Οι μελαγχρωματικές κηλίδες – γνωστές και ως γεροντικές κηλίδες, κηλίδες από τον ήλιο, λεκέδες ηλικίας – είναι επίπεδες καφέ ή μαύρες αλλοιώσεις που προκαλούνται από έναν αυξανόμενο αριθμό κυττάρων που παράγουν χρωστική στο δέρμα. Φαίνεται να αναπτύσσονται λόγω της εκτεταμένης έκθεσης στον ήλιο και σε άλλες μορφές υπεριώδους φωτός (όπως το φως στο τεχνητό μαύρισμα), αν και απλά η γήρανση μπορεί επίσης να προκαλέσει αυτή την υπερμελάγχρωση.

Αν και ακίνδυνες, οι κηλίδες αυτές μπορούν κάποιες φορές να είναι όμοιες με κάποιες καρκινικές νεοπλασίες, έτσι καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε ένα γιατρό για κάποια ύποπτα σημάδια. Οι πραγματικές μελαγχρωματικές κηλίδες δεν απαιτούν κάποια θεραπεία, όμως είναι διαθέσιμες διάφορες επιλογές για εκείνους που επιθυμούν να απαλλαγούν από αυτές για αισθητικούς λόγους.

Συμβατικές θεραπείες

• Κρέμες Λεύκανσης. Οι συνήθεις ουσίες που χρησιμοποιούνται τοπικά για την εξάλειψη των κηλίδων είναι η Υδροκινόνη (hydroquinone), ρετινοειδή (retinoids- παράγωγα της βιταμίνης Α) και το αζελαϊκό οξύ (azelaic acid). Αν και αποτελεσματικές, οι περισσότερες απαιτούν μακροχρόνια χρήση και φέρουν ένα πλήθος ανεπιθύμητων δράσεων, από απλή φλόγωση και ξεφλούδισμα έως μόνιμο αποχρωματισμό του δέρματος. Η Υδροκινόνη (μία φαινόλη) είναι το κύριο συστατικό που πρέπει να προσέχετε. Όχι μόνο προκαλεί ωχρονοσία – μία μόνιμη, ρυτιδώδη μελαγχρωμία, αλλά έχει επίσης συνδεθεί με καρκίνο (J Drugs Dermatol, 2004; 3: 668-73; J Cosmet Dermatol, 2005; 4:55-9).
• Θεραπεία με λέιζερ. Τα λέιζερ χρησιμοποιούνται για την εξάλειψη των μελαγχρωματικών βλαβών του δέρματος. Δρουν επιδρώντας θερμικά στην επιδερμίδα για να απομακρύνουν τα χρωματικά σημάδια (Dermatol Nurs, 2004; 16: 401-16). Tα frequency doubled Q-switched Nd: YAG λέιζερ φαίνονται σε μία μελέτη να είναι από τα πιο αποτελεσματικά, δίνοντας τα καλύτερα αποτελέσματα με τις λιγότερες παρενέργειες (Arch Dermatol, 2000; 136: 841-6). Παρ' όλα αυτά, οι παρενέργειες της θεραπείας με λέιζερ δεν είναι ασήμαντες και περιλαμβάνουν ατροφία δέρματος, υπερτροφικές ουλές (ερυθρά εξογκώματα στο δέρμα) και – ειρωνία! – υπερμελάγχρωση (J Drugs Dermatol,2004; 3: 668-73).
• Κρυοθεραπεία. Καθώς τα κύτταρα του δέρματος που παράγουν χρωστική (μελανοκύτταρα) είναι ευάλωτα στο κρύο, η κρυοθεραπεία – που χρησιμοποιεί υγρό άζωτο για να παγώνει και να καταστρέφει τα σημάδια του δέρματος – μπορεί να είναι αποτελεσματική για τις μελαγχρωματικές κηλίδες. Ωστόσο, οι παρενέργειες που πρέπει να υπολογιστούν περιλαμβάνουν πόνο, φλόγωση, και μόνιμη λεύκανση του δέρματος (Dermatol Nurs, 2004; 16: 401-16).
• Χημικό πήλινγκ. Επιδερμικά και μέτριου βάθους πήλινγκ χρησιμοποιώντας trichloracetic acid (TCA), γλυκολικό οξύ και σαλικυλικό οξύ μπορούν να μειώσουν αποτελεσματικά τις μελαγχρωματικές κηλίδες. Τα χημικά πήλινγκ ενεργούν με διάλυση της επιφάνειας του δέρματος, επιτρέποντας να αναπτυχθεί στη θέση του νέο δέρμα με πιο νεανική όψη. Αν και τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά, συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με τοπική θεραπεία, πιθανές επιπλοκές περιλαμβάνουν μολύνσεις, ουλές, διεύρυνση των πόρων και ευρυαγγείες (J DrugsDermatol, 2004; 3: 668-73).

