Δέρμα: Η υγεία του ξεκινά από το έντερο
Ίσως έχετε ξανακούσει την έκφραση "είμαστε ό, τι τρώμε". Προσωπικά θεωρώ πως ο άνθρωπος είναι αρκετά πιο πολύπλοκο ον για να εμπεριέχεται ολοκληρωτικά σε τέτοιες απλοποιήσεις, παρ' όλα αυτά όμως, η τροφή αποτελεί σίγουρα ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του "είναι" αλλά και "φαίνεσθε" του εκάστοτε ανθρώπου. Και επειδή το "φαίνεσθε" έχει να κάνει με την εξωτερική μας όψη, δεν είναι υπερβολή να πούμε πως η ποιότητα της τροφής που τρώμε επηρεάζει θετικά ή αρνητικά τόσο την υγεία μας όσο και την εμφάνιση μας. Πιο συγκεκριμένα είναι πλέον αποδεδειγμένο πως η υγεία του δέρματος επηρεάζεται πολύ από την υγεία και ακεραιότητα τόσο του λεπτού, όσου και του παχέος εντέρου μας.
Έντερο και Δέρμα: Ομοιότητες
Το έντερο και το δέρμα έχουνε παρόμοιες λειτουργίες: και τα δύο αλληλεπιδρούν με τον περιβάλλοντα χώρο απορροφώντας και απεκκρίνοντας ουσίες, νερό και άλλα μεταβολικά προϊόντα. Το έντερο είναι το μεγαλύτερο όργανο του σώματος. Μία από τις βασικές του λειτουργίες είναι να απορροφά θρεπτικά στοιχεία της τροφής και νερό. Το δέρμα από την άλλη είναι ένα δομικό όργανο που βοηθά όλο το υπόλοιπο σώμα και τα όργανα του να κρατούνται σε συνοχή, ενώ του επιτρέπει κιόλας να αναπνέει. Παράλληλα εμποδίζει τις επιβλαβείς ουσίες ή τις αποβάλει αν δεν έχουνε χρησιμότητα για τον οργανισμό.
Για παράδειγμα με τον ιδρώτα το σώμα επιτυγχάνει ταυτόχρονα θερμορύθμιση αλλά και αποτοξίνωση από υποπροϊόντα του μεταβολισμού και τοξίνες. Για αυτό και η υπερβολική χρήση αντιιδρωτικών μπορεί να επιφέρει προβλήματα υγείας σε βάθος χρόνου. Το έντερο και το δέρμα μοιράζονται ακόμη ένα κοινό χαρακτηριστικό. Είναι στην ουσία οι πύλες επικοινωνίας του οργανισμού μας με το εξωτερικό περιβάλλον. Μα θα μου πείτε πως η τροφή όταν τη μασήσουμε και φάμε παύει να γίνεται εξωτερικό περιβάλλον. Η αλήθεια είναι όμως πως, το έντερο μας θα αποφασίσει αν, πόσο και ποια στοιχεία της τροφής θα απορροφήσει. Για παράδειγμα αν εισάγουμε μια άπεπτη ουσία - πχ ένα κόκκο άμμου - από το στόμα μας αυτή θα εξέρθει μετά από ώρες από το ορθό χωρίς να έχει έρθει σε καμία επαφή με τον οργανισμό μας. Η ουσία αυτή ήταν και παρέμεινε "εξωτερικό περιβάλλον" παρ' όλο που εισήλθε μέσα στον εντερικό σωλήνα.
Πέψη, Απορρόφηση, Απέκκριση
Ένα έντερο θεωρείται υγιές όταν έχει τη δυνατότητα να απορροφήσει σωστά τα θρεπτικά στοιχεία της τροφής και δεν υπάρχουνε εμπόδια ή προβλήματα στις λειτουργίες του. Ταυτόχρονα θα πρέπει να μην υπάρχουνε υποπροϊόντα του μεταβολισμού τα οποία σήπτονται και δημιουργούν επιπλέον τοξίνωση στο σώμα ή να παρεμποδίζουν την αποτοξίνωση - π.χ μέσω δυσκοιλιότητας.
