Φυτικές ίνες
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, με τις γρήγορες ταχύτητες και τις αυξημένες υποχρεώσεις και ο περιορισμένος χρόνος, δεν μας επιτρέπει να διατρεφόμαστε με την ποιότητα και τη συχνότητα που θα έπρεπε, ενώ η καθημερινή κούραση μας στερεί την ενέργεια, που χρειαζόμαστε για να ασκηθούμε. Η καθιστική ζωή σε συνδυασμό με το άγχος και την κακή διατροφή μπορεί να οδηγήσουν, όχι μόνο σε υπερβάλλον βάρος, αλλά και σε γαστρεντερικά προβλήματα, με πιο συχνό εκείνο της δυσκοιλιότητας.
Η δυσκοιλιότητα ταλαιπωρεί το 15% κατά μέσο όρο, του πληθυσμού στο δυτικό κόσμο. Εμφανίζεται πιο συχνά στις γυναίκες και στους ηλικιωμένους.
Στην Ελλάδα, 16% του πληθυσμού αναφέρει δυσκοιλιότητα μέσα στον τελευταίο χρόνο, ποσοστό που αυξάνεται στο 20% σε αναφορά του συμπτώματος, τουλάχιστον, μια φορά στο παρελθόν, σύμφωνα με μελέτη του Ελληνικού Ιδρύματος Γαστρεντερολογίας και Διατροφής (ΕΛΙΓΑΣΤ).
Το ανησυχητικό είναι ότι, σύμφωνα με την μελέτη, μόνο το 47% των πασχόντων στον ελληνικό πληθυσμό έχει συμβουλευθεί γιατρό, ενώ το 29% των υπολοίπων, δεν έχει συμβουλευθεί κανένα ειδικό, ούτε φίλο ή γνωστό της οικογένειας.
Η διατροφή που είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και γενικά σε φυτικές ίνες, η πόση επαρκών ποσοτήτων υγρών και η τακτική σωματική άσκηση μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας και πρέπει να ενθαρρύνεται η εφαρμογή τους.
Ο σύμμαχός σας...
Οι νέες συστάσεις είναι 25 γρ. ίνες ημερησίως (EFSA 2009). Συστήνουμε, λοιπόν την καθημερινή κατανάλωση τουλάχιστον 5 μερίδων φρούτων και λαχανικών, την κατανάλωση οσπρίων και λαδερών 3-4 φορές/εβδομάδα, μία σαλάτα λαχανικών πάντα με το βασικό γεύμα, την κατανάλωση φρούτων μαζί με την φλούδα και την επιλογή ψωμιού και δημητριακών ολικής αλέσεως.
Οι ευεργετικές ιδιότητες των φυτικών ινών είναι ποικίλες. Πολλές είναι οι κλινικές μελέτες που απέδειξαν ότι, η διατροφή που περιλαμβάνει αρκετές φυτικές ίνες συμβάλλει στην μείωση του βάρους, στην καλύτερη ρύθμιση του σακχαρώδους διαβήτη, στην ελάττωση των τιμών της χοληστερόλης και φυσικά στην καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας.
Οι φυτικές ίνες χωρίζονται σε διαλυτές και μη διαλυτές ανάλογα με την διαλυτότητά τους. Οι μη διαλυτές ίνες δεν μπορούν να διαλυθούν στο νερό, αυξάνουν τον όγκο των κοπράνων και επιταχύνουν την διέλευση της τροφής από τον πεπτικό σωλήνα, διευκολύνοντας τις κενώσεις. Μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο για παχυσαρκία και διαβήτη, αλλά μειώνουν και τη βιοδιαθεσιμότητα κάποιων μεταλλικών στοιχείων (π.χ. Fe, Zn). Οι τροφές που περιέχουν τέτοιες ίνες είναι το πίτουρο, τα ανεπεξέργαστα δημητριακά, τα λαχανικά και οι φλούδες φρούτων. Oι μη διαλυτές φυτικές ίνες απορροφούν 5-25 φορές το βάρος τους σε νερό, ενώ οι διαλυτές φυτικές ίνες έχουν δυνατότητα να απορροφούν περισσότερο από 100 φορές.
Οι διαλυτές ίνες υπόκεινται σε ζύμωση από την εντερική χλωρίδα και αυξάνεται η μάζα τους, επομένως αυξάνεται ο όγκος των κοπράνων, ενώ συμβάλλουν και στην ενυδάτωσή τους. Συγκεκριμένα σχηματίζουν γέλες στο νερό, μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο για παχυσαρκία, δημιουργώντας έντονο αίσθημα κορεσμού και μειώνουν την απορρόφηση των υδατανθράκων και των λιπαρών οξέων. Επίσης έχουν και πρεβιοτική δράση. Διαλυτές ίνες έχουν η βρώμη, οι ξηροί καρποί, η σάρκα φρούτων και τα περισσότερα λαχανικά.
