Είμαι σίγουρος ότι στο άκουσμα και μόνο της λέξης αυτής, ο περισσότερος κόσμος αισθάνεται αποστροφή και φόβο. Πόσοι από εμάς δεν έχουμε ακούσει ιστορίες από γνωστούς μας πάνω στο θέμα αυτό οι οποίες αν και πολλές φορές έχουν μια αρκετά μεγάλη δόση υπερβολής δεν παύουν όμως να έχουν δημιουργήσει με το πέρασμα του καιρού περισσότερο φόβο στους ασθενείς ακόμα και από την εξαγωγή.

Θα μπορούσα να σας πω ότι ως οδοντιατρική πράξη η απονεύρωση έχει καταφέρει να σώσει δεκάδες εκατομμύρια δόντια παγκοσμίως και συνεχίζει να το κάνει. Διότι όταν φτάνουμε στο σημείο αυτό το δόντι είτε θα χρειαστεί απονεύρωση είτε εξαγωγή. Κάθε φορά που χάνουμε κάποιο δόντι η θεραπεία γίνεται πάντα πιο ακριβή και χρονοβόρα.

Ας ξεκινήσουμε με τον ορισμό της: απονεύρωση είναι η αφαίρεση του νεύρου από το εσωτερικό της ρίζας του δοντιού με μηχανικά και χημικά μέσα και η αντικατάστασή του με συγκεκριμένο υλικό που δεν επιτρέπει την εισβολή βακτηριδίων.

Γιατί χρειάζεται απονεύρωση ένα δόντι;

Ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους είναι η τερηδόνα ή το εκτεταμένο "σάπισμα" του δοντιού. Το χαλασμένο δόντι επιτρέπει βακτήρια να εισέλθουν στο νεύρο με αποτέλεσμα τον δυνατό πόνο και το πρήξιμο αργότερα. Πολλοί ασθενείς νοιώθουν οτι το δόντι τους έχει σφυγμό όπως η καρδιά τους.

Επίσης μετά από ατύχημα σε ένα δόντι είτε υπάρχει κάταγμα είτε όχι μπορεί να αρχίσει η διαδικασία της νέκρωσης του δοντιού με αποτέλεσμα να χρειαστεί απονεύρωση άμεσα ή στο μέλλον.
Ακόμη και όταν ένα δόντι έχει πολλά σφραγίσματα και έχει καταπονηθεί, όταν ξαφνικά αρχίζει να πονάει, τότε συνήθως η μόνη λύση είναι η απονεύρωση.

Ποια είναι μερικά από τα συμπτώματα που θα μας οδηγήσουν στο συμπέρασμα ότι το δόντι μας χρειάζεται απονεύρωση ;

Ο ασθενής αρχίζει να αισθάνεται πόνο αρχικά στο κρύο και μετά στο ζεστό εντοπισμένο σε ένα συγκεκριμένο δόντι. Ο πόνος αυτός κρατάει περισσότερο κάθε φορά και γίνεται και πιο έντονος όσο περνάει ο καιρός. Τέλος ο ασθενής ξυπνάει το βράδυ με έντονο πόνο διότι όταν ξαπλώνουμε αυξάνεται η πίεση του αίματος προς το δόντι κατά τον ίδιο τρόπο όπως αυξάνεται και όταν πετάμε με αεροπλάνο.

Βέβαια θα ήταν προτιμότερο ο ασθενής να επισκέπτεται τον/την οδοντίατρό του με τα πρώτα σημάδια και όχι να περιμένει μέχρι που ο πόνος να γίνει ανυπόφορος ή το πρήξιμο να έχει φτάσει σε επικίνδυνα επίπεδα. Γιατί τότε όλα γίνονται πιο δύσκολα και ιδίως η αναισθητοποίηση του δοντιού.

Πώς γίνεται η απονεύρωση;

Η διαδικασία της απονεύρωσης θα μπορούσαμε να την παρομοιάσουμε με ένα βαθύ σφράγισμα. Αφού επιτευχθεί η πρόσβαση στο νεύρο μετά από τοπική αναισθησία, αυτό αφαιρείται με ειδικά εργαλεία χειρός αλλά και μηχανοκίνητα που σκοπό έχουν να μας δώσουν μια ελεύθερη πρόσβαση μέχρι το τέλος της ρίζας. Η αποδομή των βλαβερών βακτηριδίων γίνεται με χημικά μέσα ή και λέιζερ ενώ στο τέλος όλες οι ρίζες του δοντιού σφραγίζονται με υλικό που δεν επιτρέπει την εισβολή άλλων μικροοργανισμών.

Πολλές φορές μπορεί να χρειαστεί επανάληψη της απονεύρωσης αν η πρώτη δεν έχει γίνει σωστά ή έχουν χρησιμοποιηθεί υλικά στο παρελθόν που δεν σφράγισαν σωστά τις ρίζες του δοντιού. Εδώ η δυσκολία μεγαλώνει και τα ποσοστά επιτυχίας είναι λιγότερα, όμως και πάλι μπορούμε σε πολλές περιπτώσεις να σώσουμε το δόντι.

Τέλος αν όλα αυτά αποβούν άκαρπα, τότε ίσως χρειαστεί ακροριζεκτομή ή χειρουργική αφαίρεση του άκρου της ρίζας για να μπορέσουμε να αφαιρέσουμε και τα τελευταία βακτήρια που δεν αφήνουν το δόντι και το κόκκαλο να θεραπευτούν.

Έρευνες έχουν δείξει επανειλλημένα ότι από τους σημαντικότερους παράγοντες προφύλαξης του δοντιού μετά την απονεύρωση είναι η τοποθέτηση θήκης (στεφάνης) σε αυτό. Διότι το δόντι μετά την ολοκλήρωση αυτής είναι πιο εύθραστο και μπορεί να σπάσει σε σημείο που δεν επιδέχεται διόρθωση και έτσι να χρειαστεί εξαγωγή.

Γι'αυτό το λόγο όταν ο ασθενής ακολουθήσει πιστά τις συμβουλές του οδοντίατρού του, τότε ένα δόντι με απονεύρωση μπορεί να διατηρηθεί στο στόμα για δεκαετίες. Θα πρέπει όμως περιοδικά να ελέγχεται με ακτινογραφίες γιατί λόγω έλλειψης πόνου στο απονευρωμένο δόντι μπορεί να τερηδονιστεί χωρίς να το καταλάβει ο ασθενής.

Έτσι λοιπόν αυτό που θα διατηρήσει τα δόντια στο στόμα μας είναι η σωστή στοματκή υγιεινή και η πρόληψη με συχνές επισκέψεις στον οδοντίατρο για έλεγχο και καθαρισμό.