Το έντερο απορροφά την τροφή σιγά-σιγά. Η απορρόφηση ξεκινά από το δωδεκαδάκτυλο - εκεί γίνεται ένα μεγάλο μέρος της απορρόφησης των μετάλλων - και συνεχίζεται στο λεπτό έντερο μέσω των εντερικών λαχνών - απορρόφηση πρωτεϊνών, υδατανθράκων, υδατοδιαλυτών βιταμινών. Τα λιπαρά οξέα απορροφώνται στα τελευταία μέρη του λεπτού εντέρου, στον ειλεό.
Λάχνες είναι στην ουσία πολύ λεπτές προεκβολές του εντερικού τοιχώματος, σαν πολύ μικρά γλωσσίδια, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα μέσω μικροσκοπικών "τρυπών" να αφήνουν ή να εμποδίζουν τις ουσίες να περάσουν στην αιματική κυκλοφορία. Η υγεία και ακεραιότητα των εντερικών λαχνών είναι πρωτίστης σημασίας για την υγεία του οργανισμού. Αν το τοίχωμά τους έχει γίνει περισσότερο διάτρητο απ' όσο πρέπει αυτό σημαίνει πως ουσίες που κανονικά δεν έπρεπε να περάσουνε στην αιματική κυκλοφορία, τώρα περνάνε. Τότε έχουμε το καλούμενο "σύνδρομο διάτρητου εντέρου" που πρακτικά μπορεί να σημαίνει πρόκληση τροφικής δυσανεξίας ή αλλεργίας και φαινόμενα όπως φαγούρα, δερματικά εξανθήματα, βήχας, καταρροή, ακμή ενηλίκων, δερματίτιδες ή εκζέματα, γενικά αλλεργικές εκδηλώσεις αλλά - και σε σοβαρότερες περιπτώσεις -έξαρση σε αυτοάνοσες παθήσεις. Εκτός από την πέψη και απορρόφηση της τροφής και νερού που συμβαίνει στο λεπτό έντερο, έχουμε και την αποβολή των στοιχείων και ουσιών που το σώμα δεν χρειάζεται, μέσω του παχέος εντέρου. Ένα υγιές παχύ έντερο δεν αντιμετωπίζει δυσκοιλιότητα ούτε "δυσβίωση". Δυσβίωση καλούμε τη μείωση του αριθμού των φιλικών βακτηριδίων και την αύξηση αριθμού παθογόνων βακτηριδίων, που προκύπτει όταν άπεπτες ουσίες σήπτονται μέσα στο έντερο και δημιουργούν επιπλέον φορτίο τοξινών και ταυτόχρονα τροφή για τα παθογόνα.
Για παράδειγμα τα γαλακτοκομικά προϊόντα δεν έχουνε καθόλου φυτικές ίνες. Υπερβολική κατανάλωση τους μπορεί να σημαίνει πως ένα μέρος τους θα παραμένει άπεπτο στον εντερικό σωλήνα και μπορεί να δημιουργεί σήψη ή ακόμη και πύον - αύξηση βλέννας - στο έντερο. Το ίδιο ακριβώς μπορεί να προκληθεί και στο δέρμα: μικρές πληγές με πύον στο πρόσωπο που ο ιατρός θα διαγνώσει ως "ακμή", μπορεί απλώς να είναι η δυσκολία που έχει ο οργανισμός να χειριστεί τα γαλακτοκομικά προϊόντα ή άλλες τροφές με έλλειψη φυτικών ινών.
Υγιές Έντερο - Όμορφο Δέρμα
Βοηθώντας το λεπτό έντερο να απορροφά σωστότερα την τροφή και το νερό, μειώνοντας το φαινόμενο του "διάτρητου εντέρου", εξαλείφοντας τη δυσκοιλιότητα και εμποδίζοντας τη δυσβίωση στο παχύ έντερο, βοηθούμε πρώτον την καλύτερη θρέψη και ενυδάτωση του δέρματος και δεύτερον τον καθαρισμό του από μέσα! Μπορείτε να παρατηρήσετε και μόνοι σας πως το δέρμα ανθρώπων που τρώνε περισσότερο φυτοφαγικά είναι πιο υγιές και λαμπερό από ανθρώπους που τρώνε πολλά ζωικά προϊόντα ή καπνίζουν και πίνουν αλκοόλ. Σίγουρα παίζουν και άλλοι παράγοντες ρόλο στην εμφάνιση του δέρματος - όπως η κληρονομικότητα, το περιβάλλον που ζει κάποιος, το στρες και η ποιότητα, η επάρκεια ή μη του ύπνου - όμως η διατροφή είναι από τους βασικότερους.