Εναλλακτικές λύσεις

• Φωτοθεραπεία. Αν και ίσως λίγο λιγότερο αποτελεσματική από τα λέιζερ (Ann Plast Surg, 2007; 59:479-83), το έντονο παλμικό φως ίσως είναι ένας ασφαλέστερος τρόπος θεραπείας των μελαγχρωματικών κηλίδων. Σε μία μελέτη, 23 ασθενείς με μελαγχρωματικές κηλίδες είχαν "καλά έως και εξαιρετικά αποτελέσματα" μετά από μόλις τέσσερις συνεδρίες – χωρίς καθόλου σημαντικές παρενέργειες (J Cutan Med Surg,
  2008; 12: 107-13).
• Κινέζικη ιατρική. Σε μία ελεγχόμενη μελέτη με 61 ασθενείς με χλόασμα – ένα πρόβλημα παρόμοιο με τις μελαγχρωματικές κηλίδες – Κινέζικα βότανα και βελονισμός συν συμπληρώματα διατροφής με βιταμίνες C και Ε, και τοπικές εφαρμογές quban (λευκαντικής) πούδρας, ήταν σημαντικά πιο αποτελεσματικά από τη χρήση βιταμινών και quban πούδρας μόνο, οδηγώντας σε βελτίωση το 100% των περιπτώσεων
  (Chin J Integr Med, 2007; 13: 219-23). Ένας διαπιστευμένος θεραπευτής Κινέζικης ιατρικής θα ήταν ικανός να σας συμβουλέψει για τη θεραπεία που είναι καταλληλότερη για εσάς.
• Γλυκοζαμίνη.Πιο γνωστή σε θεραπείες αρθρίτιδας, η γλυκοζαμίνη υπόσχεται επίσης να "ξεθωριάσει" τις μελαγχρωματικές κηλίδες και άλλες μορφές υπερμελάγχρωσης. Σε κλινική μελέτη με τοπική εφαρμογή στο μισό πρόσωπο 2% Ν-acetyl glycosamine (NAG) μείωσε την υπερμελάγχρωση του προσώπου μετά από οκτώ εβδομάδες. Τα αποτελέσματα ήταν ακόμη καλύτερα όταν το NAG χρησιμοποιήθηκε μαζί με 4% niacinamide (βιταμίνη Β3) (J Cosmet Dermatol, 2007; 6:20-6).
• Φυτικά εκχυλίσματα. Επίσης, κάποια άλλα φυσικά συστατικά έχουν αποδειχθεί χρήσιμα ως λευκαντικοί παράγοντες για το δέρμα. Ψάξτε για κρέμες που περιέχουν arbutin, aloesin, φλαβονοειδή (ειδικά hesperidin), liquorice, εκχύλισμα σπόρων σταφυλιού πλούσιο σε προανθοκυανίδες και πολυφερόλες (JInvestig Dermatol Symp Proc, 2008; 13: 20-4; PhytotherRes, 2004; 18: 895-9).
• Bιταμίνη Ε. Συμπληρώματα διατροφής με βιταμίνη Ε έχουν βελτιώσει την υπερμελάγχρωση του προσώπου σε κάποιες περιπτώσεις (Pigment Cell Res, 2000; 13Supp; 8: 170-4). Καθώς επίσης προσφέρει προστασία ενάντια σε μελλοντική βλάβη του δέρματος λόγω της ακτινοβολίας UV, η βιταμίνη Ε μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αποφυγή σχηματισμού μελαγχρωματικών κηλίδων (Drug Metab Rev, 2000; 32: 413-20). Ίσως είναι καλύτερο να τη λαμβάνετε μαζί με άλλα αντιοξειδωτικά για την προστασία του δέρματος, όπως η βιταμίνη C και η βήτα-καροτίνη (Skin Pharmacol Appl Skin Physiol, 2002; 15: 307-15).

Αποφεύγοντας τις Μελαγχρωματικές Κηλίδες

• Αποφύγετε τον ήλιο μεταξύ 10π.μ. και 4π.μ., όταν οι ηλιακές ακτίνες είναι επιβλαβείς.
• Φορέστε προστατευτικά ρούχα, όπως ένα πουκάμισο με μακριά μανίκια και καπέλο κάθε φορά που εκτίθεστε στον ήλιο.
• Χρησιμοποιείστε ένα μη τοξικό αντηλιακό.

Πηγή: Special report - WDDTY