοφαίνη/acetaminophen (tylenol). Η παρακεταμόλη (ή ακεταμινοφαίνη στις ΗΠΑ) εξαντλεί τη γλουταθειόνη, ένα ισχυρό φυσικό αντιοξειδωτικό που προστατεύει την ακοή από τις επιπτώσεις των ελεύθερων ριζών που παράγονται, όταν τα αυτιά εκτίθενται σε δυνατό θόρυβο, συνταγογραφούμενα φάρμακα και διάφορες χημικές ουσίες. Η λήψη γλουταθειόνης ταυτόχρονα με τη λήψη παρακεταμόλης (ή ακεταμινοφαίνης) προστατεύει από οποιαδήποτε απώλεια ακοής που προκύπτει (βοηθάει και στην πρόληψη ή τη μείωση της βλάβης στο ήπαρ).
Οι τοξικές επιδράσεις σχετίζονται με την δόση και σχεδόν πάντα αναστρέφονται όταν τα φάρμακα διακόπτονται.
Προστατευτικά του βλεννογόνου
- μισοπροστόλη/ misoprostol (Cytotec). Προκαλεί απώλεια ακοής.
Διουρητικά (εμβοές και απώλεια ακοής)
- βενδροφλουμεθειαζίδη/bendroflumethazide (Corzide)
- χλωροταλιδόνη/chlorothalidone (Tenoretic, Hygroton)
- ακεταζολαμίδιο/acetazolamide (Diamox)
- βενδροφλουαζίδη/bendrofluazide
- ινδαπαμίδη/indiapamide
- υδροχλωροθειαζίδη/hydrochlorthiazide (Hydrodiuril)
- μεθυλοχλουρθισιδίδη/methylchlorthizide (Enduron)
Αυτά γίνονται συνήθως ωτοτοξικά όταν χορηγούνται ενδοφλεβίως για την οξεία νεφρική ανεπάρκεια, οξεία υπερτασική κρίση ή οξύ πνευμονικό οίδημα/ συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια. Σπάνιες περιπτώσεις ωτοτοξικότητας έχουν παρατηρηθεί, όταν τα φάρμακα αυτά λαμβάνονται από το στόμα σε υψηλές δόσεις, από άτομα με χρόνιες παθήσεις νεφρών.
Διουρητικά βρόγχου (εμβοές και απώλεια ακοής)
- βουμετανίδη/ bumetadine (Bumex)
- αιθακρυνικό οξύ/ ethacrynic acid (Edecrin)
- φουροσεμίδη/ furosemide (Lasix)
- τορσεμίδη/torsemide (Demadex)
Μία αυξημένη πιθανότητα ωτοτοξικότητας πιστεύεται ότι εμφανίζεται όταν χορηγούνται κατά την ίδια χρονική περίοδο που δίνεται ένα αντιβιοτικό από τις αμινογλυκοσίδες.
Κινίνη (απώλεια ακοής)
- φωσφορική χλωροκίνη/ chloroquine phosphate (Aralen)
- υδροχλωρική μεπακρίνη ή κινακρίνη/quinacrine hydrochloride (Atabrine)
- θειΐκή κινίνη/quinine sulfate (Quinam)
Οι τοξικές επιδράσεις είναι εξαιρετικά παρόμοιες με αυτές της ασπιρίνης.
Αντιϊκά
- ιντερφερόνες/Interferons. Εμπορική ονομασία (brand names) φαρμάκων: Rebif, Avonex, Betaferon, Εxtavia.
- πεγκυλιωμένες ιντερφερόνες/Pegylated interferons (PEG): πεγκυλιωμένη ιντερφερόνη άλφα-2α/pegylated interferon-alpha-2a (PEG-IFNa2a), πεγκυλιωμένη ιντερφερόνη άλφα-2β/pegylated interferon-alpha-2b (PEG-IFNa2b), πεγκυλιωμένη ιντερφερόνη β-1α /pegylated interferon-beta-1a.
- ριμπαβιρίνη/ribavirin
- Αναστολείς ανάστροφης μεταγραφάσης/Reverse-transcriptase inhibitors (RTIs). Για την θεραπεία HIV/AID.