Τα λαχανικά και τα φρούτα είναι από τις πιο θρεπτικές τροφές. Ταυτόχρονα όμως είναι και καθαριστικές, αποτοξινωτικές για το έντερο. Πολλές από τις φυτοθρεπτικές ουσίες που περιέχουν είναι τροφή για τα ωφέλιμα βακτηρίδια, ενώ η βιταμίνη C που έχουν σε αφθονία είναι κλειδί για την ακεραιότητα του κολλαγόνου. Αυτό σημαίνει πως μπορούν σταδιακά να μειώσουν ένα διαπερατό έντερο και έτσι να συμβάλουν στη δημιουργία κολλαγόνου στο δέρμα εμμέσως ή αμέσως. Το δέρμα μας λοιπόν ωφελείται σημαντικά με τη μείωση ζωικών τροφών και την αύξηση των φυτικών. Το μεγαλύτερο πλήθος θρεπτικών στοιχείων καθώς και η καλύτερη απορρόφηση και αποτοξίνωση αντικατροπτίζεται στο δέρμα. Το δέρμα θα αρχίσει να τρέφεται πιο καλά και οι τοξίνες θα αποβάλλονται γρηγορότερα και καλύτερα. Σε αυτό μπορεί να συμβάλει σημαντικά και η πρόταση για σωστότερες συνθήκες φαγητού και πέψης: οι φυτικές τροφές χρειάζονται καλύτερη και περισσότερη μάσηση. Η ωφέλεια τους είναι μεγαλύτερη όταν τρώμε καθιστοί και αποφεύγουμε να βλέπουμε τηλεόραση την ώρα του φαγητού - τουλάχιστον να αποφεύγουμε εικόνες βίας ή ειδήσεις που προκαλούν άγχος και στρες.
Η αύξηση των φυτικών τροφών θα φέρει και μια αύξηση στην ενυδάτωση του οργανισμού. Τα φρούτα και τα λαχανικά περιέχουν σημαντικές ποσότητες νερού. Δυστυχώς οι σύγχρονοι άνθρωποι μπορεί εύκολα να αφυδατώνονται, χωρίς μάλιστα να το καταλαβαίνουν, μιας και ο τρόπος ζωής στις πόλεις προάγει την αφυδάτωση: πολλές ώρες μπροστά στον υπολογιστή ή στην τηλεόραση, κατανάλωση καφέ, κατανάλωση αναψυκτικών, κατανάλωση αλκοόλ ή υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης είναι όλες δραστηριότητες που αφυδατώνουν το σώμα. Το σώμα αποβάλλει νερό και αυτό σημαίνει πως το δέρμα γίνεται λιγότερο εύπλαστο και νεανικό. Το ίδιο συμβαίνει και με το έντερο. Η αφυδάτωση θα του προκαλέσει ακαμψία και αυτό θα συμβάλει στη δυσκοιλιότητα που όπως είπαμε είναι βασικός παράγοντας τοξίνωσης του δέρματος και όλου του οργανισμού.
