Web
Analytics
Tag: διατροφή - Ο Δρόμος για την Θεραπεία
Το νευρικό σύστημα αποτελείται από τον εγκέφαλο, το νωτιαίο μυελό, τον αμφιβληστροειδή χιτώνα, τους αισθητικούς νευρώνες και τα νεύρα. Είναι υπεύθυνο για την μεταφορά πληροφοριών σε όλο το σώμα και χωρίς αυτό τα κύτταρα δεν θα επικοινωνούσαν και τελικά το σώμα δεν θα λειτουργούσε. Υπάρχουν διάφορα θρεπτικά συστατικά που είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την διατήρηση υγειούς νευρικού συστήματος. Εδώ πρέπει να σημειωθεί οτι το νευρικό σύστημα αναπτύσσεται από την εμβρυϊκή ηλικία μέχρι την παιδική ηλικία και έτσι σε αυτές τις περιόδους είναι απαραίτητο να παρέχεται σωστή διατροφή. Ο μεταβολισμός της ενέργειας στον εγκέφαλο και άλλα μέρη του κεντρικού νευρικού συστήματος είναι παρόμοιος με αυτόν σε άλλα όργανα και ιστούς του σώματος. Παρόλα αυτά όμως, η νευρολογική λειτουργία του εγκεφάλου διαχωρίζει τα συναισθήματα, τη συμπεριφορά, τη διάθεση και τη μνήμη.
 
Τα θρεπτικά συστατικά είναι τα μακροθρεπτικά συστατικά δηλαδή οι πρωτεΐνες, τα λίπη και οι υδατάνθρακες και τα μικροθρεπτικά συστατικά δηλαδή οι βιταμίνες και τα μέταλλα. Τα πρώτα έχουν διπλή δράση τόσο στην δόμηση όσο και στην ανανέωση των ιστών. Τα δεύτερα χρησιμεύουν κυρίως για την σωστή λειτουργία των ενζύμων.
nevriko-sistima-metavolismo

Τα μικροθρεπτικά συστατικά είναι σημαντικά για την σωστή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Αυτό λόγω της παραγωγής  νευροδιαβιβαστών, της αντιοξειδωτικής τους δράσης, της διατήρησης της ροής του αίματος στα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου, του ελέγχου κίνησης των νεύρων και των μυών, της επικοινωνίας των νευρικών κυττάρων και άλλων λειτουργιών.

Αναλυτικότερα, η λειτουργία των θρεπτικών συστατικών στο νευρικό σύστημα είναι:

ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ

    • ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ: αποτελούν το κύριο συστατικό των μυών, οργάνων και ενδοκρινών αδένων καθώς επίσης των δοντιών, των οστών, των μαλλιών, του δέρματος και των κυττάρων του αίματος. Εκτός της λειτουργίας της δόμησης έχουν και άλλες ρυθμιστικές λειτουργίες. Τα ένζυμα, οι ορμόνες,οι πρωτεΐνες του αίματος, οι νουκλεοπρωτεΐνες και οι πρωτεΐνες σύσπασης αποτελούνται από αυτά τα μακροθρεπτικά συστατικά. Οι πρωτεΐνες επίσης παράγουν ενέργεια. Η πέψη αυτών ξεκινά από το στομάχι και συνεχίζει στο λεπτό έντερο. Τα τελικά προϊόντα είναι τα αμινοξέα. Αυτά απορροφόνται από το έντερο και μεταφέρονται από τις φλέβες στο συκώτι. Εκεί, κατευθύνονται σε κάθε κύτταρο του σώματος το οποίο απορροφά τα αμινοξέα που χρειάζεται για τη σύνθεση της πρωτεΐνης που χρειάζεται για τη λειτουργία του. Έχουν αναγνωριστεί 20 αμινοξέα από τα οποία 9 είναι απαραίτητα καθώς δεν συντίθενται στον οργανισμό και πρέπει να παρέχονται από τις τροφές και τα υπόλοιπα 11 είναι τα μη απαραίτητα (τα συνθέτει ο οργανισμός). Οι κυριότερες πηγές είναι το κρέας, το ψάρι, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά. Υπάρχουν όμως και φυτικές πηγές όπως τα όσπρια, τα δημητριακά και τα λαχανικά. Οι ζωϊκές πηγές όμως είναι ανώτερες των φυτικών λόγω της περιεκτικότητάς τους σε απαραίτητα αμινοξέα. Παραδείγματα αμινοξέων που μετατρέπονται σε νευροδιαβιβαστές είναι:
1. ΤΡΥΠΤΟΦΑΝΗ --> ΣΕΡΟΤΟΝΙΝΗ
Βρίσκεται σε όλες σχεδόν τις ζωϊκές τροφές με μεγαλύτερη περιεκτικότητα στο ασπράδι του αυγού. Αποτελεί απαραίτητο αμινοξύ και μετατρέπεται βιοχημικά σε σεροτονίνη. Σχετίζεται με ψυχολογικές καταστάσεις όπως η δραστηριότητα, η επιθετικότητα, οι αισθητικές αντιδράσεις, ο ύπνος, η διάθεση, Η τρυπτοφάνη γενικά έχει ηρεμιστική δράση. Η καλύτερη όμως πηγή είναι ο συνδυασμός υδατανθράκων με πρωτεΐνη (πχ. γάλα με μπισκότο) λόγω της ανταγωνιστηκότητας της τυροσίνης και της αυξημένης ινσουλίνης.
2. ΤΥΡΟΣΙΝΗ --> ΕΠΙΝΕΦΡΙΝΗ, ΝΟΡΕΠΙΝΕΦΡΙΝΗ, ΝΤΟΠΑΜΙΝΗ
Μετατρέπεται σε κατεχολαμίνες (ΕΠΙΝΕΦΡΙΝΗ,ΝΟΡΕΠΙΝΕΦΡΙΝΗ, ΝΤΟΠΑΜΙΝΗ). Βρίσκεται σε τροφές όπως το τυρί, το γάλα, το γιαούρτι, το κοτόπουλο, τη σόγια, τα φυστίκια και άλλα. Συντίθεται επίσης στον οργανισμό από την φαινυλαλανίνη. Σχετίζεται με την κατάθλιψη αλλά και ασθένειες όπως το Parkinson's, το άγχος και την κόπωση. Οι θυρεοειδείς ορμόνες Τ3 και Τ4 προέρχονται επίσης από την τυροσίνη.
3. ΓΛΟΥΤΑΜΙΚΟ ΟΞΥ --> ΓΑΜΑ-ΑΜΙΝΟΒΟΥΤΥΡΙΚΟ ΟΞΥ (GABA)
Το γλουταμικό οξύ είναι ένα από τα πολλά αμινοξέα που ενεργούν σαν νευροδιαβιβαστές. Βρίσκεται σε τροφές όπως το τυρί, το κρέας, το ψάρι, τα αυγά, το τυρόγαλα. Είναι από τις πιο ενεργές ουσίες του κεντρικού νευρικού συστήματος. Το γλουταμικό οξύ μετατρέπεται μέσω ενός ενζύμου και της βιταμίνης Β6 στο Γάμα-Αμινοβουτυρό οξύ που αποτελεί πολύ σημαντικό νευροδιαβιβαστή που δρα στις συνάψεις του εγκεφάλου. Σχετίζεται με τη σωστή λειτουργία των μυών και έτσι ασθένειες όπως σπαστική διπληγία, σπαστικότητα και νευρομυική νευροπάθεια.
  • ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ: Χωρίζονται σε απλούς όπως τα σάκχαρα (πχ. ζάχαρη) και τους σύνθετους όπως άμυλα (πχ. όσπρια). Μέσω ενζυματικών αντιδράσεων, η πέψη τους αρχίζει από το στόμα. Τελικά μετατρέπονται σε γλυκόζη. Υπάρχουν βέβαια και τροφές που περιέχουν ελεύθερη γλυκόζη όπως τα σταφύλια. Η πέψη των απλών υδατανθράκων είναι γρήγορη και άμεση και έτσι σύντομη ενώ αυτή των σύνθετων περνάει όλη τη διαδικασία του μεταβολισμού και άρα πιο αργή και διαρκής. Έτσι, για την υγεία, οι δεύτεροι είναι και αυτοί που πρέπει να καταναλώνονται κυρίως δηλαδή λαχανικά, δημητριακά, όσπρια. Οι υδατάνθρακες καταλήγουν τελικά στο συκώτι το οποίο αποθηκεύει με τη μορφή γλυκογόνου και απελευθερώνει ξανά γλυκόζη που μεταφέρεται προς όλα τα κύτταρα του οργανισμού για ενέργεια. Τα μυϊκά κύτταρα επίσης αποθηκεύουν γλυκογόνο. Τα επίπεδα της γλυκόζης του αίματος ρυθμίζονται από την ισουλίνη, μια ορμόνη που εκκρίνεται από το πάγκρεας. Ο ρόλος της ινσουλίνης είναι η διέγερση της οξείδωσης της γλυκόζης από διάφορους ιστούς, η επιτάχυνση του σχηματισμού γλυκογόνου από τη γλυκόζη του αίματος, η παύση της διάσπασης του γλυκογόνου σε γλυκόζη για ενεργειακούς λόγους,η προώθηση της μετατροπής των υδατανθράκων σε λίπος. Καταλήγοντας βγαίνει το συμπέρασμα οτι οι υδατάνθρακες είναι απαραίτητη πηγή ενέργειας για όλο το σώμα. Έτσι είναι κατανοητό ότι βοηθούν στην μάθηση, τη μνήμη, τη σκέψη. Οι κυριότερες πηγές είναι η ζάχαρη, τα φρούτα, τα δημητριακά, τα όσπρια, τα λαχανικά και το γάλα.