Οπιούχα (απώλεια ακοής και εμβοές)
- υδροκωδόνη/ hydrocodone (Lorcet, Vicodin)
- οξυκωδόνη/oxycodone
- τραμαδόλη/tramadol
- υδρομορφόφωνο/hydromorphone
- Methadone/μεθαδόνη
Αντιρευματικό φάρμακο (απώλεια ακοής)
- αουροναφίνη/auronofin (Ridaura)
Ψυχοφάρμακα/αντικαταθλιπτικά (εμβοές)
- αμιτρυπτιλίνη/amitriptyline (Elavil)
- βενζοδιαζεπίνες/benzodiazepine class
- αλπραζολάμη/alprazolam (Xanax)
- κλοραζεπάτη/clorazepate (Tranxene)
- χλωροδιαζεποξείδιο/chlordiazepoxide (Librium)
- διαζεπάμη/diazepam (Valium)
- φλουραζεπάμη/flurazepam (Dalmane)
- λοραζεπάμη/lorazepam (Ativan)
- μιδαζολάμη/midazolam (Versed)
- οξαζαπάμη/oxazepam (Serax)
- προζεπάμη/prozepam (Centrax)
- κουαζεπάμη/quazepam (Doral)
- τεμαζεπάμη/temazepam (Restoril)
- τριαλοζάμη/triazolam (Halcion)
- buptopion (Welbutrin)
- καρβαμαζεπίνη/carbamazepine (Tegretol)
- δικλοφενσίνη/diclofensine
- δοξεπίνη/doxepin (Sinequin)
- δεσιπραμίνη/desiprimine (Norpramin)
- φλουοξετίνη/fluoxetin (Prozac)
- ιμιπραμίνη/imipramine (Tofranil)
- λίθιο/lithium
- μελιτρακέν/melitracen
- molindon (Moban)
- παροξετίνη/paroxetin
- φενελζίνη/phenelzin (Nardil)
- προτριπτυλίνη/protriptilin (Vivactil)
- τραζοδόνη/trazodon (Desyrel)
- zimeldin
Ανοσορυθμιστικό φάρμακο (εμβοές)
- θαλιδομίδη/thalidomide (Thalomid)
- αναστολείς της καλσινευρίνης/Immunosuppressant calcineurin inhibitors: κυκλοσπορίνη/cyclosporine A, τακρόλιμους/tacrolimus
Καρδιακές παθήσεις (εμβοές)
- σελιπρολόλη/celiprolol (celiprolol)
- φλεκαϊνίδη/flecainide (Tambocar)
- λιδοκαΐνη/lidocaine
- μετοπρολόλη/metoprolol (Lopressor)
- προκαϊναμίδη/procainamide (Pronestyl)
- προπρανολόλη/propranolol (Inderal)
- κινιδίνη/quinidine (Quinaglute, Quiniedex)
- αμλοδιπίνη/Amlodipine
Γλυκοκορτικοστεροειδή (εμβοές)
- πρεδνιζολόνη/prednisolone (Prelone, Prezolone)
- δεξαμεθαζόνη/Dexamethasone
- ACTH (αδρενοκορτικοτροπική ορμόνη) (Acthar)
Κορτικοστεροειδή (εμβοές)
- πρεδνιζόνη/prednisone (Deltasone). Προκαλεί εμβοές.
- Υδροκορτιζόνη (Hydrocortisone). Προκαλεί εμβοές και απώλεια ακοής.