Ταυτόχρονα, δεσμεύοντας το νερό υποστηρίζουν τη λειτουργία του εντέρου, σχηματίζοντας μια φυσική γέλη, η οποία μαλακώνει και διευκολύνει το πέρασμα των κοπράνων. Έτσι, βοηθούν στην ομαλότητα της αφόδευσης και την καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος καθημερινά.
Επομένως, μια διαλυτή φυτική ίνα βοηθά, τόσο περισσότερο στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας, όσο έχει πιο μεγάλη ικανότητα απορρόφησης νερού και ικανότητα σχηματισμού γέλης.
Είναι πολύ σημαντική η συνολική αντιμετώπιση του προβλήματος της δυσκοιλιότητας, έτσι ώστε αυτό να μην γίνει χρόνιο και επίμονο. Στις περιπτώσεις που η δυσκοιλιότητα επιμένει, συχνά απαιτείται και χρήση φαρμακευτικής αγωγής, δηλαδή υπακτικών φαρμάκων, όπως είναι η δισακοδύλη, το παραφινέλαιο, η λακτουλόζη.
Ολοκληρωμένη αντιμετώπιση
Πιο ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του προβλήματος αποτελεί η παράλληλη χορήγηση διαλυτών φυτικών ινών π.χ. γλυκομαννάνης (Dulcofibre®) σε επαρκή ποσότητα. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται ρύθμιση της εντερικής λειτουργίας και αποφυγή της συνεχούς και μακροχρόνιας χρήσης ενός υπακτικού. Το υπακτικό φάρμακο εξασφαλίζει την αποτελεσματική και προγραμματισμένη δράση και η συνέχιση της αντιμετώπισης του προβλήματος με διαλυτές φυτικές ίνες οδηγεί στην ολοκληρωμένη αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας.
Μια πολυκεντρική κλινική μελέτη έχει αξιολογήσει την κλινική αποτελεσματικότητα της γλυκομαννάνης στους ασθενείς και των δυο φύλων με χρόνια δυσκοιλιότητα. Η χορήγηση αυτής της διαλυτής ίνας για τέσσερις εβδομάδες συνοδεύθηκε από μια σημαντική αύξηση στη συχνότητα των κενώσεων και μια επακόλουθη σημαντική μείωση της χρήσης των υπακτικών. Τα ευεργετικά αυτά αποτελέσματα διατηρήθηκαν και στην επέκταση της μελέτης για έναν επιπλέον μήνα, παρά τη χρήση μειωμένης δόσης.
Η φυσική διαλυτή ίνα που βρίσκεται σε κάθε φακελάκι του σκευάσματος δεσμεύει ένα υψηλότερο ποσό ύδατος σε σχέση με τις παραδοσιακότερες ίνες, το οποίο υποστηρίζει τη λειτουργία των εντέρων με τη διαμόρφωση μιας φυσικής ζελατίνης. Αυτό όχι μόνο μαλακώνει και διευκολύνει τη διάβαση των κοπράνων, αλλά επίσης ασκεί μια επίδραση παρόμοια με μασάζ στα εντερικά τοιχώματα, ώστε να βοηθήσει στην ομαλοποίηση των κινήσεων των εντέρων.
Η τακτική χρήση της γλυκομαννάνης βοηθά στην παροχή της ικανοποιητικής λήψης ινών και μπορεί να ληφθεί κατά τη διάρκεια μιας παρατεταμένης χρονικής περιόδου, ώστε να βοηθήσει στην διατήρηση της εντερικής ομαλότητας.
Επίσης, η πρόσθετη πρεβιοτική επίδρασή της, διεγείρει την αύξηση των «καλών» βακτηριδίων στο έντερο, βελτιώνοντας την πέψη και την εντερική διέλευση, βοηθώντας επομένως στην διατήρηση της εντερικής υγείας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα πρεβιοτικά έχει φανεί ότι μειώνουν τον κίνδυνο για δυσκοιλιότητα, αλλά και διαρροϊκά επεισόδια, ενώ μπορούν να μειώσουν τη χοληστερόλη και τον κίνδυνο εμφάνισης δυσλιπιδαιμίων, καθώς συμμετέχουν στον μεταβολισμό των λιπιδίων.
Επιπλέον, η κατανάλωση πρεβιοτικών ινών αυξάνει τον όγκο των κοπράνων και την εντερική απορρόφηση του ασβεστίου και του μαγνησίου από τον οργανισμό, βελτιώνει την κινητικότητα του εντέρου και μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για εμφάνιση κάποιων μορφών καρκίνου.
Αποτέλεσμα της χαμηλής πρόσληψης φυτικών ινών είναι δυσκοιλιότητα - επώδυνες κενώσεις Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ), γενικά πεπτικά προβλήματα, αιμορροΐδες και κιρσοί- φλεβίτιδα- θρόμβωση- ραγάδες, καθυστέρηση του αισθήματος κορεσμού - παχυσαρκία.
Εάν, κάποιος θέλει να είναι σίγουρος ότι η ημερήσια πρόσληψη του σε ίνες είναι επαρκής, ένα συμπλήρωμα διατροφής με διαλυτές φυτικές ίνες, που περιέχει γλυκομαννάνη, συνιστάται.