ΖΑΧΑΡΗ

Έχει κατηγορηθεί περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη διατροφική ουσία για την αρνητική της επίδραση στη συμπεριφορά. Έρευνες συνδέουν την κατανάλωση ζάχαρης με πολλές διαταραχές συμεριφοράς όπως την υπερδραστηριότητα, την κατάθλιψη, τη νοητική σύγχηση και την αντικοινωνικότητα. Η υποθετική σύνδεση ανάμεσα στην αντικοινωνική συμπεριφορά και την κατανάλωση ζάχαρης στηρίζεται στην πεποίθηση οτι η κατανάλωση απλών σακχάρων προκαλεί ανιδραστική υπογλυκαιμία εξαιτίας της αύξησης της ινσουλίνης ως αντίδραση στο αυξημένο επίπεδο σακχάρου στι αίμα. Η αντιδραστική υπογλυκαιμία σχετίζεται με βίαιη συμπεριφορά.

    • ΛΙΠΗ: Η ομάδα αυτή των μακροθρεπτικών συστατικών έχει τα λιπαρά οξέα σαν βασικό δομικό στοιχείο. Αυτά μπορεί να περιέχον από 4 ως 26 άτομα άνθρακα. Διαχωρίζονται επίσης και ανάλογα με τους διπλούς δεσμούς που υπάρχουν με το υδρογόνο και έτσι υπάρχουν τα κορεσμένα (δεν εχουν διπλούς δεσμούς), τα μονοακόρεστα (με έναν διπλό δεσμό) και τα πολυακόρεστα (με περισσότερους διπλούς δεσμούς). Τα κορεσμένα επίσης είναι στερεά σε θερμοκρασία δωματίου (πχ. βούτυρο) ενώ τα ακόρεστα υγρά (πχ. λάδι). Τέλος υπάρχουν τα απαραίτητα λιπαρά οξέα (πχ. Ω3 όπως στο μουρουνέλαιο) που δεν συντίθενται στον οργανισμό και τα μη. Η πέψη των λιπών τους γίνεται στο λεπτό έντερο με τη βοήθεια πάντα ενζύμων. Τα τελικά προϊόντα της πέψης είναι λιπαρά οξέα, γλυκερόλη, μονο γλυκερίδια, διγλυκερίδια και χοληστερόλη. Η διάσπαση των λιπών ελέγχεται και από νευρικό σύστημα. Οι νευρώνες αποτελούνται σε μεγάλο ποσοστό από πολυακόρεστα λιπαρά οξέα μακράς αλύσσου. Έτσι κατασκευάζουν πολύπλοκες δομές όπως ο εγκέφαλος ο οποίος είναι υπεύθυνος τόσο για την επεξεργασία πληροφοριών όσο και για την μετάδοση των εντολών στο σώμα. Άλλες λειτουργίες των λιπών στο νευρικό σύστημα είναι:
1. Τα λίπη διεγείρουν την δράση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος και διαπερνούν απαραίτητες ουσίες από τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό.
2. Τα απαραίτητα λιπαρά οξέα είναι πρόδρομμες μορφές των προσταγλαδινών οι οποίες δρουν θετικά στο νευρικό σύστημα. Βοηθούν στην λειτουργία των νευροδιαβιβαστών Είναι σημαντικά για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Σχετίζοται με ασθένειες όπως η κατάθλιψη, η δυσλεξία, η σχιζοφρένεια, η υπερδιέγερση, η διπολική διαταραχή, η νόσος Αλτσχάιμερ, η σκλήρυνση κατά πλάκας. Πηγές τους είναι τα ψάρια,το ηλιέλαιο, λινέλαιο, το μουρουνέλαιο και τα καρύδια.
3. Η χοληστερόλη είναι απαραίτητο δομικό συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών και ιδιαίτερα του νευρικού ιστού. Είναι πρόδρομος ουσία των στεροειδών όπως τα χολικά άλατα, τις αδρενοκορτικοειδείς ορμόνες, τα οιστρογόνα, τα ανδρογόνα και την προγεστερόνη. Βοηθά στην επικοινωνία των νευρικών κυττάρων. Σχετίζεται με τον ύπνο, τη μάθηση, τη μνήμη, την καθοδήγηση των νευριτών. Πηγές είναι το κρέας, ο κρόκος του αυγού και τα γαλακτοκομικά
4. Διαφοροποιούνται σύμφωνα με την αναλογία του λίπους με την πρωτεΐνη καθώς επίσης και με τις διάφορες αναλογίες των λιπών. Έτσι υπάρχουν τα χυλομικρά, οι πολύ χαμηλής πυκνότητας (VLDL), οι ενδιάμεσης πυκνότητας (IDL), οι χαμηλής πυκνότητας (LDL) και οι υψηλής πυκνότητας (HDL). Οι λιποπρωτεΐνες των νευρογλοιακών κυττάρων διεγείρουν την ανάπτυξη των νευρώνων του κεντρικού νευρικού συστήματος,προάγουν την γένεση των συνάψεων, παίζουν σημαντικό ρόλο στην ομοιόσταση των λιπών του κεντρικού νευρικού συστήματος. Μπορεί να σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ, την απόπτωση των νευρώνων, την σύγχηση, τη μνήμη. Πηγές είναι τα τρόφιμα ζωϊκής προέλευσης.
 
Τα λιπαρά λοιπόν είναι απαραίτητα και για την σωστή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Πρέπει όμως να προσλαμβάνονται σύμφωνα με τις οδηγίες του διαιτολόγου που θα καθορίσει τόσο την ποσότητα όσο και την ποιοότητα που χρειάζεται ο κάθε οργανισμός. Σαφώς θα πρέπει να αποφεύγονται τα πολλά κορεσμένα που βρίσκονται κυρίως σε ζωϊκές τροφές (ιδιαίτερα παχιά κρέατα και γαλακτοκομικά) και να ενισχύονται τα ακόρεστα όπως το ελαιόλαδο και τα παχιά ψάρια.
 

ΜΙΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ

ΜΙΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΤΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΕΙΨΗ

ΠΗΓΕΣ

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Α

Προβλήματα όρασης, δέρματος, μειωμένη αίσθηση γεύσης, μειωμένο ανοσοποιητικό

Καρότα, πατάτες, σπανάκι, συκώτι, κολοκυθάκια, ακτινίδια, βερίκοκα, μαϊντανός, μπρόκολο

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β1

Beri-Beri δηλαδή πολυνευροπάθεια στα πόδια, αστάθεια, τρόμος, πόνος, πονοκέφαλος, απώλεια μυελίνης, επιρροή στους αισθητικούς και κινητικούς άξονες των νευρώνων

Χοιρινό, μακαρόνια, σουσάμι, συκώτι, όσπρια, φύτρο σιταριού

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β2

Αίσθημα καύσου και φαγούρας στα μάτια, φωτοευαισθησία, αίσθηση καύσου γύρω από το στόμα, διαταραχή περιφερικών νεύρων 

Συκώτι, κοτόπουλο, μοσχάρι, μπακαλιάρος, πατάτα, δημητριακά, σπανάκι, γάλα, γιαούρτι, αρακάς

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β3

Πελλάγρα δηλαδή νοητικά προβλήματα, αποπροσανατολισμός, σύγχηση, κατάθλιψη, προβλήματα μνήμης, μανία, παράνοια, πεπτικά και δερματικά προβλήματα.  

Μοσχάρι, χοιρινό, κοτόπουλο, μπακαλιάρος, αρακάς, ψωμί , πατάτες, συκώτι, αυγό

 

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β5

Κόπωση, αίσθημα καύσου σε χέρια και πόδια, πονοκέφαλος

 

Συκώτι, ρύζι, μανιτάρια, σολομός, αυγά, οστρακοειδή, κοτόπουλο, μπρόκολο

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β6

Διαταραγμένη αίσθηση αφής, διάθεσης, επιληπτικές κρίσεις, ημικρανία, αδυναμία, αταξία, χρόνιος πόνος, κατάθλιψη. 

Συκώτι, φακές, κοτόπουλο, δημητριακά , σπανάκι , μπανάνα, ψωμί πιτυρούχο, ρύζι, καλαμπόκι, ψάρι, σιτάρι

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β9

Προβλήματα περιφερικών νεύρων, προβλήματα μνήμης, μεγαλοβλαστική αναιμία, πρόβλημα ανάπτυξης νεύρων εμβρύου στην εγκυμοσύνη

Δημητριακά, μαύρο ψωμί, πατάτες, αρακάς, μπρόκολο, μαρούλι, πορτοκάλι, μαύρα φασόλια, ρεβίθια, αυγό-κοτόπουλο, συκώτι, τσένταρ

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β12

Προβλήματα μνήμης, διαταραχές αφής και κίνησης όπως αδυναμία. Εκφυλισμός της λευκής ουσίας στο εγκεφαλικό ημισφαίριο, οπτικά νεύρα, σπονδυλική στήλη. Επίσης μπορεί να προκαλέσει επιθετικότητα, σύγχηση

 

Συκώτι, μυώδη κρέατα, ψάρια, αυγά, τυρί, κοτόπουλο, γαλακτοκομικά, δημητριακά, όσπρια, λαχανικά, φρούτα 

ΧΟΛΙΝΗ (ΩΣ ΛΕΚΙΘΙΝΗ)      ΑΣΕΤΥΛΧΟΛΙΝΗ

Σχετίζεται με λειτουργίες όπως η μάθηση και η μνήμη.

 

Αυγό, σόγια, συκώτι, μπακαλιάρο, σπανάκι, φύτρο σταριού, ξηροί καρποί

ΒΙΟΤΙΝΗ

Κόπωση, κατάθλιψη, ζαλάδα, ανορεξία

Φρούτα, λαχανικά, γάλα, ρύζι, κρέατα, αυγό, καλαμπόκι, τυρί, συκώτι, σαρδέλες, κουνουπίδι, δημητριακά, σπανάκι, ντομάτα

ΒΙΤΑΜΙΝΗ C

Μειωμένη παραγωγή των  νευροδιαβιβαστών σεροτονίνη και ντοπαμίνη.