Περιβαλλοντικές χημικές ουσίες (εμβοές)
1. κυκλοεξάνιο/cyclohexane
- διχλωρομεθάνιο/dichloromethane
- εξάνιο/hexane (gasoline)
- λιντάνιο/lindane (Kwell)
- χλωριούχο μεθύλιο/methyl-chloride
- methyl-n-butyl-ketone
- perchlor-ethylene
- στυρένιο/Styrene
- τετραχλωρο-αιθάνιο/tetrachlor-ethane
- τολουόλιο/toluol
2. ξυλένιο/Xylene
- τριχλωροαιθυλένιο/trichloroethylene
3. αλκοόλη
4. διθειάνθρακας
- φυτοφάρμακα
- ασφυκτικά αέρια π.χ μονοξείδιο του άνθρακα
Bαρέα μέταλλα (απώλεια ακοής και εμβοές)
π.χ υδράργυρος, μόλυβδος, αρσενικό, κασσίτερος
Αναισθητικά (εμβοές)
- βουπιβακαΐνη/bupivacain
- τατρακαΐνη/tetracain
- λιδοκαΐνη/lidocaine (Novacaine)
Ανθελονοσιακά (εμβοές)
- χλωροκίνη/ chloroquine (Aralen)
- υδροξυχλωροκίνη/hydroxychloroquine (Plaquinil)
- κινίνη/quinine
Φάρμακα για τη Στυτική δυσλειτουργία και Καλοήθη υπερπλασία του προστάτη (απώλεια ακοής)
PDE-5 inhibitors
- σιλδεναφίλη/sildenafil (Viagra)
- ταδαλαφίλη/tadalafil (Cialis)
- βαρδεναφίλη/vardenafil) (Levitra)
Τα φάρμακα αυτά μπορούν να προκαλέσουν ξαφνική απώλεια ακοής, με ή χωρίς την παρουσία συμπτωμάτων όπως εμβοές, ίλιγγος ή ζάλη.
Φάρμακα για το κρύο και αλλεργίες
Αντισταμινικά (εμβοές)
- διφαινυδραμίνη/diphenhydramine
- λοραταδίνη/loratadine
- φεξοφεναδίνη/fexofenadine
- κετιριζίνη/cetirizine
Αποσυμφορητικό (εμβοές)
- θειϊκή ψευδοεφεδρίνη/pseudoephedrine
Ψυχαγωγικές ουσίες (εμβοές)
- αλκοόλ
- καφεΐνη
- νικοτίνη
- κοκαΐνη
- μαριχουάνα (THC)
Βότανα και συμπληρώματα
Υπάρχουν ορισμένα βότανα και συμπληρώματα, που έχουν ωτοτοξική δράση:
- chenopodium oil
- συνένζυμο Q10
- ephedra
Εμβοές προκαλούν τα:
- αρπαγόφυτο/Devil’s claw
- γκίνγκο/Gingko
- υβίσκος/Hibiscus
- λίθιο/Lithium
- meadowsweet
- πικροδάφνη/Oleander
- pipsissewa
- πύρεθρο/Pyrethrum
- κασσίτερος/Tin
- trailing
- κουμαριά/Arbutus
- uva ursi
- wintergreen
Η ειρωνεία είναι ότι πολλά από τα φάρμακα που βρέθηκαν ότι προκαλούν εμβοές, χρησιμοποιούνται στη θεραπεία εμβοών, για παράδειγμα: αμιτρυπτιλίνη, βενζοδιαζεπίνες (benzodiazepine), καρβαμαζεπίνη (carbamazepine), φουροσεμίδη, λιδοκαΐνη, πρεδνιζόνη.
Προσοχή
- Δυστυχώς, η βλάβη στα αυτιά δεν εμφανίζεται πάντα ενώ λαμβάνετε το συνταγογραφούμενο φάρμακο. Μπορεί να εμφανιστεί μετά από πολλές εβδομάδες ή μήνες.
- Η απώλεια ακοής που προκαλείται από τα φάρμακα είναι σωρευτική. Ενώ λαμβάνετε διάφορα φάρμακα περιστασιακά για πολλά χρόνια, χωρίς να έχουν σχεδόν μη ανιχνεύσιμη βλαπτική επίδραση στα αυτιά, ενδεχομένως να καταλήξετε με μια αξιοσημείωτη απώλεια ακοής.
- Αν ένα φάρμακο αναφέρεται ως ωτοτοξικό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι η λήψη του, θα προκαλέσει και βλάβη στα αυτιά ενός ατόμου. Απλά προειδοποιεί για το ενδεχόμενο να συμβεί. Ο οργανισμός κάθε ατόμου είναι ξεχωριστός και αντιδρά διαφορετικά.
- Είναι πολύ σημαντικό ο γιατρός να ελέγξει την λειτουργία των νεφρών, προτού συνταγογραφήσει διάφορα φάρμακα. Επειδή, το σώμα εκκρίνει πολλά φάρμακα μέσω των νεφρών, αν αυτά δεν λειτουργούν σωστά, τα ωτοτοξικά φάρμακα θα φτάσουν γρήγορα σε επικίνδυνα επίπεδα στην κυκλοφορία του αίματός και θα προκαλέσουν μόνιμη απώλεια ακοής.
