Ο όρος αυχεναλγία (που κάποιες φορές αναφέρεται όχι και τόσο σωστά ως αυχενικό σύνδρομο) σημαίνει απλά πόνος στην περιοχή του αυχένα αν και αρκετές φορές ο πόνος μπορεί να επεκτείνεται και στην περιοχή του ώμου, της ωμοπλάτης, του βραχίονα ή και ολόκληρου του άνω άκρου.

Πώς προκαλείται

Η συχνότερη αιτία είναι η αυχεναλγία μηχανικού τύπου, δηλαδή ο πόνος που προκαλείται με τις διάφορες κινήσεις ή την παρατεταμένη εργασία στο γραφείο, το σκύψιμο και άλλες δραστηριότητες. Η συχνότερη αιτία γι' αυτό είναι η φθορά των μεσοσπονδύλιων δίσκων και αρθρώσεων της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. (Φυσικά, πόνο στον αυχένα μπορούν να προκαλέσουν και διάφοροι τραυματισμοί αλλά αυτό δεν θεωρείται 'αυχεναλγία' και έτσι δεν θα συζητηθεί εδώ). Όσον αφορά την επέκταση του πόνου (αλλά και το μούδιασμα ή και την μυική αδυναμία) στις περιοχές του ώμου, ωμοπλάτης, βραχίονα ή και του άνω άκρου, όλα αυτά τα προβλήματα μπορούν να προκληθούν από πίεση, ερεθισμό ή τοπική φλεγμονή διαφόρων νεύρων που βρίσκονται κοντά στους μεσο-σπονδύλιους δίσκους και τις αρθρώσεις που πάσχουν.

Τι πρέπει να γνωρίζετε

Οι διάφορες μορφές θεραπείας μπορεί να βοηθήσουν στην ανακούφιση των οξέων, πολύ επώδυνων προβλημάτων αλλά η φθορά (κυρίως λόγω ηλικίας) των μεσοσπονδύλιων δίσκων και αρθρώσεων δεν μπορεί να αναστραφεί.
Ο πόνος στον αυχένα είναι μία προειδοποίηση γιά διάφορα προβλήματα αλλά πολύ σπάνια οδηγεί σε σοβαρή αναπηρία, εκτός και εάν παραμεληθεί γιά μεγάλο χρονικό διάστημα.
Οι απλές ακτινογραφίες και η αξονική τομογραφία (CT scan) μπορούν να βοηθήσουν στο να διαλευκανθεί η αιτία ή οι αιτίες του προβλήματος σε μερικές περιπτώσεις αλλά δεν είναι συνήθως χρήσιμες σαν πρώτες εξετάσεις μόλις εμφανιστεί ένα πρόβλημα στον αυχένα. Η Μαγνητική Τομογραφία (MRI scan) της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης είναι η πλέον χρήσιμη γιά τον γιατρό εξέταση ώστε να οδηγηθεί στην διάγνωση της προέλευσης και φύσης του προβλήματος.

Ο ρόλος ενός σύγχρονου κέντρου παθήσεων σπονδυλικής στήλης

Ο ασθενής με πρόβλημα στον αυχένα πρέπει να αναζητήσει την βοήθεια Νευροχειρουργού ή Ορθοπαιδικού, πάντα όμως ειδικού στις παθήσεις σπονδυλικής στήλης, όταν:

Η εμπειρία και η εξειδίκευση που θα πρέπει να υπάρχει σε κάθε σύγχρονο κέντρο αντιμετώπισης παθήσεων της σπονδυλικής στήλης θα επιτρέψει να διαπιστωθεί ποιοι ασθενείς θα μπορούσαν να ωφεληθούν σημαντικά από την χειρουργική θεραπεία και ποιοί όχι. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν ασθενείς με επίμονα νευρολογικά προβλήματα (δηλαδή συμπτώματα που προέρχονται από πίεση ή ερεθισμό νεύρων της αυχενικής σπονδυλικής στήλης) καθώς και ασθενείς με συμπτώματα που προέρχονται από 'προβλέψιμα' προβλήματα, δηλαδή προβλήματα της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης που είναι γνωστό στον ειδικό χειρουργό οτι μπορούν να έχουν καλό αποτέλεσμα μετά από χειρουργική αντιμετώπιση (π.χ. ανάπτυξη αστάθειας σε συγκεκριμένα επίπεδα της αυχενικής σπονδυλικής στήλης).

Με τις σύγχρονες διαγνωστικές και τεχνικές εξελίξεις τα αποτελέσματα της χειρουργικής στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης είναι πολύ καλά σε ποσοστό άνω του 90% (για πόνο στο άνω άκρο) και άνω του 60% (γιά νευρολογικά προβλήματα όπως μούδιασμα ή μυική αδυναμία στα άκρα) όταν η αντιμετώπιση δεν έχει αργήσει περισσότερο από 3 μήνες από την εμφάνιση των πρώτων ενοχλήσεων.

Τέλος, σε ένα σύγχρονο κέντρο αντιμετώπισης παθήσεων της σπονδυλικής στήλης υπάρχει η εμπειρία νέων μεθόδων για την αντιμετώπιση προβλημάτων της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η αρθροπλαστική των μεσοσπονδυλίων δίσκων. Αυτή η νέα χειρουργική τεχνική συνιστάται στην αντικατάσταση ενός φθαρμένου αυχενικού μεσοσπονδύλιου δίσκου με τεχνητό, ώστε να διατηρείται σε σημαντικό βαθμό η κινητικότητα του αυχένα και να αποφεύγονται τα προβλήματα (δυσκαμψία και 'επιτάχυνση' της περαιτέρω φθοράς) που μπορεί να συναντηθούν σε αρκετές περιπτώσεις σπονδυλοδεσίας της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.