. 

Αρακάς, γκρειπ-φρουτ, κουνουπίδι, λάχανο, μανταρίνι, μπάμιες, μπρόκολο, ντομάτα, πορτοκάλι , ραδίκια, ραπανάκια, συκώτι, σπανάκι

ΒΙΤΑΜΙΝΗ D

Οδηγεί σε μειωμένα επίπεδα ασβεστίου που μπορεί να προκαλέσει επιληπτικές κρίσεις, δυσμορφία των οστών, ιδρώτα, κόπωση, μυϊκούς σπασμούς.  

Βούτυρο, γάλα, τυρί, συκώτι, ρέγκα, τόνος, σαρδέλες, δημητριακά, φρούτα, γάλα, μουρουνέλαιο, πορτοκάλι, ντομάτα, μήλα, σπανάκι, κρεμμύδι, κριθάρι, βρώμη

 

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Ε

Μυϊκή δυστροφία, αταξία, προβλήματα κίνησης και ισορροπίας.

Ηλιέλαιο, πατάτες, ντομάτες, αρακάς, φρούτα, μοσχάρι, τόνος, κοτόπουλο, αυγό, σιτάρι, μαρούλι, φασολάκια, γάλα

 

ΧΑΛΚΟΣ

Γενετικές διαταρχές που προκαλούν αύξηση αυτού και έτσι νοητικά και κινητικά προβλήματα, σπαστικότητα 

Γάλα, συκώτι, λαχανικά, δημητριακά, κρέας, ψωμί

ΑΣΒΕΣΤΙΟ

Απώλεια ελέγχου των περιφερικών νεύρων και έτσι της μυϊκής σύσπασης.

Γάλα, αγκινάρες, γαρίδες, γλώσσα, ελιές, λάχανο , μπακαλιάρος ,παξιμάδι, πορτοκάλι, ρεβίθια, σουσάμι, φασόλια, ψωμί, γιαούρτι, ακτινίδια, μπάμιες, μαϊντανός, σαρδέλες, σπανάκι, φασολάκια, μπρόκολο, μαρούλι, συκώτι, βοδινό, κοτόπουλο, αυγό, βρούβες

ΦΩΣΦΟΡΟΣ

Φτωχή μεταλλοποίηση των οστών, ρικέτσια, αδυναμία, ανορεξία, κακουχία, ψυχιατρικές διαταρχές.

Αγκινάρες, αρακάς, αυγό, μοσχάρι, γάλα, γαλοπούλα, γλώσσα, ζαμπόν, κοτόπουλο, κρεμμύδια, μακαρόνια, μανιτάρια, μπακαλιάρος, παξιμάδι, σαρδέλες, συκώτι χοιρινό, τόνος, γραβιέρα, φακές, χοιρινό, ψωμί πιτυρούχο

ΜΑΓΓΑΝΙΟ

Διαταραχές ύπνου, κράμπες.

Λαχανικά, δημητριακά, μπανάνες, μαρούλι, σπανάκι

ΜΑΓΝΗΣΙΟ

Μυϊκοί σπασμοί, άγχος, πονοκέφαλος, νευρομυική δυσλειτουργία, ψυχολογικές ανωμαλίες. 

Γάλα, κοτόπουλο, μπακαλιάρος, σαρδέλες, ψωμί, πράσινα λαχανικά, δημητριακά, καλαμπόκι, φασόλια, θαλασσινά, μαϊντανός, καρότα, σπανάκι

ΣΙΔΗΡΟΣ

Καθυστερημένη νοητική ανάπτυξη παιδιών, αναιμία που οδηγεί στην μειωμένη κινητική και νοητική  ενέργεια.

. 

Ακτινίδια, αρνί, αυγό, βρώμη, μοσχάρι, γαλοπούλα, γαρίδες, ζαμπόν, κορν φλεικς, μαρούλι, μοσχάρι άπαχο , μπακαλιάρος, αρακάς, παξιμάδι, κοτόπουλο, ρεβίθια, σαρδέλες, συκώτι, σκόρδο, σόγια, σπαγγέτι, σπανάκι, τόνος, φακές, φασόλια, χοιρινό, χυλοπίτες, ψωμί πιτυρούχο

ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ

Απώλεια γεύσης και όσφρησης, παραισθήσεις, κατάθλιψη, εγκεφαλικές δυσλειτουργίες στην εγκυμοσύνη, καθυστερημένη κινητική ανάπτυξη παιδιών, προβλήματα διάθεσης, συμπεριφοράς, ανορεξία, κατάθλιψη.

Μοσχάρι, κοτόπουλο, ψωμί, συκώτι μοσχαρίσιο, γάλα, τόνος, γαρίδες, χοιρινό, αυγό, φασόλια, πατάτα

ΣΕΛΗΝΙΟ

Δυσλειτουργία του καρδιακού μυ, αστάθεια διάθεσης. 

Κρέας, ψάρι, δημητριακά

ΙΩΔΙΟ 

Η έλλειψη προκαλεί ανωμαλίες στο έμβρυο αλλά και στο παιδί, σοβαρή πνευματική και σωματική καθυστέρηση ανάπτυξης, κωφών-αλαλία, σωματική αναπηρία, μειωμένη οξύτητα πνεύματος.  

Γάλα, ψάρι, κρέας

 

ΑΛΛΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΕΥΡΕΙΑΣ ΧΡΗΣΗΣ ΠΟΥ ΕΠΙΔΡΟΥΝ ΣΤΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ:

  • ΚΑΦΕΪΝΗ: Είναι μια ουσία που χρησιμοποιείται πολύ είτε μέσω κατανάλωσης καφέ είτε μέσω κατανάλωσης τσαγιού, κακάου, αναψυκτικών. Ο εγκέφαλος είναι το πιο ευαίσθητο όργανο στην καφεΐνη. Λόγω της εγρήγορσης που προκαλεί έχει και σαν περεταίρω δράση τη νευρικότητα, τη ζαλάδα και την αϋπνία.
  • ΑΣΠΑΡΤΑΜΗ: Πρόκειται για ένα πολύ δημοφιλές γλυκαντικό. Προκαλεί πονοκέφαλο, νευροτοξικότητα, μείωση της σεροτονίνης και έτσι αρνητική επίδραση στην συμπεριφορά και τη διάθεση, αύξηση επιληπτικών κρίσεων, αύξηση εγκεφαλικής βλάβης.
  • ΚΑΡΝΙΤΙΝΗ: Πρόκειται για μια ουσία που χρησιμοποιείται αρκετά ως συμπλήρωμα διατροφής. Η ακετυλ-L carnitine που έχει παρόμοια μορφή με την καρνιτίνη, βρίσκεται σε όλο το κεντρικό νευρικό σύστημα. Παίζει σημαντικό ρόλο στον μεταβολισμό ως πηγή ομάδων ακετυλίου τόσο για τη σύνθεση της ακετυλοχολίνης (νευροδιαβιβαστής απαραίτητος στην σωστή λειτουργία του εγκεφάλου) όσο για την παραγωγή ενέργειας που απαιτείται στις διάφορες αντιδράσεις. Η ακετυλ-L carnitine είναι πιο ικανή να περάσει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό. Έχει επίσης διορθωτικές και προστατευτικές ιδιότητες που απαιτούνται λόγω γήρατος αλλά και εκφύλισης των νεύρων. Παθήσεις που σχετίζονται είναι η απώλεια μνήμης, η κατάθλιψη, η νόσος Αλτσχάϊμερ, το σύνδρομο Down.
  • ΑΛΚΟΟΛ: Παίζει σημαντικό ρόλο στις νευρολογικές διαταραχές, Σαν τοξικός παράγοντας, επηρρεάζει απευθείας τα νευρικά και τα μυϊκά κύτταρα, επηρρεάζοντας έτσι την δομή και τη λειτουργία του κεντρικού και του περιφερικού νευρικού συστήματος. Παραδείγματα επιπτώσεων είναι τα προβλήματα μνήμης, η διαταραγμένη συναισθηματική λειτουργία, η εγκεφαλική ατροφία, μειωση του μεγέθους του εγκεφαλικού φλοιού.

Καταλήγοντας λοιπόν, η ισορροπημένη διατροφή επιδρά στην σωστή ανάπτυξη και λειτουργία του νευρικού συστήματος από την εμβρυϊκή κιόλας περίοδο. Η επίδραση μπορεί να είναι άμεση μέσω απλής κατανάλωσης τροφών ή έμμεση μέσω του μεταβολισμού αυτών που μπορεί να προάγουν για παράδειγμα την λειτουργία νευροδιαβιβαστών. Έτσι λοιπόν απαιτούνται:

1) Σωστή διατροφή σε όλα τα στάδια της ζωής του ανθρώπου με έμφαση τις ιδιαίτερες ανάγκες της κάθε ηλικίας αλλά και της ιατρικής κατάστασης. Εδώ συμπεριλαμβάνονται η σωστή ποσότητα αλλά και ποιότητα των τροφών που υποδυκνύει ο διαιτολόγος. Πιο συγκεκριμένα πρόσληψη ζωϊκών τροφών για τις απαιτούμενες πρωτεΐνες με χαμηλά όμως κορεσμένα λιπαρά όπως το κοτόπουλο και πλούσια πολυακόρεστα όπως το ψάρι. Οι υδατάνθρακες να είναι σύνθετοι όπως στα όσπρια, τα λαχανικά, τα φρούτα και τα δημητριακά. Τέλος τα λιπαρά να είναι κυρίως καλής ποιότητας (ακόρεστα).
2) Απαιτείται η ποικιλία των τροφών ώστε να καλύπτονται όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
3) Αποφυγή τροφών όπως η ζάχαρη και το αλκοόλ.
4) Πρόσληψη συμπληρωμάτων όπου κρίνεται απαραίτητο.
5) Παρακολούθηση της σωστής υγείας μέσω απλών αιματολογικών εξετάσεων.

