Συνέντευξη με τον Κύριο Χαράλαμπο Κ. Ηλία, Αγγειοχειρουργό - Αγγειολόγο

Η κλασσική μέθοδος αντιμετώπισης της φλεβικής ανεπάρκειας είναι η χειρουργική με ολική αφαίρεση της φλέβας (σαφηνεκτομή) η οποία έχει αρκετές επιπλοκές, όπως κακώσεις νεύρων, επώδυνα αιματώματα, αφήνει μεγάλες αντιαισθητικές ουλές, ενώ συχνά οι κιρσοί υποτροπιάζουν σε σύντομο χρονικό διάστημα. Τα ποσοστά επιτυχίας της κλασσικής μεθόδου μετά από έρευνες φτάνουν μέχρι το 70%. Πλέον αυτά ανήκουν στο παρελθόν. Η αποκατάσταση με τη χρήση ενδοφλέβιου laser της τελευταίας γενιάς 1470nm είναι η πιο εξελιγμένη, ελάχιστα επεμβατική μέθοδος, που εξασφαλίζει επιτυχία της τάξης 98-99% και μια σειρά από πλεονεκτήματα: Γίνεται και με τοπική αναισθησία, διαρκεί λίγο (50-60 λεπτά), δεν χρησιμοποιούνται ράμματα, δεν μένουν ουλές, είναι ανώδυνη μέθοδος, η νοσηλεία διαρκεί λίγες ώρες και ο ασθενής επιστρέφει σε 3-4 ημέρες στις δραστηριότητες του.

-Η φλεβική ανεπάρκεια ταλαιπωρεί ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων. Τι ακριβώς αφορά η συγκεκριμένη πάθηση;

-Η φλεβική ανεπάρκεια θεωρείται η πιο συχνή πάθηση των κάτω άκρων. Πρόκειται για τη δυσκολία που αντιμετωπίζει το αίμα ως προς το να επιστρέψει στην καρδιά με αποτέλεσμα αυτό να λιμνάζει στα κάτω άκρα. Μπορεί όμως να οφείλεται και σε οργανικές αιτίες όπως είναι η καταστροφή ή η εκ γενετής έλλειψη βαλβίδων, αφού ένας στους πέντε θα γεννηθεί μ' αυτό το πρόβλημα, χωρίς βαλβίδες δηλαδή. Αυτές οι κύριες βαλβίδες βρίσκονται στην κοιλιά και στον μηρό που αν χαλάσουν για οποιοδήποτε λόγο ή απουσιάζουν, τότε αναγκαστικά το αίμα παλινδρομεί.

-Ποιοι παράγοντες ευνοούν την εμφάνιση φλεβικής ανεπάρκειας;

-Υπάρχουν μία σειρά παραγόντων, όπως είναι η εγκυμοσύνη στις γυναίκες, οι ορμόνες επίσης επιδεινώνουν το φλεβικό τοίχωμα όπως και τα αντισυλληπτικά. Να σημειώσουμε ότι η ηλικία αποτελεί τον πρώτο παράγοντα χαλάρωσης των τοιχωμάτων των φλεβών και δημιουργίας κιρσών. Παράλληλα και το περιττό βάρος επιδεινώνει κατά πολύ την κυκλοφορία του αίματος, δυσκολεύοντας την επάνοδο του στην καρδιά. Πρέπει να σας πω ότι η φλεβική ανεπάρκεια έχει χαρακτηριστεί ως επαγγελματική νόσο καθώς τη συναντάμε ευρέως σε εργαζόμενους που είναι όρθιοι πολλές ώρες, όπως είναι οι πωλητές ή οι κομμώτριες. Τέλος η δυσκοιλιότητα είναι ένας ακόμη παράγοντας που θα προκαλέσει όχι μόνο αιμορροΐδες αλλά και κιρσούς.

-Πότε κάποιος πρέπει να επισκεφθεί το γιατρό του;

-Σε πρώτη φάση όταν αισθανθεί πόνο στα πόδια του και διαπιστώσει κατά τη διάρκεια της ημέρας πως δεν μπορεί να φορέσει το ίδιο παπούτσι με το πρωί. Το αίσθημα καύσους, τα μουδιάσματα και τα μυρμηγκιάσματα αποτελούν πρώιμα συμπτώματα, όπως επίσης και οι κράμπες που μπορεί όμως να οφείλονται και σε έλλειψη μαγνησίου. Επίσης ένα οπτικό σύμπτωμα, εκτός από το πρήξιμο γύρω από το αστράγαλο, είναι τα σπασμένα μικρά αγγεία που αποτελούν το πρώτο στάδιο της φλεβικής ανεπάρκειας. Στο δεύτερο στάδιο γίνονται ορατοί οι πρώτοι κιρσοί όπου τα πόδια αρχίζουν να πονάνε περισσότερο, στο τρίτο αυτοί είναι μεγαλύτερου βαθμού ενώ στο τέταρτο στάδιο προκαλείται άτονο έλκος όπου έχουμε επιπλοκές όπως είναι δερματίτιδα, έκζεμα και υπέρχρωση η οποία θα ελαττωθεί σημαντικά μετά από την ανάλογη επέμβαση αλλά δεν θα εξαλειφθεί τελείως. Πρόκειται για εναπόθεση σιδήρου στους ιστούς, δηλαδή κοινώς σκουριά και αυτό είναι πολύ δύσκολο στην αντιμετώπιση. Άλλη μία επιπλοκή της φλεβικής ανεπάρκειας είναι η θρόμβωση όπου πήζει το αίμα και αυτό είναι πολύ επικίνδυνο για τη ζωή του ασθενούς. Όσοι έχουν βαριά φλεβική ανεπάρκεια που μένει χωρίς θεραπεία, μπορεί μετά από χρόνια να επιβαρυνθεί μέχρι και το εντοβάθιο δίκτυο. Οι άνθρωποι αυτοί έχουν μόνιμα πρησμένα πόδια γιατί οι βαλβίδες έχουν καταστραφεί από τη θρόμβωση, γι' αυτό πρέπει να φοράνε για πάντα ελαστικές κάλτσες, να γυμνάζονται και να περπατάνε για να μην επιδεινωθεί η κατάσταση τους. Αυτές οι περιπτώσεις είναι οι πιο επικίνδυνες αφού προκαλούν έλκος που μπορεί να εκδηλωθεί μετά από 10 με 12 χρόνια.