Θρεπτικά Στοιχεία
Τα θρεπτικά στοιχεία ωφελούν την υγεία και ακεραιότητα του εντέρου και επιφέρουν σε δεύτερο χρόνο βελτίωση στην υφή και υγεία του δέρματος. Τα προβιοτικά και οι φυτικές ίνες είναι δύο από τα σημαντικότερα. Αυτά σταδιακά βελτιώνουν την αποτοξίνωση και μειώνουν τη δυσβίωση. Αν υποψιαζόμαστε διαπερατό έντερο, τότε πρέπει να δώσουμε έμφαση σε ουσίες που βοηθούν στην επούλωση του όπως «γλυκοζο-αμινο-γλυκάνες» (CAG'S) και στοιχεία όπως το αμινοξύ Γλουταμίνη, η βιταμίνη C, πρε-βιοτικά, λιπαρά Ωμέγα 3, μικρο-μέταλλα, κ.α. Η επιστημονική βιβλιογραφία αλλά και η ως τώρα εμπειρία μου έχει δείξει πως πολλές περιπτώσεις δερματικών προβλημάτων μπορεί να ωφεληθούν και με μία ευρύτερη αποτοξίνωση οποία περιλαμβάνει και το συκώτι. Συστήνονται βότανα όπως το Γαϊδουράγκαθο, ο Ταραξάκος, ο Κουρκουμάς και τροφές όπως οι Αγκινάρες, τα πράσινα Λαχανικά και οι χυμοί τους, τα Παντζάρια, το Μπρόκολο, το Κουνουπίδι, και το κρεμμύδι ή σκόρδο για όσους τα χωνεύουν καλά και τα ανέχονται.
Να σημειώσω όμως εδώ κάτι σημαντικό: Η αύξηση των φυτικών τροφών πρέπει να γίνεται πάντα αργά και σταδιακά και με γνώμονα την ιδιοσυγκρασία και την ιδιαίτερη κατάσταση του οργανισμού του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά. Άνθρωποι με διάφορα εντερικά προβλήματα θα συναντήσουν στην αρχή δυσκολίες με τις φυτικές τροφές, για αυτό χρειάζεται πάντα σύστημα και εξατομίκευση της κάθε περίπτωσης. Σε τέτοιες περιπτώσεις τα διατροφικά στοιχεία αποτελούν πολύτιμο σύμμαχο ειδικότερα στην αρχή όπου θέλουμε πρώτα να βελτιώσουμε την ικανότητα για πέψη και αφομοίωση και κατόπιν να θρέψουμε τον οργανισμό.
Ολιστική Αντιμετώπιση
Κανένα σύμπτωμα στο σώμα μας δεν είναι ανεξάρτητο και τοπικό. Ειδικότερα για τα προβλήματα του δέρματος πρέπει πάντα να εξετάζουμε την υγεία των πεπτικών οργάνων και να βασίζουμε εκεί μεγάλο μέρος των προσπαθειών μας για να επιφέρουμε ίαση. Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής και διατροφής - εφ όσον γίνουνε σταδιακά πιο μόνιμες - θα επιφέρουνε μονιμότερες και βαθύτερες θετικές αλλαγές στην υγεία και όψη του δέρματος από οποιεσδήποτε τοπικές εφαρμογές. Αυτό όμως απαιτεί σωστή πληροφόρηση από την πλευρά του θεραπευτή και κατανόηση και υπομονή από την πλευρά του θεραπευόμενου. Μερικές φορές πρέπει να διερευνώνται διάφοροι παράγοντες διατροφικοί ή τρόπου ζωής, μέχρι να βρεθούν οι αιτίες για τις δερματικές εκδηλώσεις. Ας μην ξεχνάμε πως ο οργανισμός πάντα επιδιώκει και προτιμάει να κρατάει τις διαταραχές όσο μακρύτερα γίνεται από τα κεντρικά όργανα. Για τον ανθρώπινο οργανισμό μια δερματοπάθεια είναι πάντα προτιμότερη από ένα νόσημα της καρδιάς, του εγκεφάλου και του ήπατος ή ακόμη περισσότερο όταν αυτό είναι ψυχικό. Όσο οξύμωρο και αν ακούγεται ένα δερματικό νόσημα μπορεί να είναι μία δικλείδα ασφαλείας του οργανισμού ώστε να εκτονώνει εντάσεις και τοξινώσεις και να μην βλάπτεται σοβαρότερα σε σωματικό ή ψυχικό επίπεδο. Χρειάζεται λοιπόν κατανόηση και υπομονή για τον τρόπο λειτουργίας του σώματος. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις μπορούμε να είμαστε σίγουροι πως η βελτίωση της υγείας μας θα έρθει σταδιακά αλλά σταθερά πρώτα από μέσα και μετά προς τα έξω, όπως δηλαδή έχει επιλέξει να λειτουργεί ή φύση.