 

 

Οι ιώσεις ανεξάρτητα από το εάν είναι ήπιες ή όχι έχουν αρνητικές επιδράσεις στη διατροφική κατάσταση του ατόμου. Οι σπουδαιότητα των επιδράσεων αυτών εξαρτάται από την προηγούμενη διατροφική κατάσταση του ατόμου, τη φύση και την διάρκεια της ίωσης αλλά και την διατροφή του ατόμου κατά τη φάση ανάρρωσης από την ιογενείς προέλευση ασθένεια. Αντίθετα, σχεδόν κάθε διατροφική ανεπάρκεια εάν είναι σχετικά σοβαρή μπορεί να μειώσει την αντίσταση στην ασθένεια. Το 1968 το Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εισηγήθηκε για πρώτη φορά ότι η σχέση μεταξύ των ιώσεων και της κακοθρεψίας είναι συνεργιστική.

Από καιρό έχει αποδειχθεί ότι η ανοσία, εξαρτάται σε κάποιο βαθμό από τη διατροφή. Σχεδόν όλα τα θρεπτικά συστατικά που λαμβάνουμε από τη διατροφή μας, έχουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της βέλτιστης ανοσολογικής απόκρισης του οργανισμού. Είναι γνωστό ότι η ανεπάρκεια καθώς και η υπερβολική πρόσληψη των θρεπτικών συστατικών μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στο ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου καθώς και στην ενίσχυση της ευαισθησίας σε μια ποικιλία παθογόνων παραγόντων. Η ανεπάρκεια σιδήρου και βιταμίνης Α καθώς και ο πρωτεϊνο-ενεργειακός υποσιτισμός αποτελούν καταστάσεις εξαιρετικά διαδεδομένες παγκόσμια και πολύ σημαντικές όσον αφορά στην λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Θρεπτικά συστατικά όπως η γλουταμίνη, η αργινίνη, τα λιπαρά οξέα, η βιταμίνη Ε, το σελήνιο, τα νουκλεοτίδια) έχει φανεί ότι παρέχουν πρόσθετα οφέλη σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα ή ασθενείς που υποφέρουν από διάφορες λοιμώξεις, καθώς μπορεί να ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού έναντι των παθογόνων μικροοργανισμών.

«Αν μπορούσαμε να δώσουμε σε κάθε άτομο τη σωστή ποσότητα τροφής και άσκησης (ούτε λιγότερο, ούτε περισσότερο) θα είχαμε βρει τον ασφαλέστερο τρόπο για να είναι υγιής»
Ιπποκράτης 460-377 π.Χ.

Σχέση θρεπτικών συστατικών - ανοσίας

Πολυακόρεστα λιπαρά οξέα μακράς αλύσου (PUFA)

Τα απαραίτητα λιπαρά οξέα, λινολεϊκό (ω-6) και α-λινολενικό (ω-3), δεν συντίθενται στον ανθρώπινο οργανισμό, έτσι απαιτείται να λαμβάνονται από τη διατροφή. Το Λινολεϊκό οξύ βρίσκεται στα περισσότερα φυτικά έλαια, μαργαρίνες και τα ζωικά λίπη, ενώ α-λινολενικό οξύ βρίσκεται στο λιναρόσπορο, τη σόγια, και το λάδι κάνολας. Τα μακρά αλυσίδας ω-3 PUFΑ, εικοσιπεντανοϊκό οξύ (EPA), και το δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA), μπορούν να συντεθούν στον ανθρώπινο οργανισμό από το α-λινολενικό οξύ, μπορούν επίσης να ληφθούν από τα ιχθυέλαια. Υπάρχουν πλέον σοβαρές ενδείξεις ότι η πρόσληψη των ω-3 πολυακόρεστων λιπαρών οξέων, ιδιαίτερα EPA και DHA, έχει σημαντική επίδραση στη λειτουργία πολλών συνιστωσών του ανοσοποιητικού συστήματος, ενισχύει τον οργανισμό έναντι των μόλυνσεων καθώς και άλλων ασθενειών στις οποίες το ανοσοποιητικό σύστημα είναι σημαντικό.

Βιταμίνη Α

Ο ρόλος της βιταμίνης Α στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και την προστασία έναντι των λοιμώξεων είναι καλά εδραιωμένη. Η ανεπάρκεια βιταμίνης Α αποτελεί σημαντικό πρόβλημα στη δημόσια υγεία σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες. Οι διάφορες χημικές μορφές της βιταμίνης Α (ρετινόλη, ρετινάλη, ρετινοϊκό οξύ), φαίνεται να συμμετέχουν στις μεταβολικές λειτουργίες του οργανισμού. Η ανεπάρκεια βιταμίνης Α μπορεί να επηρεάσει την άμυνα του οργανισμού άμεσα, μέσω των βασικών λειτουργιών του μεταβολισμού στα διάφορα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος ή έμμεσα μέσω του ρόλου της στη διαφοροποίηση των επιθηλιακών κυτταρικών. Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Α είναι το συκώτι, βούτυρο, πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα, κρόκος του αυγού, ενώ τρόφιμα πλούσια σε προβιταμίνη Α είναι τα καρότα, φρούτα και λαχανικά με πορτοκολο-κόκκινο-κίτρινο χρώμα (γλυκξοπατάτα, ντομάτα, βερίκοκκο, πεπόνι, μάγκο, κολοκυθάκια).

Βιταμίνη C

Το ασκορβικό οξύ (βιταμίνη C) αποτελεί βασικό συστατικό κάθε ζωντανού κύτταρου. Βρίσκεται σε υψηλές συγκεντρωμένες στα λευκοκύτταρα και χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της λοίμωξης (π.χ., για την πρόληψη της οξειδωτικής βλάβης). Μειωμένη συγκέντρωση της βιταμίνης C στα λευκοκύτταρα έχει συσχετισθεί με μειωμένη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Παρόλο που η θετική δράστη της βιταμίνης C στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος έχει γίνει αποδεχθεί, εντούτοις δεν συνηγορούν όλες οι κλινικές μελέτες όσον αφορά στη δράση της βιτ. C στην αντιμετώπιση των ιογενών λοιμώξεων. Υπάρχουν όμως αποδεικτικά στοιχεία προερχόμενα από μελέτες που πραγματοποιήθηκα τόσο σε ανθρώπους όσο και σε ζώα, ότι η βιταμίνη C ενισχύει την άμυνα του οργανισμού. Δυστυχώς, δεν έχει ακόμη καθοριστεί η βέλτιστη δόση που απαιτείται για τη διατήρηση της μεγίστης ανοσολογικής απάντησης για την πρόληψη ή τη θεραπεία των ιογενών λοιμώξεων ή άλλων λοιμωδών νοσημάτων. Τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη C είναι όλα τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, ιδιαίτερα η πράσινη πιπεριά, το λάχανο, η ντομάτα, ο μαϊντανός, το κουνουπίδι, το μπρόκολο, τα εσπεριδοειδή, το ακτινίδιο, η φράουλα κα το ροδάκινο.

Βιταμίνη Ε, Σελήνιο

Η βιταμίνη Ε (α-τοκοφερόλη) και το ιχνοστοιχείο σελίνιο (Se) εξετάζονται μαζί καθώς λειτουργούν συνεργιστικά (με συναφείς, αλλά ανεξάρτητους μηχανισμούς) στους ιστούς για τη μείωση των βλαβών που προκαλούνται στις μεμβράνες των κυττάρων από το σχηματισμό των ελευθέρων ριζών οξυγόνου (ROS) κατά τη διάρκεια λοιμώξεων. Η βέλτιστη πρόσληψη βιταμίνης Ε που απαιτείται για την ενίσχυση του ανοσοποιητικό δεν έχει καθοριστεί. Μελέτες έχουν δείξει ότι δοσολογία 200-800 mg / ημέρα έχει θετικές επιδράσεις στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη Ε είναι τα φυτικά έλαια, το φύτρο των δημητριακών, οι ξηροί καρποί, το αβοκάντο, τα σπαράγγια, οι φυτικές μαργαρίνες, οι γαρίδες, η γλυκοπατάτα, ο κρόκος του αυγού.

Το σελήνιο είναι σημαντικό στην εξισορρόπηση της οξειδοαναγωγικής κατάστασης του κυττάρου και την απομάκρυνση των δραστικών ριζών οξυγόνου, με αποτέλεσμα να έχει αντιφλεγμονώδη δράση. Πολλές έρευνες εμπλέκουν την ανεπάρκεια του σεληνίου στην επιδείνωση ορισμένων χρόνιων φλεγμονωδών και ιογενών ασθενειών. Τρόφιμα πλούσια σε σελήνιο είναι τα οστρακόδερμα, το κρέας, καθώς και όλα τα λαχανικά και δημητριακά που έχουν καλλιεργηθεί σε έδαφος με ικανοποιητικά επίπεδα μετάλλου.

Σίδηρος

Η ανεπάρκεια σιδήρου εκτιμάται ότι παρατηρείται στο 20-50% του παγκόσμιου πληθυσμού, καθιστώντας την έτσι, την πιο διαδεδομένη διατροφική ανεπάρκεια στις βιομηχανικές και αναπτυσσόμενες χώρες. Οι φυσιολογικές επιδράσεις της ανεπάρκειας σιδήρου είναι έκδηλες σε πολλούς ιστούς, συμπεριλαμβανομένου και του ανοσοποιητικού συστήματος. Οι μοριακοί και κυτταρικοί μηχανισμοί που ευθύνονται για τις αλλαγές στο ανοσοποιητικό σύστημα κατά τη διάρκεια ανεπάρκειας του σιδήρου είναι πολύπλοκες και παραμένουν ασαφείς. Αυτό συμβαίνει γιατί ο σίδηρος είναι σημαντικός σε πολλά ζωτικής σημασίας, μεταβολικά μονοπάτια στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Τρόφιμα πλούσια σε σίδηρο είναι το συκώτι και άλλα εντόσθια, το κόκκινο κρέας, τα θαλασσινά, οι φακές, το σπανάκι.

