Οστεοπόρωση και ο ρόλος του οδοντίατρου
Η οστεοπόρωση δεν είναι μια νέα πάθηση. Ταλαιπωρεί τους ασθενείς εδώ και χρόνια. Πριν το έτος 1982 η ασθένεια αυτή θεωρείτο ως πάθηση των ατόμων της τρίτης ηλικίας.
Πολλές έρευνες για την οστεοπόρωση ξεκίνησαν όταν άτομα μεγάλης ηλικίας καθώς και οι αστροναύτες υπέστησαν παθολογικά κατάγματα στα μακρά οστά.
Η εξέλιξη σήμερα για την πρόληψη και θεραπεία της νόσου είναι μεγάλη καθώς η έρευνα για πολύχρονα ταξίδια στο διάστημα καθώς και η γήρανση του πληθυσμού, οδήγησαν τους επιστήμονες σε ενδελεχή έρευνα για την ανθεκτικότητα και ελαστικότητα των οστών.
Οστεοπόρωση
Τον Οδοντίατρο τον ενδιαφέρει η λήψη φαρμάκων που αφορούν την οστεοπόρωση. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζει πριν από οποιαδήποτε αιματηρή επέμβαση στο στόμα τον χρόνο λήψης και τον τρόπο των ανωτέρω φαρμάκων.
Οι γυναίκες κατά την διάρκεια της εμμηνόπαυσης χρησιμοποιούν σκευάσματα όπως Fosamax, Boviva.
Τα φάρμακα αυτά ανήκουν στην μεγάλη κατηγορία των διφωσφονικών φαρμάκων που λαμβάνουν σήμερα πολλοί ασθενείς για διάφορους λόγους και όχι μόνο για την οστεοπόρωση. Για αυτό τον λόγο είναι πολύ σημαντικό να το γνωρίζει ο οδοντίατρος.
Ο μηχανισμός λειτουργίας των φαρμάκων αυτών δεν έχει ξεκαθαριστεί ακόμη. Επιδρούν πάνω στους οστεοβλάστες και οστεοκλάστες. Λόγω της ομοιότητας με το πυρο-φωσφορικό οξύ, δεσμεύονται εύκολα από τους κρυστάλλους του υδροξυ-απατίτη, δημιουργώντας τοπικά κατάλληλο όξινο περιβάλλον. Ακόμη, λόγω της χημικής τους συγγένειας με το ασβέστιο, απορροφώνται εύκολα από τους οστεοκλάστες (ενδοκύττωση), οι οποίοι αποσύρονται παρεμποδίζοντας την οστική απορρόφηση. Κατά συνέπεια λοιπόν σταματά η δράση των κυττάρων που είναι υπεύθυνα για την οστική καταστροφή και δεν δημιουργούνται έτσι παθολογικά (αυτόματα) κατάγματα.
Συνήθως χορηγούνται μέχρι 3 χρόνια και συνδυάζονται με επαρκή λήψη ασβεστίου, συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D ή αναλόγων της βιταμίνης D3. Ο τρόπος χορήγησης μπορεί να είναι από το στόμα ή και ενδοφλέβια.
Η ενδοφλέβια χορήγηση μπορεί να οδηγήσει σε οστεονέκρωση της γνάθου, με αποτέλεσμα την ταλαιπωρία του ασθενή. Εάν ο ασθενής παίρνει από το στόμα το φάρμακο ο κίνδυνος για την εμφάνιση οστεονέκρωσης είναι μικρός.
Αυτή η παρενέργεια των ανωτέρω φαρμάκων είναι ουσιώδους σημασίας για τον οδοντίατρο. Εάν ο ασθενής παίρνει το φάρμακο για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 3 ετών τότε επιβάλλεται η 3μηνη διακοπή του πριν οποιαδήποτε αιματηρή οδοντιατρική επέμβαση στόμα του ασθενούς (π.χ εξαγωγή).