Οποιαδήποτε αλλαγή στην συμπεριφορά του παιδιού μας, στην εμφάνιση του και στις καθημερινές του συνήθειες πρέπει να γίνεται γρήγορα αντιληπτή από μας. Το ίδιο συμβαίνει και όταν αρχίζουμε να αντιλαμβανόμαστε ότι έχει πάρει κάποια κιλά.

Τότε οφείλουμε να δράσουμε άμεσα και να ακολουθήσουμε τα παρακάτω βήματα.

• Πρώτα πρέπει να εκτιμηθεί αν πράγματι είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο με βάση τις καμπύλες ανάπτυξης της χώρας μας  (υπάρχουν στο βιβλιάριο υγείας του παιδιού). Ο παιδίατρος θα συστήσει μικροβιολογικές εξετάσεις. Ο μικροβιολογικός έλεγχος είναι σημαντικός διότι κάποιες παθήσεις όπως ο υποθυρεοειδισμός, η θυρεοειδίτιδα του Hashimoto και η αντίσταση στην ινσουλίνη μπορεί να ευθύνονται για απόκτηση βάρους. Επίσης η καταγραφή ιστορικού παχυσαρκίας και διαβήτη στην οικογένεια είναι απαραίτητη διότι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για μετέπειτα παχυσαρκία και γι αυτό και η πρόληψη είναι σημαντική.
• Από τη στιγμή που οι μικροβιολογικές εξετάσεις είναι καλές  τότε αρχίζουμε να  αριθμούμε τα πιθανά αίτια  χωρίς όμως να αγχώσουμε το παιδί.

1.  Καταγράφουμε πόσο καιρό βλέπουμε τη διαφορά και πότε ξεκίνησε.  Ήταν για παράδειγμα σε διακοπές ή σε κατασκήνωση ή στη γιαγιά και στον παππού;

2.  Έχει αλλάξει μήπως κάτι στην οικογένεια του παιδιού που να το οδηγεί σε αυξημένη κατανάλωση φαγητού;  Για παράδειγμα ο χωρισμός των γονιών του ή ακόμα ο ερχομός ενός νέου μέλους της οικογένειας πιθανόν να το κυριεύσουν αισθήματα παραμέλησης και  να καταφεύγει στο φαγητό.

3 . Μήπως έχουν αυξηθεί οι ώρες που κάθεται για διάβασμα ή στην τηλεόραση ή στον υπολογιστή;  Συνήθως οι ώρες αυτές μπροστά σε μια οθόνη συνοδεύονται από κατανάλωση λιπαρών τροφίμων π.χ. πατατάκια, γαριδάκια κ.α.

4.  Παραλείπει το πρωινό και τρώει μεγάλες ποσότητες στο γεύμα και στο δείπνο;  Αν δεν τρώει πρωινό  πεινάει γρήγορα  στο σχολείο λόγω της έντονης φυσικής δραστηριότητας και καταναλώνει συνήθως κάτι γλυκό που όχι μόνο δεν του κόβει την όρεξη αλλά και του προσθέτει κιλά. Επίσης αν δεν τρώει τίποτα στο σχολείο είναι φυσικό να πεινάει πολύ και στο σπίτι να φάει μεγάλες ποσότητες φαγητού.

5.  Αλλάξανε οι προτιμήσεις του σε ορισμένες τροφές ή σε φαγητά;  Για παράδειγμα εκεί που έτρωγε σαλάτα τώρα δεν την θέλει ή του αρέσει να τρώει συχνά μέσα στην εβδομάδα ένα συγκεκριμένο φαγητό που είναι πλούσιο σε θερμίδες και λιπαρά όπως χάμπουργκερ ή πίτσα.

6.  "Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν".  Δεν είναι τυχαία η παροιμία αυτή. Μια ακόμη αιτία που μπορεί να παχύνει ένα παιδί είναι και ο μη προγραμματισμός του εβδομαδιαίου πλάνου διατροφής. Η εργαζόμενη μητέρα συχνά δεν προλαβαίνει να μαγειρέψει οπότε καταλήγει στις εύκολες και γρήγορες λύσεις όπως τηγάνισμα και έτοιμα φαγητά απ έξω.

7.  Η ποιότητα των τροφίμων που υπάρχει στο ψυγείο και στο ντουλάπι.  Αν ανοίγοντας το ψυγείο βλέπουμε να υπερτερούν θερμιδογόνες τροφές χωρίς θρεπτική αξία τότε καταλαβαίνουμε και τον λόγο που πήρε βάρος το παιδί μας. Αδειάζουμε και καθαρίζουμε το ψυγείο και ξεκινάμε με νέα λίστα υγιεινών τροφίμων απαραίτητα για την ανάπτυξη του, όπως γάλα, γιαούρτι, τυρί, αυγό, κρέας και ψάρι. Δεν πετάμε τα παχυντικά που είχαμε μέσα αλλά τα έχουμε ψηλά και να κρύβονται από το παιδί. Πάνω στο τραπέζι της κουζίνας να υπάρχει η φρουτιέρα με φρούτα εποχής και όχι εκτεθειμένα μπισκότα ή σοκολάτες διότι αν πεινάσει θα τρέξει το πιθανότερο σε αυτά.

8.  Μήπως γεμίζουμε το πιάτο του παιδιού όπως το δικό μας;  Οι ανάγκες του σε ενέργεια και θρεπτικά συστατικά είναι μεγάλη, αλλά αυτό όμως δεν σημαίνει ότι αυξάνοντας την ποσότητα του φαγητού του θα αναπτυχθεί πιο γρήγορα.  Η ποιότητα των τροφίμων που καταναλώνει έχει το σημαντικότερο ρόλο. Γεμίζοντας το πιάτο το μόνο που καταφέρνουμε είναι να αυξήσει το σωματικό του βάρος.

Αφού διαπιστώσουμε ποια είναι τα αίτια το επόμενο βήμα είναι ψυχραιμία από μας και παραδοχή του προβλήματος. Το πως θα του μιλήσουμε εξαρτάται από την ηλικία και τα ενδιαφέροντα του. Για παράδειγμα αν του αρέσει το ποδόσφαιρο και είναι στην ηλικία των 5-6 ετών του λέμε ότι τρώγοντας φρούτα όπως μπανάνα θα κλωτσάει δυνατά την μπάλα και θα μπορεί να τρέχει πιο γρήγορα χωρίς να κάνουμε αναφορά στο βάρος του.

Δεν απαγορεύουμε τροφές ούτε είμαστε αυστηροί μαζί του διότι μπορεί  στην αρχή να μας κάνει τη χάρη αλλά μετά ίσως αντιδράσει και να τρώει κρυφά στο σχολείο. Πρέπει να καταλάβει μόνο του τη σημασία της υγιεινής διατροφής. Σε αυτό συμβάλλουμε τόσο εμείς οι γονείς μέσα από τις δικές μας σωστές διατροφικές συνήθειες όσο και το σχολείο μέσα από ενημέρωση και μαθήματα σωστής διατροφής.

Αν οι γονείς ακολουθούν όλα όσα αναφέραμε το παιδί θα έχει ένα φυσιολογικό βάρος.