Ψευδάργυρος

Ο ψευδάργυρος είναι ένα ιχνοστοιχείο απαραίτητο για πολλές βασικές λειτουργίες που σχετίζονται με την ανάπτυξη του οργανισμού και την λειτουργία των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος. Η ανεπάρκεια του ψευδαργύρου, φαίνεται να επηρεάζει αρνητικά την άμυνα του οργανισμού, κάτι που αυξάνει την ευαισθησία του οργανισμού σε μια ποικιλία παθογόνων παραγόντων. Η έλλειψη του ψευδαργύρου εμφανίζεται σε πολλές παθολογικές καταστάσεις στις οποίες εμπλέκεται το ανοσοποιητικό σύστημα. Τρόφιμα πλούσια σε πρωτεΐνες παρέχουν επαρκείς ποσότητες ψευδαργύρου. Ιδιαίτερα καλές πηγές είναι όλα τα οστρακόδερμα και μαλάκια, τα εντόσθια, το κρέας, τα σύκα, τα μανιτάρια, το φύτρο των δημητριακών, τα μη αποφλοιωμένα δημητριακά και τα φρούτα. Η βιοδιαθεσιμότητα του μετάλλου είναι μεγαλύτερη στα ζωικής προέλευσης τρόφιμα παρά στα φυτικής καθώς στα τελευταία το μέταλλο δεσμεύεται από το φυτικό οξύ που βρίσκεται στα τρόφιμα αυτά.

Νουκλεοτίδια

Τα νουκλεοτίδια, λαμβάνονται από τρόφιμα πλούσια σε νουκλεοπρωτεΐνες, όπως τα εντόσθια, τα ψάρια και τα πουλερικά. Το μητρικό γάλα είναι επίσης πλούσιο σε νουκλεοπρωτεΐνες. Στα υγιή άτομα, σε γενικές γραμμές, η σύνθεση των νουκλεοτιδίων στον οργανισμό, μπορεί να είναι επαρκής για τη φυσιολογική ανάπτυξη τους. Τα νουκλεοτίδια μπορεί να καταστούν αναγκαία κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης και της αύξησης των ανοσολογικών απαιτήσεων καταστάσεις που αυξάνουν την ανάγκη του οργανισμού για νουκλεοτίδια.

Γράφει η Μαρία- Φιλία Παρασκευά, Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, BSc, MSc

 

Η ημικρανία είναι μία χρόνια νευρολογική κατάσταση, με κύριο σύμπτωμα έναν έντονο πονοκέφαλο συχνά περιορισμένο στη μία μεριά του κεφαλιού. Ο πόνος στην ημικρανία εντοπίζεται στο μισό του κεφαλιού, συχνά στην περιοχή πίσω από το ένα μάτι και τον κρόταφο. Μπορεί επίσης να είναι αισθητός σε άλλα σημεία, όπως στην κορυφή του κεφαλιού ή και στον αυχένα. Ο πόνος στην ημικρανία είναι ιδιαίτερα δυνατός και συνοδεύεται από μία σειρά άλλων συμπτωμάτων όπως η υπερευαισθησία στο φως, στους έντονους ήχους και στις μυρωδιές.

Η ημικρανία δεν είναι απλά μία διαταραχή των εγκεφαλικών αγγείων. Σήμερα, είναι γνωστό ότι ο φλοιός του εγκεφάλου μπορεί να υφίσταται μία παροδική μεταβολή που ονομάζεται «φλοιώδης μετακινούμενη καταστολή», η οποία αποτελεί το υπόβαθρο της ημικρανικής αύρας και πιθανότητα την αιτία έναρξης των κρίσεων ημικρανίας.

Οι ημικρανίες μπορεί να συνδέονται με κληρονομικότητα, αλλά και με άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως ο τρόπος ζωής του ασθενούς και η κοινωνικο-οικονομική του κατάσταση. Οι ημικρανίες μπορεί να προκληθούν από διάφορες καταστάσεις, όπως η λήψη φαρμάκων, οι ορμονικές διαταραχές, κάποιες παθήσεις, ακόμη και από πείνα. Σε ορισμένα άτομα, συγκεκριμένες τροφές μπορούν να προκαλέσουν την εμφάνιση κρίσεων ημικρανίας. Οι τροφές αυτές διαφέρουν από άτομο σε άτομο.

Σύμφωνα με έρευνα που έγινε στη Δανία, στα ελλιποβαρή άτομα αυξάνεται η πιθανότητα εμφάνισης ημικρανίας, σε σχέση με τα υπέρβαρα. Άλλες έρευνες συσχετίζουν, αντίθετα, τον αυξημένο Δείκτη Μάζας Σώματος με τις κρίσεις ημικρανίας. Επίσης, τα άτομα που καπνίζουν πολύ, έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν ημικρανίες σε σχέση με τους μη καπνιστές.

Η άστατη διατροφή έχει συνδεθεί με κρίσεις ημικρανίας στα άτομα που έχουν ευαισθησία. Η παράλειψη γευμάτων μέσα στην ημέρα και η κατανάλωση ενός μεγάλου και όχι πολλών μικρών γευμάτων, επιβαρύνει την κατάσταση αυτών των ασθενών. Η αφυδάτωση ενοχοποιείται για την εμφάνιση αυτών των κρίσεων. Γι΄ αυτό και συνιστάται, η συχνή κατανάλωση πολλών υγρών κατά τη διάρκεια της μέρας, όπως νερού, φρέσκων χυμών φρούτων και αφεψημάτων.

Μελέτες έδειξαν πως οι κρίσεις ημικρανίας μπορούν να οφείλονται, σε ποσοστό περίπου 20% και σε τροφικές αλλεργίες ή ευαισθησίες. Ο μηχανισμός δεν έχει εξακριβωθεί αλλά η αποφυγή κατανάλωσης των πιθανών «ένοχων» τροφίμων έχει αποδειχθεί ότι οδηγεί σε έλεγχο των συμπτωμάτων.

Σε άτομα με ευαισθησία, τα τρόφιμα που περιέχουν αγγειοσυσπαστικές ιδιότητες, όπως η τυραμίνη, η φαινυλαλανίνη, η ισταμίνη, το αλκοόλ και η καφεΐνη μπορούν να προκαλέσουν ημικρανίες. Τα άτομα αυτά δεν μπορούν να μεταβολίσουν αυτές τις ουσίες αρκετά γρήγορα οπότε παραμένουν στο σώμα για περισσότερο χρόνο, προκαλώντας πονοκέφαλο. Το κόκκινο κρασί, που περιέχει φαινολικά φλαβονοειδή και η σοκολάτα, που περιέχει φαινυλαλανίνη, συχνά ευθύνονται για εμφάνιση ημικρανίας.

Τρόφιμα πλούσια σε μονοαμίνες ενοχοποιούνται συχνά για την πρόκληση ημικρανικών κρίσεων. Οι μονοαμίνες απαντώνται σε τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως στο κρασί, στην μπύρα, στα ώριμα τυριά (καμαμπέρ, τσένταρ, ροκφόρ, παρμεζάνα), στο γιαούρτι, αλλά και στις σαρδέλες, στα κονσερβοποιημένα τρόφιμα και στο σπανάκι.

Άλλη «ένοχη» ουσία είναι το γλουταμινικό μονονάτριο που περιέχεται στη σόγια σος και τη βρίσκουμε ως ενισχυτικό γεύσης στα πιάτα των κινέζικων εστιατορίων. Καλό είναι η κατανάλωση τροφίμων με νιτρώδη συντηρητικά, όπως το μπέικον, τα σαλάμια, τα λουκάνικα, το καπνιστά κρέατα και ψάρια όπως και τα προμαγειρεμένα τρόφιμα, να αποφεύγονται από τα άτομα που υποφέρουν από έντονους πονοκεφάλους.

Η έλλειψη τέλος μαγνησίου και ριβοφλαβίνης από τη διατροφή έχει συσχετισθεί θετικά με την εμφάνιση πονοκεφάλων και ημικρανιών. Γι' αυτό, είναι καλό η διατροφή των ασθενών να ενισχυθεί με τα παραπάνω στοιχεία, ακόμη και με συμπληρώματα διατροφής, στις περιπτώσεις που η πρόσληψη είναι ανεπαρκής. Καλές πηγές μαγνησίου, είναι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, οι ξηροί καρποί, τα φασόλια, τα δημητριακά ολικής άλεσης και το κρέας. Τη ριβοφλαβίνη τη συναντάμε σε υψηλή περιεκτικότητα στο συκώτι, στο νεφρό αρνιού και στο γάλα σόγιας, και σε μέτριες ποσότητες στα κρέατα, στα γαλακτοκομικά και στα δημητριακά.

Το βέβαιο είναι πως, κάθε άτομο έχει τις δικές του ευαισθησίες και τα τρόφιμα που προκαλούν τις κρίσεις ημικρανίας είναι διαφορετικά. Με τη βοήθεια ωστόσο ενός ειδικού μπορούν να εντοπισθούν και να απομακρυνθούν από το διαιτολόγιό του.

Σε γενικές γραμμές, μια ισορροπημένη διατροφή χωρίς καταχρήσεις (αλκοόλ, καφές, κάπνισμα), η οποία περιλαμβάνει συχνά και μικρά γεύματα από όλες τις ομάδες τροφίμων, θα συμβάλει σημαντικά στον περιορισμό των κρίσεων ημικρανίας.