- Και αυτές οι περιπτώσεις πως θεραπεύονται;

-Όταν δεν υπάρχουν έλκη στα πόδια ή προχωρημένοι κιρσοί φορώντας ελαστικές κάλτσες, μειώνοντας το βάρος, προσέχοντας τη διατροφή, διακόπτοντας το κάπνισμα και κάνοντας περπάτημα, τζόκινγκ ή κολύμπι μπορεί να βελτιωθεί κατά πολύ η κατάσταση. Παράλληλα υπάρχουν και φάρμακα που βελτιώνουν την κυκλοφορία του αίματος. Όταν όμως το πρόβλημα είναι πιο σοβαρό πρέπει οπωσδήποτε να αντιμετωπιστεί χειρουργικά. Με την κλασσική μέθοδο που εφαρμόζεται από το 1960 γίνεται αφαίρεση της φλέβας, είναι μια παλιά τεχνική που παρόλα αυτά ακολουθείται κατά κόρον. Σήμερα πλέον υπάρχουν νέες μέθοδοι, όπως είναι το λέιζερ που εφαρμόζεται στην Ελλάδα τα τελευταία 4-5 χρόνια, που έχει εξαιρετικά αποτελέσματα και που δεν αφαιρεί τη φλέβα. Δηλαδή δεν «ανοίγουμε» τον ασθενή για να αφαιρέσουμε τη φλέβα που προκαλεί τους κιρσούς. Απεναντίας με το λέιζερ διορθώνεται η συγκεκριμένη φλέβα, με την οπτική ίνα που μπαίνει στο εσωτερικό της μέσα από μία μικρή οπή. Όπως καταλαβαίνετε μ' αυτόν τον τρόπο δεν χρειάζεται να γίνουν τομές αφού η επέμβαση εφαρμόζεται διαδερμικά μέσα από μία μικρή βελόνα. Η διαδικασία κρατάει ανάλογα με τη βαρύτητα της φλεβικής ανεπάρκειας, με μέσο όρο τα πενήντα λεπτά με μία ώρα. Γίνεται με τοπική αναισθησία για να μην έχει άγχος ο ασθενής και με ελαφρά μέθη για να μπορεί να χαλαρώσει.

-Το λέιζερ μπορεί να εφαρμοστεί σε κάθε περίπτωση ασθενούς;

-Ευτυχώς με τη τεχνολογία και τη τεχνογνωσία που έχουμε αναπτύξει, το λέιζερ αυτή τη στιγμή που μιλάμε, μέσα από σύγχρονα μηχανήματα τελευταίας γενιάς, μπορεί να εφαρμοστεί στην πλειοψηφία των ασθενών.

-Πέρα από το γεγονός ότι δεν αφαιρείται η φλέβα, ποια είναι και τα υπόλοιπα πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου;

- Δεν υπάρχει ο πόνος της ανοιχτής επέμβασης, ούτε αιμορραγία ή ράμματα. Ο ασθενής κινείται κιόλας από την πρώτη ώρα και μπορεί να φύγει από το νοσοκομείο μετά από 5-6 ώρες. Οι υποτροπές έπειτα από μία τέτοια επέμβαση είναι πολύ μικρές έως απειροελάχιστες και η επιτυχία ανάγεται σε 95 έως 97% την στιγμή που με την κλασική επέμβαση το ποσοστό αυτό δεν ξεπερνούσε το 70%. Είχαμε δηλαδή συχνές υποτροπές λόγω ενός φαινομένου που ονομάζεται νεοαγγειογένεση.

-Δηλαδή;

-Μετά την αφαίρεση των παλιών αγγείων, το σώμα δημιουργούσε νέα αγγεία για άγνωστους μέχρι σήμερα λόγους. Με το λέιζερ δεν έχουμε δει σε σημαντικό ποσοστό να συμβαίνει αυτό, οι επιπλοκές ή οι υποτροπές είναι μηδαμινές αλλά ακόμα και αν συμβεί οποιαδήποτε μορφής εμφάνισης κάποιου κιρσού ή κάποια μικρή υποτροπή επεμβαίνουμε πάλι με τον ίδιο τρόπο. Με την κλασική μέθοδο χρειαζόταν πάλι χειρουργείο και ανοιχτή προσπέλαση με δυσκολίες τρομερές. Θέλω να τονίσω σε αυτό το σημείο ότι αυτά τα προβλήματα πρέπει να αντιμετωπίζονται εγκαίρως, να μην αφήνουμε τις δεκαετίες να περνάνε χωρίς θεραπεία γιατί μετά πολλά μπορεί να συμβούν. Η πνευμονική εμβολή είναι η πιο σοβαρή πάθηση που μπορεί να προκληθεί που είναι μάλιστα και θανατηφόρος, κάποιος θρόμβος των κάτω άκρων μπορεί να περάσει από το επιφανειακό σύστημα στο εντοβάθιο και να επιφέρει πρόβλημα στους πνεύμονες.