Γράφει: Νικόλαος ∆. Μπενάρδος, MD, Ορθοπαιδικός Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης

Η νέα µέθοδος που έρχεται να δώσει λύση στα προβλήµατα της οσφυαλγίας, της αυχεναλγίας και της ισχιαλγίας µε ένεση είναι η έγχυση του ενδοδισκικού gel, η οποία µπορεί να αναβάλει ή και να µαταιώσει ένα χειρουργείο σπονδυλικής στήλης.
Η ετήσια συχνότητα εµφάνισης στο γενικό πληθυσµό της χαµηλής οσφυαλγίας µε ή χωρίς αντανάκλαση του πόνου σε ένα από τα δύο κάτω άκρα (ισχιαλγία) κυµαίνεται µεταξύ 9,9% έως 25%, κάτι που την καθιστά πιθανόν την πιο συχνή µορφή νευροπαθητικού πόνου.
Στο 90% των περιπτώσεων σε ασθενείς από 20 έως 50 ετών η ισχιαλγία οφείλεται σε κήλη µεσοσπονδύλιου δίσκου που ασκεί πίεση σε νεύρο-ρίζα. Η δισκοπάθεια -δισκοκήλη- ευθύνεται για πόνους στη µέση και τον αυχένα, δηλαδή τη γνωστή οσφυαλγία ή αυχεναλγία.
Η συχνότητα εµφάνισης είναι διπλάσια στους άντρες απ' ό,τι στις γυναίκες και συνήθως αφορά στα µεσοσπονδύλια διαστήµατα της οσφυοϊερής χώρας (Ο4-Ο5, Ο5-Ι1).
Βάσει µελετών η οσφυοϊσχιαλγία είναι ένα από τα συχνότερα αίτια επισκεψιµότητας στα τµήµατα επείγοντων περιστατικών στα νοσοκοµεία, µε αντίκτυπο τόσο στον ασθενή όσο και στο Εθνικό Σύστηµα Υγείας. Επιβαρυντικοί παράγοντες για εµφάνιση δισκοκήλης είναι η παχυσαρκία, το κάπνισµα, το ιστορικό οσφυαλγίας, το άγχος, η εργασία που απαιτεί παρατεταµένη περίοδο ορθοστασίας σε συνδυασµό µε πρόσθια κάµψη, βαριά σωµατική εργασία, η άρση βάρους και η πολύωρη παραµονή σε καθιστή θέση.

Αιτία και συμπτώματα

Η σπονδυλική στήλη αποτελείται από 33 σπονδύλους. Χωρίζεται στην αυχενική µοίρα (7 σπόνδυλοι), στη θωρακική (12 σπόνδυλοι), στην οσφυϊκή (5 σπόνδυλοι), στην ιερή (5 σπόνδυλοι) και στον κόκκυγα. Ανάµεσα στους σπονδύλους βρίσκεται ο µεσοσπονδύλιος δίσκος, η δοµή του οποίου συνίσταται κατά κύριο λόγο από νερό και πρωτεΐνες.
Ο µεσοσπονδύλιος δίσκος αποτελεί το κύριο σταθεροποιητικό και στηρικτικό στοιχείο µεταξύ των σπονδύλων της σπονδυλικής στήλης. Ο µεσοσπονδύλιος δίσκος αποτελείται από τον ινώδη δακτύλιο και τον πηκτοειδή πυρήνα. Ο ινώδης δακτύλιος περιβάλλει (αγκαλιάζει) τον πηκτοειδή πυρήνα, ο οποίος απορροφά κραδασµούς, δηλαδή λειτουργεί σαν αµορτισέρ για το σπόνδυλο.
Όταν καταστραφεί αυτή η δοµή και αλλάξει η σχέση µεταξύ του πηκτοειδούς πυρήνα και του ινώδους δακτυλίου, ο µεσοσπονδύλιος δίσκος χάνει τις µηχανικές του ιδιότητες, δηλαδή αλλάζει µορφή και έτσι έχουµε τη λεγόµενη δισκοπάθεια. Πολλές φορές λόγω της καταστροφής του ινώδους δακτυλίου ο πηκτοειδής πυρήνας εκβάλλει προς τα πίσω ή προς τα πλάγια δηµιουργώντας τις κήλες µεσοσπονδύλιου δίσκου, οι οποίες ασκούν πιεστικά φαινόµενα στο νωτιαίο σάκο ή σε κάποιο νεύρο-ρίζα. Η πίεση στο νωτιαίο σάκο ή σε κάποιο νεύρο προκαλεί πόνο, αιµωδίες (µουδιάσµατα), παραισθησίες ή σε σοβαρότερες µορφές µυϊκή αδυναµία ή ακόµα και πάρεση.