 

Βιβλιογραφία:

* Chandra R. Food hypersensitivity and allergic disease: a selective review. American Journal of Clinical Nutrition. 1997; 66: 526S-9s
* Ford E., Mokded A. Dietary Magnesium Intake in a National Sample of U.S. Adults. The Journal of Nutrition. 2003 June; 2879-2882
* Le H., Tfelt-Hanset P., Skytthe A., Kyvik K., Olesen S. Association between migraine, liestyle and socioeconomic factors: a population based cross – sectional study. Journal of Headache Pain. 2011; 12: 157-172
* Maintz L., Novak N. Histamine and histamine intolerance. The American Journal of Clinical Nutrition. 2007; 85: 1185-96
* Monro J. Food Allergy in migraine. Proceedings of Nutrition Society. 1983; 42: 241-246
* Ημικρανία [ Internet] 2010 [updated 2011 feb 25; cited 2010 May 13]. Available from:http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1



Μαρία- Φιλία Παρασκευά
Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, BSc, MSc
www.mednutrition

O θυρεοειδής αδένας είναι ένας από τους πιο σημαντικούς αδένες του ενδοκρινικού μας συστήματος. Παράγει τρεις βασικές και πολύ σπουδαίες ορμόνες τη θυροξίνη (γνωστή και ως Τ4), την τριϊωδοθυρονίνη (γνωστή και ως Τ3) και την καλσιτονίνη. Οι T3 και TA ορμόνες χρησιμεύουν στον οργανισμό μας κυρίως για τη ρύθμιση του μεταβολισμού, ενώ καλσιτονίνη παίζει σπουδαίο ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού του ασβεστίου.

Σημαντικό για την παραγωγή και σύνθεση των ορμονών του θυρεοειδή είναι το ιώδιο. Το ιώδιο αποτελεί ιχνοστοιχείο και αποθηκεύεται στο θυρεοειδή αδένα. Έλλειψη ιωδίου μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη παραγωγή των ορμονών του θυρεοειδή, επομένως σε υποθυρεοειδισμό. Κύριες πηγές ιωδίου είναι τα θαλασσινά και τα ψάρια, τα οποία παίρνουν το ιώδιο τους από τη θάλασσα. Όσον αφορά στα φυτικά τρόφιμα, η περιεκτικότητα τους σε ιώδιο εξαρτάται από τα εδάφη στα οποία καλλιεργήθηκαν. Ορεινά εδάφη συνήθως είναι φτωχά σε ιώδιο. Στα ζωικά τρόφιμα, η ύπαρξη του ιωδίου είναι ανάλογη της διατροφής του ζώου. Τα τελευταία χρόνια για να αντιμετωπιστεί η μειωμένη πρόσληψη ιωδίου, κυρίως σε ορεινές περιοχές, εμπλουτίστηκε το μαγειρικό αλάτι με αυτό. Επομένως μια ακόμη καλή πηγή ιωδίου αποτελεί το αλάτι. Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή όμως στην κατανάλωση του, γιατί αυξημένη κατανάλωση αλατιού μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας, όπως η υπέρταση.

Οι πιο συχνά εμφανιζόμενες παθήσεις του θυρεοειδούς είναι ο υπερθυρεοειδισμός και ο υποθυρεοειδισμός. Στην πρώτη περίπτωση έχουμε υπερλειτουργία του θυρεοειδούς με υπερέκκριση ορμονών του θυρεοειδή και στη δεύτερη υπολειτουργία με μειωμένη έκκριση ορμονών.

Στην περίπτωση του υπερθυρεοειδισμού τα συμπτώματα που σχετίζονται με τη διατροφή είναι:  

  • αύξηση του βασικού μεταβολισμού, με αποτέλεσμα να παρατηρείται απώλεια βάρους ακόμα και αν ο πάσχων καταναλώνει μεγάλες ποσότητες τροφής.
  • σε ορισμένες περιπτώσεις οστεοπόρωση.
  • διάρροιες.

Επομένως διατροφικά θα πρέπει να προστατευθεί ο ασθενής από την απώλεια βάρους, καταναλώνοντας μεγαλύτερες ποσότητες τροφής ημερησίως, ώστε να παίρνει την απαραίτητη ενέργεια για να διατηρήσει το βάρος του σταθερό. Σημαντική είναι η κάλυψη των αυξημένων αναγκών του σε ασβέστιο καταναλώνοντας αυξημένες ποσότητες γαλακτοκομικών μέσα στην ημέρα (τουλάχιστον 2-3 μερίδες ημερησίως) αλλά και η λήψη συμπληρωμάτων ασβεστίου, αν ο γιατρός του το κρίνει απαραίτητο. Τέλος θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στην αντιμετώπιση της διάρροιας αλλά και των συμπτωμάτων της. Έτσι θα πρέπει να περιοριστεί η κατανάλωση αδιάλυτων φυτικών ινών (φρούτα και λαχανικά), η κατανάλωση διαλυτών φυτικών ινών (προϊόντα ολικής αλέσεως) να είναι επαρκής και να ενταχθεί στο ημερήσιο πρόγραμμα διατροφής η κατανάλωση προβιοτικών είτε μέσα από λειτουργικά τρόφιμα (π.χ. γιαούρτια, ροφήματα γιαουρτιού) είτε μέσω συμπληρωμάτων. Προσοχή πρέπει να δοθεί και στην αναπλήρωση των υγρών και των ηλεκτρολυτών (Νάτριο, Κάλιο Χλώριο) γιατί εξαιτίας της διάρροιας οι απώλειες τους είναι μεγάλες.

Στην περίπτωση του υποθυρεοειδισμού τα συμπτώματα που σχετίζονται με τη διατροφή είναι:

  • μείωση του βασικού μεταβολισμού, με αποτέλεσμα να παρατηρείται αύξηση βάρους ακόμα και αν ο ασθενής καταναλώνει μικρές ποσότητες τροφής.
  • δυσκοιλιότητα.

Βασική μέριμνα είναι να εμποδιστεί η αύξηση του βάρους του ασθενή. Έτσι περιορίζεται η τροφή του, επομένως και η ενέργεια που προσλαμβάνει, μέσα στην ημέρα, έτσι ώστε το βάρος του να παραμείνει σταθερό.

Σημαντική είναι και η άσκηση, ή οποία θα βοηθήσει στην κατανάλωση θερμίδων και στην διατήρηση σταθερού βάρους. Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, οι βιταμίνες Α, C και Ε, αλλά και ο ψευδάργυρος διαδραματίζουν κάποιο ρόλο σε συνθήκες υποθυρεοειδισμού. Πράγμα που σημαίνει ότι είναι πολύ σημαντικό να διατηρούμε ισορροπημένη διατροφή. Σε περίπτωση εμφάνισης δυσκοιλιότητας θα πρέπει να αυξηθεί η κατανάλωση αδιάλυτων φυτικών ινών (φρούτα και λαχανικά), η κατανάλωση διαλυτών φυτικών ινών (προϊόντα ολικής αλέσεως) να είναι επαρκής, όπως επαρκής πρέπει να είναι και η κατανάλωση υγρών, και να ενταχθεί στο ημερήσιο πρόγραμμα διατροφής η κατανάλωση προβιοτικών. Τέλος υπάρχουν τρόφιμα όπως το λάχανο, τα λαχανάκια Βρυξελλών, οι πατάτες, τα φιστίκια, και η σόγια που περιέχουν ενώσεις που προκαλούν δυσαπορρόφηση του ιωδίου και καλό θα ήταν να μην συνοδεύουν τρόφιμα πλούσια σε ιώδιο. Βέβαια οι ενώσεις αυτές καταστρέφονται σε υψηλή θερμοκρασία (μαγείρεμα).

Εν κατακλείδι θα πρέπει να τονιστεί, ότι και στις 2 παραπάνω παθήσεις του θυρεοειδή αδένα, τα συμπτώματα παύουν να υπάρχουν μόλις ρυθμιστεί η λειτουργία του με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.

 

 

Τι είναι το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ);

Σαν Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ), Ευερέθιστο Έντερο ή αλλιώς Σπαστική Κολίτιδα ονομάζουμε μια διαταραχή του γαστρεντερικού συστήματος που μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως πόνο στο έντερο, αισθημα τάσης, ατελείς κενώσεις, τυμπανισμό, εντερικούς σπασμούς, διάρροια ή δυσκοιλιότητα. Η διαταραχή αυτή δεν δημιουργεί μόνιμο πρόβλημα στο γαστρεντερικό σύστημα και δεν έχει συνδεθεί με την εμφάνιση πιο σοβαρών διαταραχών (όπως π.χ. ο καρκίνος), προκαλεί όμως δυσφορία και ενόχληση στο άτομο που μπορεί να επηρεάσουν την κοινωνικότητά του. Τα συμπτώματα του ΣΕΕ μπορεί να εμφανίζονται μαζί με άλλες παθήσεις του γαστρεντετρικού σωλήνα όπως είναι η Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση, χρόνια δυσκοιλιότητα κτλ

Πότε και γιατί εμφανίζεται το ΣΕΕ:

Εμφανίζεται πιο συχνά σε γυναίκες, ενώ έχει υπολογιστεί ότι 1 στους 5 ενήλικους Αμερικανούς πάσχει από αυτή τη διαταραχή. Η αιτιολογία ακόμα παραμένει άγνωστη και ερευνώνται παράγοντες όπως η ανατομία του γαστρεντερικού σωλήνα, οι νευροδιαβιβαστές, μια ήπια δυσανεξία, βακτηριακή ανάπτυξη μετά από γαστρεντερίτιδα, ακόμα και ήπια συμπτώματα κοιλιοκάκης. Προσοχή, ακόμα και αν υπάρχουν συμπτώματα δυσανεξίας στη γλουτένη ή άλλα στοιχεία όπως είναι η λακτόζη, η δυσανεξία αυτή δεν έχει συνδεθεί επιστημονικά με «μπλοκάρισμα» του μεταβολισμού και αύξηση του βάρους. Τα συμπτώματα του ΣΕΕ επηρεάζονται από παράγοντες όπως είναι η διατροφή και τα επίπεδα του στρες, ενώ μπορεί να σχετίζονται και με την έμμηνο ρύση στις γυναίκες.