Μετά την διακοπή του ωτοτοξικού φαρμάκου, η απώλεια ακοής μπορεί να αντιστραφεί;
Εξαρτάται από το εάν το συγκεκριμένο φάρμακο προκαλεί κυτταρικό θάνατο ή όχι.
Εάν, για παράδειγμα, τα τριχωτά κύτταρα έχουν καταστραφεί, τότε η απώλεια ακοής θα είναι μόνιμη.
Υπάρχει περίπτωση όμως, ένα φάρμακο να μπλοκάρει τους διαύλους ιόντων, έτσι ώστε τα ηχητικά σήματα να μην μπορούν να φτάσουν στον εγκέφαλο. Τότε, όταν διακόψετε το φάρμακο και το σώμα το απομακρύνει από τα αυτιά, οι δίαυλοι ιόντων δεν μπλοκάρονται πλέον και κατά συνέπεια η ακοή επανέρχεται.
Ωτοτοξικότητα σε έμβρυα
Οι έγκυες γυναίκες ενδέχεται να διατρέχουν τον κίνδυνο να εκθέσουν το αγέννητο παιδί τους σε ουσίες επιβλαβείς για την ακοή του.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της γέννησης του παιδιού πολύ συχνά για την απώλεια ακοής ευθύνονται: η πρόωρη γέννηση, η ασφυξία κατά τη γέννηση, η λοίμωξη TORCH, ο ίκτερος και τα ωτοτοξικά φάρμακα.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, φάρμακα όπως το Accutane, το Dilantin, το αλκοόλ και αυτά που χρησιμοποιούνται στη χημειοθεραπεία μπορούν να επηρεάσουν το έμβρυο ωτοτοξικά.
Μετά τη γέννηση, η έκθεση του παιδιού σε αμινογλυκοσίδες, διουρητικά, σισπλατίνη και άλλους ωτοτοξικούς παράγοντες μπορεί να το θέσει σε κίνδυνο απώλειας ακοής.
Αν η έγκυος εκτίθεται σε ηλεκτρομαγνητικό πεδίο (EMF), μπορεί να οδηγήσει σε μετάλλαξη του DNA και γενετικές ανωμαλίες στο έμβρυο.
Ωτοτοξικές ουσίες και θόρυβος
Οι ωτοτοξικές χημικές ουσίες στο περιβάλλον (από μολυσμένο αέρα ή νερό) ή στο χώρο εργασίας, αλληλεπιδρούν με μηχανικές καταπονήσεις στο τριχωτά κύτταρα του κοχλία με διαφορετικούς τρόπους. Οι οργανικοί διαλύτες π.χ τολουόλιο,στυρένιο, ξυλένιο και το μονοξείδιο του άνθρακα σε συνδυασμό με έκθεση σε θόρυβο, αυξάνουν τον κίνδυνο απώλειας ακοής με συνεργιστικό τρόπο.
Λαμβάνοντας υπόψη τον αυξημένο κίνδυνο για απώλεια ακοής, η έκθεση και η επαφή με προΐόντα όπως αραιωτικά χρωμάτων, απολιπαντικά, λευκά οινοπνευματώδη ποτά, καυσαέρια πρέπει να περιορίζονται στο ελάχιστο. Οι εκθέσεις σε θόρυβο πρέπει να διατηρούνται κάτω από 85 ντεσιμπέλ και οι εκθέσεις σε χημικά προϊόντα πρέπει να είναι κάτω από τα συνιστώμενα όρια έκθεσης που δίνονται από τους αρμόδιους οργανισμούς.
Η έκθεση σε θόρυβο σε συνδυασμό με τον χημειοθεραπευτικό παράγοντα cisplatin, θέτει τα άτομα σε αυξημένο κίνδυνο απώλειας ακοής λόγω ωτοτοξικότητας. Σε πειράματα που έγιναν βρέθηκε ότι ο θόρυβος από 85 ντεσιμπέλ και πάνω κατέστρεψαν τα τριχωτά κύτταρα στον κοχλία τρωκτικών.