Πρωτοποριακή μέθοδος αντιμετώπισης δισκοκήλης

Η νέα µέθοδος θεραπείας της κήλης µεσοσπονδύλιου δίσκου επιτυγχάνεται µε έγχυση εµφυτεύσιµου gel υπό ακτινοσκοπική καθοδήγηση και µε τοπική αναισθησία µε λεπτή βελόνα µέσα στο µεσοσπονδύλιο δίσκο, στην περιοχή όπου βρίσκεται ο κατεστραµµένος πηκτοειδής πυρήνας.
Το ενδοδισκικό gel δρώντας ωσµωτικά (µε διαφορά πίεσης) συγκεντρώνει πάλι τον πηκτοειδή πυρήνα σε µια ενιαία µορφή και όλα τα αποσπασµένα τµήµατά του που έχουν δηµιουργήσει κήλες επαναδιοργανώνονται και τον επαναφέρουν, κατά το δυνατόν, στην αρχική του µορφή.
Έτσι, έχουµε ένα νέο πηκτοειδή πυρήνα, σαφώς καλύτερο από τον κατεστραµµένο, δηλαδή µε καλύτερες µηχανικές ιδιότητες. Γίνεται ανάπλαση-πλαστική του πηκτοειδούς πυρήνα, µε αποτέλεσµα να σταµατήσει η πίεση που ασκείται στο νεύρο και ο πόνος στο πόδι ή στο χέρι, αφού το τµήµα που πιέζει το νεύρο έχει επανέλθει στην αρχική του θέση.
Σταματά, λοιπόν, ο πόνος στο άκρο (ισχιαλγία, μηραλγία κ.λπ.) και ο εντοπισμένος πόνος στον αυχένα, στη ράχη ή στη μέση (οσφύ) που οφείλεται στη δισκοπάθεια.

Πώς εφαρμόζεται και από ποιον

Η διαδικασία της έγχυσης διαρκεί κατά μέσο όρο 20 λεπτά, τα δε αποτελέσματα εμφανίζονται από το πρώτο ημίωρο και ολοκληρώνονται μέσα σε 5 εβδομάδες. Το gel τοποθετείται από χειρουργό ορθοπαιδικό ή νευροχειρουργό υπό ακτινοσκόπηση, ο οποίος έχει εξειδίκευση στη χειρουργική σπονδυλικής στήλης και είναι εξοικειωμένος με μικροεπεμβατικές και ενδοσκοπικές τεχνικές.
Ο ασθενής φεύγει έπειτα από 2 ώρες από το νοσοκομείο περπατώντας και επιστρέφει άμεσα στην οικία του και στις καθημερινές του δραστηριότητες.
Το βασικό πλεονέκτημα της θεραπείας της κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκουδισκοπλαστικής με την έγχυση του εμφυτεύσιμου gel είναι πως πρόκειται για μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδο, η οποία επιφέρει αποτελέσματα με μία μόνο έγχυση-ένεση.

Αποτελέσματα

Είναι μια μέθοδος που βρίσκει εφαρμογή στην πλειονότητα των παθήσεων της σπονδυλικής στήλης καθότι το γενεσιουργό αίτιο των περισσότερων παθήσεων αυτών είναι η εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δίσκου. Ο εκφυλισμένος μεσοσπονδύλιος δίσκος προκαλεί αστάθεια και περαιτέρω εκφυλιστικές αλλοιώσεις στη σπονδυλική στήλη, που μπορεί να οδηγήσουν σε στένωση του σπονδυλικού σωλήνα. Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι ο έντονος πόνος στη μέση (οσφυαλγία).
Με την έγχυση του gel θεραπεύονται όλες οι παραπάνω περιπτώσεις, εξαλείφοντας τον πόνο στη μέση και το πόδι.
Με αυτή τη μέθοδο θεραπείας της κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου επιτυγχάνονται υψηλά ποσοστά ίασης - ποσοστό επιτυχίας της μεθόδου 82%-91%. Με τον τρόπο αυτόν θεραπεύεται η κήλη χωρίς χειρουργική επέμβαση. Οι ασθενείς που υποβάλλονται στην έγχυση επιστρέφουν άμεσα στην εργασία τους καθώς δεν απαιτείται χρόνος ανάρρωσης μετά την έγχυση.