Διάγνωση & Θεραπεία

Η διάγνωση και η θεραπεία του ΣΕΕ γίνεται από γαστρεντερολόγο με τη βοήθεια διαφόρων τεστ και εξετάσεων. Η θεραπεία διαφέρει ανάλογα με τα συμπτώματα, ενώ υπολογίζεται ότι το 70% των πασχόντων δεν λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή για το ΣΕΕ.

Διατροφική αντιμετώπιση του ΣΕΕ

Για πολλούς ανθρώπους η προσεγμένη διατροφή βελτιώνει ή εξαφανίζει τα συμπτώματα του ΣΕΕ. Υπάρχουν τροφές που αυξάνουν ή μειώνουν την ένταση των συμπτωμάτων και μπορεί να είναι διαφορετικές στον κάθε ασθενή. Επίσης, η ένταση των συμπτωμάτων στο γαστρεντερικό, συνδέεται και με άλλους παράγοντες, όπως είναι η έλλειψη ύπνου κατά την περίοδο αυτή ή το έντονο στρες στην εργασία.

Η διατροφική θεραπευτική του ΣΕΕ ξεκινάει από μια καταγραφή και είναι ανάλογη με τη συμπτωματολογία και τη φαρμακευτική αγωγή του ατόμου. Η προσεκτική καταγραφή των συνήθειών του γαστρεντερικού σωλήνα, βοηθάει να εντοπιστούν τα διατροφικά αίτια του προβλήματος. Εντοπίζοντας τις τροφές που οξύνουν το πρόβλημα, μπορούμε να προβούμε σε αντικατάσταση αυτών με άλλες που έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά και δεν μειώνουν την ποιότητα της διατροφικής πρόσληψης από τη διατροφή μας. Η διαχείριση των τροφών και η αντικατάσταση θα πρέπει να γίνεται από κλινικό διαιτολόγο και η διατροφή μας θα πρέπει να είναι κατάλληλη για την ηλικία, το φύλλο, το ιατρικό ιστορικό και τις συνήθειές μας. Επίσης, σε περιόδους που τα συμπτώματα δεν είναι τόσο έντονα, μπορεί τα τρόφιμα αυτά να περιλαμβάνονται στο καθημερινό διαιτολόγιο ανάλογα με την ανοχή του ασθενούς. Η αυθαίρετη αποχή από μεγάλες ομάδες τροφίμων όπως είναι η γλουτένη, τα γαλακτοκομικά και τα τρόφιμα με φυτικές ίνες χωρίς την καθοδήγηση κλινικού διαιτολόγου, μπορεί να οδηγήσει σε μια μη ισορροπημένη διατροφή που σε βάθος χρόνου να βλάψει το άτομο και να προκαλέσει υποθρεψία. Μερικές τροφές που ενοχοποιούνται συχνά είναι η καφεϊνη, μια διατροφή πλούσια σε αδιάλυτες φυτικές ίνες, η φρουκτόζη, η λακτόζη κ.ο.κ. Οι τροφές που μπορεί να προκαλέσουν πρόβλημα εντοπίζονται μόνο με την προσεκτική καταγραφή και όχι με μεθόδους όπως είναι το τεστ δυσανεξίας.

Θεραπεία του στρες ΣΕΕ

Το συναίσθημα του στρες, το να αισθάνεται κανείς συναισθηματική ή πνευματικά πιεσμένος/ θυμωμένος/ μπερδεμένος, συνδέεται άμεσα με το ΣΕΕ καθώς προκαλεί σπασμούς στο γαστρεντερικό σωλήνα. Το γαστρεντερικό σύστημα έχει πολλά νεύρα που συνδέονται με τον εγκέφαλο και αντιδρά σε συνθήκες στρες μέσω του αυτόνομου νευρικού συστήματος. Επίσης, σε καταστάσεις στρες το γαστρεντερικό σύστημα είναι πιο ευαίσθητο στην αίσθηση του πόνου. Η καλή ψυχολογία έχει φανεί ότι βελτιώνει ή απομακρύνει τελείως την ένταση των συμπτωμάτων του ΣΕΕ. Προτείνεται λοιπόν παράλληλα με μια προσεγμένη διατροφή να υπάρχει διαχείριση του άγχους. Χρήσιμες θεραπευτικές ιδέες είναι η θεραπεία διαχείρισης του άγχους, θεραπείες χαλάρωσης (π.χ. διαλογισμός), ψυχοθεραπεία, αύξηση της κίνησης και βελτίωση των συνηθειών του ύπνου.

Ουρολιθίαση είναι η κατάσταση που περιγράφει η ίδια η λέξη και εννοεί πέτρα στα ούρα. Mπορεί να εντοπιστεί σε οποιοδήποτε σημείο του ουροποιητικού συστήματος όπως στα νεφρά, την ουροδόχο κύστη και την ουρήθρα. Ανάλογα με τα αίτια εμφάνισης του λίθου, της μορφής, του μεγέθους και του τόπου που εντοπίζεται γίνεται και η αντιμετώπισή της. Εμφανίζεται συχνότερα στους άνδρες λόγω της μεγαλύτερης ουρήθρας.

Τα αίτια εμφάνισης της ουρολιθίασης μπορεί να είναι, η υπερουριχαιμία (αυξημένο ουρικό οξύ), η ουρική αρθρίτιδα, γενετική προδιάθεση, διαβήτης, λευχαιμία, παράσιτα της κύστης, βακτήρια, ανατομικά προβλήματα, εγκωλπώματα, υπερπαραθυροειδισμός, ακινησία και χρήση καθετήρα, υπερασβεστιουρία, υπερβιταμίνωση D, πολλαπλό μυέλωμα, το σύνδρομο Cushing, τα καρκινώματα (με ή χωρίς οστικές μεταστάσεις), σπογγοειδής νεφρός, ιδιοπαθής σωληναριακή οξέωση, δηλητηριάσεις με οξαλικό οξύ (διάφορα βιομηχανικά προϊόντα με αιθυλική γλυκόζη και με μεθοξυφλουράνιο), πρωτοπαθής υπεροξαλουρία (κληρονομικό νόσημα που εμφανίζεται σε παιδιά.

Η υπεροξαλουρία επίσης οφείλεται σε αυξημένη απορρόφηση οξαλικών, νεφρική ανεπάρκεια (N.A.), παθήσεις του εντέρου, εκτεταμένες εντερεκτομές, έλλειψη χολικών αλάτων, κυστινουρία, φάρμακα όπως στη κορτικοθεραπεία, ένδεια Bιταμίνης B6, εποχιακή κατανομή, τρόπος ζωής,το PH των ούρων, η μειωμένη πρόσληψη υγρών, η αυξημένη άσκηση που συνοδεύεται με αφυδάτωση και φυσικά η διατροφή. είναι η κατάσταση που περιγράφει η ίδια η λέξη και εννοεί πέτρα στα ούρα.

Είναι λοιπόν προφανές ότι η εμφάνιση της ουρολιθίασης όσο και της νεφρολιθίασης οφείλεται σε πολλούς παράγοντες αλλά και συνδυασμούς αυτών. Για παράδειγμα, δεν αναπτύσσονται λίθοι από όλους όσους έχουν υπερασβεστιουρία. Η ακριβής γνώση όλων των παραγόντων που εμπλέκονται είναι απαραίτητη για την σωστή θεραπεία αλλά και η διατροφή, η οποία έχει σημαντική επίδραση στην σύσταση των ούρων, πρέπει να αποτελεί την κύρια θεραπευτική ή και προληπτική μέθοδο αντιμετώπισης.

Πρέπει να καθοριστεί η αιτία που προκαλεί την ουρολιθίαση έτσι ώστε να δοθεί και η απαραίτητη διατροφή. Αυτό γίνεται με εξέταση αίματος όπου εξετάζεται: α) το επίπεδο του ασβεστίου, β) το επίπεδο του φωσφόρου και γ) το επίπεδο του ουρικού οξέος. Επιπροσθέτως, απαιτείται εξέταση ούρων 24ώρου όπου: α) γίνεται μέτρηση του αποβαλλόμενου ασβεστίου, β) οξαλικών, γ) φωσφόρου, δ) Na+, K+, ε) ουρικού οξέος και κυστίνης και βέβαια το pH των ούρων.

Πιο αναλυτικά η διατροφή πρέπει να είναι ως εξής:

- Στην περίπτωση εμφάνισης οξαλικού ασβεστίου μονοϋδρικής θηλώδους λιθίασης, η οποία οφείλεται σε τραυματισμό του θηλώδους επιθηλίου των νεφρών απαιτείται χορήγηση τροφών με κιτρικό και φυτικό άλας. Το κιτρικό άλας το βρίσκουμε στην λεμονάδα και την πορτοκαλάδα, την μπανάνα, τα βερίκοκα, το καρπούζι, το ψάρι και το γιαούρτι. Το φυτικό άλας βρίσκεται στα δημτριακά ολικής άλεσης και στα όσπρια.
Στην περίπτωση που δεν υπάρχει τραυματισμός, πρέπει να λαμβάνεται και η βιταμίνη A που προστατεύει από αλλοιώσεις στο επιθήλιο, με πιθανό επακόλουθο την αυξημένη κρυσταλλοποίηση. Τη βιταμίνη αυτή την βρίσκουμε σε τροφές όπως τα καρότα, τα κολοκυθάκια, ακτινίδια, βερίκοκα, μαρούλι, μπρόκολο.