Η Αμερικανική Ακαδημία Ακτινολογίας σε ανακοίνωση της αναφέρει, ότι η έκθεση σε θόρυβο ταυτόχρονα με τις αμινογλυκοσίδες, μπορεί να επιδεινώσει την ωτοτοξικότητα.
Η Αμερικάνικη Ακαδημία Ακτινολογίας συνιστά σε άτομα που λαμβάνουν θεραπεία με χημειοθεραπευτικούς παράγοντες, που προκαλούν ωτοτοξικότητα, να αποφεύγουν τα υπερβολικά επίπεδα θορύβου, κατά την διάρκεια της θεραπείας καθώς και αρκετούς μήνες μετά της διακοπή της.
Τα οπιούχα σε συνδυασμό με υπερβολικά επίπεδα θορύβου, ενδέχεται να επηρεάσουν επιπρόσθετα την απώλεια ακοής λόγω ωτοτοξικότητας.
Ηλεκτρομαγνητικό πεδίο (EMF)
Το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο που παράγεται από το wi fi, τα κινητά, τα τηλεχειριστήρια, τη τηλεόραση, τους φούρνους μικροκυμάτων και άλλες συσκευές ραδιοσυχνοτήτων μπορούν να επηρεάσουν την ακοή.
Ο παλμός των μικροκυμάτων απορροφάται από τον μαλακό ιστό, στέλνοντας θερμοπλαστικά κύματα ακουστικής πίεσης στο εσωτερικό του αυτιού, μέσω της αγωγιμότητας των οστών και διεγείρει τους κοχλιακούς υποδοχείς.
Η ανταπόκριση μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο, αλλά η EMF μπορεί να οδηγήσει ή να επιδεινώσει τις εμβοές, την εξασθένιση της ακοής, τον ίλιγγο, την νόσο Meniere, το ακούστικο νεύρωμα και μπορεί να προκαλέσει ευερεθιστότητα, επιληψία και αυτισμό.
Μπορείτε να πάρετε κάποια προληπτικά μέτρα για την EMF:
- Η κρεβατοκάμαρα πρέπει να βρίσκεται μακριά από τις ηλεκτρικές συσκευές και να απενεργοποιούνται όταν δεν χρησιμοποιούνται, ειδικά τη νύχτα.
- Τα ψηφιακό ρολόι/ξυπνητήρι και τα μαξιλάρια θέρμανσης πρέπει να αποφεύγονται.
- Το WIFI πρέπει να είναι πάντα απενεργοποιημένο..
- Πρέπει να περιορίσετε αν όχι να διακόψετε οριστικά την χρήση των κινητών και ασύρματων τηλεφώνων.
Άλλοι παράγοντες επιδείνωσης
Εκτός από τους ωτοτοξικούς παράγοντες επιδεινώνουν επίσης την ακοή: ο διαβήτης, η αυχενική σπονδυλίτιδα, η υπέρταση, ο υποθυρεοειδισμός, η παχυσαρκία, η παραρρινοκολπίτιδα, η δυσλειτουργία των ευσταχιανών σωλήνων, το άγχος, η υπερέκθεση σε αρκετό κρύο, αέρα και υγρασία.
Διατροφή
Τρόφιμα πλούσια σε ωμέγα-3, ψευδάργυρο, κάλιο αποτρέπουν την απώλεια ακοής λόγω ηλικίας και ενισχύoυν τα αιμοφόρα αγγεία.
Η βιταμίνη C ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Τα αντιοξειδωτικά και το φολικό οξύ (folic acid), μπορούν να αποτρέψουν ή να καθυστερήσουν την πρόοδο της απώλειας ακοής.
Έρευνες έχουν δείξει ότι η λήψη ταυρίνης ή άλλου αντιοξειδωτικού (π.χ. βιταμίνης Ε) μαζί με το ωτοτοξικό φάρμακο, μπορεί να μειώσει την τοξικότητα.
Χαμηλά επίπεδα μαγνησίου στο εσωτερικό υγρό του αυτιού (Perilymph), μπορούν να προκαλέσουν εξάντληση της ενέργειας και μη αναστρέψιμη βλάβη στα τριχωτά κύτταρα.
Η διόρθωση της ανεπάρκειας της βιταμίνης D διορθώνει το επίπεδο του ασβεστίου στο λαβύρινθο, καθυστερώντας την απώλεια ακοής λόγω ηλικίας και δημιουργώντας ένα καλύτερο δυναμικό δράσης στον κοχλία.
Τα τρόφιμα που παράγουν βλέννα, όπως τα γαλακτοκομικά, το άμυλο, οι υδατάνθρακες, τα επεξεργασμένα τρόφιμα, το αλκοόλ επιδεινώνουν την απώλειας ακοής λόγω ηλικίας, ενώ τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, αποτρέπουν την προοδευτική απώλεια ακοής.
Θεραπεία/πρόληψη
Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν διαθέσιμες θεραπείες για την ωτοτοξικότητα, εκτός από την απόσυρση του φαρμάκου μόλις υποψιαστεί η τοξικότητα. Η πρόληψη είναι ζωτικής σημασίας για την αποφυγή μόνιμης απώλειας ακοής. Όταν ένας γνωστός ωτοτοξικός παράγοντας συνταγογραφείται, πρέπει να διεξάγονται συχνές εξετάσεις ακοής και ισορροπίας, ιδιαίτερα σε ασθενείς που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο. Η λειτουργία των νεφρών πρέπει επίσης να ελέγχεται πριν την έναρξη ενός ωτοτοξικού φαρμάκου. Συμβουλευτείτε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό για να βεβαιωθείτε αν τα φάρμακα που σας έχουν συνταντογραφηθεί ή όχι (π.χ βότανα, συμπληρώματα), προκαλούν ωτοτοξικότητα ή έχουν αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα. Εκφράστε τις ανησυχίες σας σχετικά με την ωτοτοξικότητα των φάρμακων και ενημερωθείτε για εναλλακτικές λύσεις.
Τα ωτοτοξικά αντιβιοτικά πρέπει να αποφεύγονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, επειδή μπορούν να βλάψουν τον λαβύρινθο του εμβρύου. Οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με προϋπάρχουσα απώλεια ακοής δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται με ωτοτοξικά φάρμακα εάν υπάρχουν διαθέσιμες άλλες αποτελεσματικές θεραπείες. Πρέπει να χρησιμοποιείται η χαμηλότερη αποτελεσματική δόση ωτοτοξικών φαρμάκων και να παρακολουθούνται στενά τα επίπεδα, ιδιαίτερα για τις αμινογλυκοσίδες (τόσο τα μέγιστα όσο και τα ελάχιστα επίπεδα). Επιπλέον, πρέπει να αποφεύγεται η χρήση πολλαπλών ωτοτοξικών φαρμάκων, γιατί αυξάνεται ο κίνδυνος της ωτοτοξικότητας.
Δεν μπορεί να γίνει διάκριση μεταξύ βλάβης των νεύρων και δομικών βλαβών λόγω της ομοιότητας των συμπτωμάτων. Η διάγνωση της ωτοτοξικότητας συνήθως γίνεται από τα συμπτώματα και τον αποκλεισμό όλων των άλλων πιθανών πηγών απώλειας ακοής. Για σοβαρές και μόνιμες απώλειες ακοής, η ενίσχυση με ακουστικά βοηθήματα ή κοχλιακά εμφυτεύματα αποτελεί τη μόνη επιλογή θεραπείας.
Πηγές
www.lafayettehearingcenter.com
Συντακτική ομάδα
Από την Συντακτική Ομάδα του dromostherapeia.gr
Τελευταία άρθρα από τον/την Συντακτική ομάδα
- Βαρύ τίμημα από τα πολεμικα τραύματα πληρώνει η Ελλάδα παρότι δεν βρίσκεται σε πόλεμο
- Νέα μέθοδος αντιμετωπίζει ριζικά τη χρόνια ρινόρροια
- Προβλήματα και στην ακοή προκαλεί η COVID-19
- Αυχεναλγία και οσφυαλγία σε νέους αθλητές
- 9 συμβουλές που κάνουν τις δουλειές του σπιτιού πολύ πιο εύκολες στα άτομα με ρευματικό νόσημα