- Όταν υπάρχει αυξημένο ουρικό οξύ

Πρέπει να αποφεύγονται οι τροφές πλούσιες σε πουρίνες

 

ΣΥΝΙΣΤΩΝΤΑΙ

ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΙ

γάλα

Σπανάκι

αγκινάρες

Φακές

μπρόκολο

Ξηροί καρποί

νερό με λεμόνι

Σολομός

σταφύλια

σαρδέλλες

 

εντόσθια

 

Αυστηρή χορτοφαγία

 

Περιορισμός ζωϊκών τροφών

 

Πρέπει να αποφεύγονται οι τροφές πλούσιες σε οξαλικό οξύ (όπως και στην οξαλουρία που είναι αυξημένο το οξαλικό οξύ)

ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΙ: Κακάο, τσάι, πιπέρι, σοκολάτα, σπανάκι, φυστίκια, καφές, πατζάρια, φασόλια, δαμάσκηνα, κεράσια, σκουροπράσινα φυλλώδη λαχανικά, πορτοκάλι, σόγια, γλυκοπατάτα, μπύρα

ΣΥΣΤΗΝΟΝΤΑΙ: Oι Βιταμίνες του συμπλέγματος B παίζουν ρόλο στην παραγωγή οξαλικών αλάτων. H έλλειψη της Bιταμίνης B6 οδηγεί σε υπεροξαλουρία. Κάποιες πηγές της βιταμίνης αυτής είναι φακές, κοτόπουλο, δημητριακά, μπανάνα. Συνιστάται η πρόσληψη της βιταμίνης C να μην ξεπερνά τα 2γρ. την ημέρα.

- pH:

 
 

ΣΥΝΙΣΤΩΝΤΑΙ

ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΙ

ΑΥΞΗΜΕΝΟ

Ζωϊκές τροφές

Γάλα, δημητριακά

ΜΕΙΩΜΕΝΟ

Φυτικές τροφές

Σπανάκι, φακές, ξηροί καρποί, γάλα, δημητριακά

 

 

- Στην υπερασβεστιουρία

 

ΣΥΝΙΣΤΩΝΤΑΙ

ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΙ

Μαγνήσιο από τροφές όπως δημητριακά, ψωμί, ψάρι, κοτόπουλο

Ασβέστιο που βρίσκεται σε τροφές όπως γαλακτοκομικά, σουσάμι, σαρδέλλες

Φώσφορος από πηγές όπως το αυγό, τα ψαρια, τα κρεμμύδια

 

Βιταμίνη D δηλαδή τροφές όπως βούτυρο, ρέγγα, σαρδέλλα, τόνο, μουρουνέλαιο, γάλα

Πρόσληψη άπεπτων φυτικών ινών που βρίσκουμε στο ρύζι, τη βρώμη και τη σίκαλη.

Τροφές πλούσιες σε οξαλικό οξύ (πχ, τσάι, σοκολάτα)

Μειωμένη πρόσληψη αλατιού και ζάχαρης

Τροφές πλούσιες σε πουρίνες (πχ. σπανάκι, σολομός) επίσης αποφεύγονται αν συνυπάρχει αυξημένο ουρικό οξύ (πχ.

Πρόσληψη καλίου από τροφές όπως η μπανάνα και η πατάτα κρεμμύδι, αγκινάρες, μπακαλιάρο, μανιτάρια, σκόρδο αλλά και κιτρικού καλίου από πορτοκαλάδα, λεμόνάδα

Αποφεύγετε αλκοόλ, καφεΐνη, ζάχαρη

Φωσφορικό άλας από τροφές όπως δημητριακά και ψάρι

Όχι πολλές ζωϊκές τροφές

 

- Στην υπερκυστινουρία

ΣΥΣΤΗΝΟΝΤΑΙ: 4 λίτρα νερό την ημέρα, τροφές πλούσιες σε κιτρικό κάλιο όπως πορτοκαλάδα λεμονάδα.

ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΙ: τροφές πλούσιες σε μεθειονίνη όπως κρέας, ψάρι, αυγά, σόγια, σιτάρι.

Καταλήγοντας λοιπόν, κάποιες γενικές οδηγίες είναι:

  • Πρόσληψη άφθονης ποσότητας νερού που να ξεπερνάει τα 2 λίτρα την ημέρα.
  • Αποφυγή αυστηρής χορτοφαγίας.
  • Περιορισμός ζωϊκής πρωτεΐνης.
  • Αποφυγή αλατιού και ζάχαρης.
  • Περιορισμός πρόσληψης βιταμινών C, D.
  • Χρήση μιας κουταλιάς της σούπας λινέλαιο την ημέρα.
  • Όχι λιπαρά.
  • 80-120γρ. κρέας την ημέρα 2-3 φορές την εβδομάδα.
  • 100-120γρ. ψάρι την ημέρα 1-2 φορές την εβδομάδα.
  • 40γρ. όσπρια μια φορά την εβδομάδα.
  • Ένα ποτήρι γάλα την ημέρα.
  • 3 μερίδες υδατάνθρακες ημερησίως όπως 3 πατάτες ή 1 ½ φλιτζάνι ρύζι βρασμένο.
  • 3 φρούτα την ημέρα.
  • 300γρ. Λαχανικά ημερησίως.
  • Όχι αλκοόλ.

Σε όλες όμως τις πριπτώσεις συνιστάται η πρόσληψη υγρών και ειδικότερα νερού τόσο για την πρόληψη σχηματισμού πέτρας όσο και για την αντιμετώπισή της μέσω της αποβολής της. Η αραίωση των ούρων, ιδιαίτερα προ του ύπνου, συνιστάται σε όλες τις μορφές λίθου.

 

 

 

 

 

 

 

 Γράφει: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΠΑΛΑΙΟΥ, Κλινικός διατροφολόγος - Διαιτολόγος Msc

 

Η σωστή διατροφή είναι βασικός παράγοντας για την καλή υγεία των ηλικιωμένων. Όμως εξ αυτών πολλά πρόσωπα δεν καταναλώνουν επαρκή τροφή. Συχνά στην τρίτη ηλικία τα θρεπτικά συστατικά είναι μειωμένα, γεγονός που κάνει τα πρόσωπα αυτά επιρρεπή σε προβλήματα υγείας. Ιδίως εκείνοι που δεν έχουν την επίβλεψη οικογενειακού η άλλου προσώπου πράγματι δεν τρέφονται επαρκώς και αδυνατίζουν. Γνωρίζοντας τις αιτίες και τους κινδύνους των προβλημάτων της υποθρεψίας είναι σημαντικό να λαμβάνονται τα μέτρα για τη διατήρηση αυτών των ανθρώπων σε καλή κατάσταση υγείας και δυνάμεως.

Συνέπειες της υποθρεψίας

Με την πάροδο των ετών η υποθρεψία μπορεί να οδηγήσει τους ηλικιωμένους σε κόπωση και αυξημένο κίνδυνο πάθησης από το γαστρεντερικό σύστημα, τους πνεύμονες με λοιμώξεις-βρογχοπνευμονία κ.α. και από το καρδιαγγειακό σύστημα, μάλιστα σε σοβαρές περιπτώσεις χρόνιου υποσιτισμού επιταχύνεται και η αποβίωση.Πέραν αυτών, στους ηλικιωμένους λόγω της υποθρεψίας παρατηρείται μείωση της πνευματικής διαύγειας, ελάττωση της μνήμης. Επιπλέον η έλλειψη τροφης οδηγεί σε χαμηλά επίπεδα ερυθρών κυττάρων (αναιμία) και μυϊκή αδυναμία, αστάθεια βαδίσματος με κίνδυνο για κατάγματα. Τέλος η ανεπαρκής τροφή μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα με θρόμβους στις αρτηρίες με καρδιακά και εγκεφαλικά επεισόδια, καθώς επίσης σε σοβαρά έλκη π.χ. στα πόδια από φλεβική ανεπάρκεια, κατάθλιψη και άλλα.

Τα αίτια της υποθρεψίας με μιά πρώτη ματιά φαίνονται απλά. Είναι μικρή-ανεπαρκής η πρόσληψη της αναγκαίας ποσότητος τροφής και παράλληλα το διαιτολόγιο παρουσιάζει ελλείψεις σε βασικά θρεπτικά συστατικά ως γάλα, γιαούρτι, τυρί, ψάρι, κρέας, όσπρια. Αλλος σπουδαίος παράγοντας της υποθρεψίας είναι η μειωμένη απορρόφηση της τροφής στο έντερο συγκριτικά Με τα πρόσωπα νεωτέρας ηλικίας και η οποία επιδεινώνεται λόγω προβλημάτων μάσησης στο στόμα.

Όμως για αυτά υπάρχουν και ευθύνες. Οι ηλικιωμένοι που μένουν μόνοι τους δεν μαγειρεύουν, ως θα έδει, σπίτι για τον εαυτό τους ούτε έχουν κάποιο δικό τους να το κάνει. Σε πολλές περιπτώσεις ένα τυπικό δείπνο περιορίζεται σε ένα φλιτζάνι τσάι με φρυγανιές. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι με τέτοιο και τόσο φαγητό επί χρονικό διάστημα μεγάλο η απώλεια της μυϊκής μάζας αυξάνεται πολύ και ελαττώνεται ταχύτατα η εναπομείνασα μυϊκή δύναμη του σώματος. Αλλά αυτό είναι πρόωρο γήρας, το όποίο θά μπορούσε κάλλιστα να έρθει άργότερα. Αντιλαμβάνεστε ότι το πρόγευμα και το γεύμα και η ενδιάμεση τροφή, το δεκατιανό και το απογευματινό πρέπει να είναι σε σημαντική ποσότητα στον ηλικιωμένο, έπειδη δεν θα απορροφηθεί αυτή η τροφή στο έντερο όπως συμβαίνει στους νέους. Χρειάζεται, λοιπόν, βοήθεια σε όλο το μηχανισμό του φαγητού που αρχίζει με τα ψώνια, την προετοιμασία και πιθανόν θα πρέπει να συνεχίζεται ως επίβλεψη και παραίνεση να τρώει καλύτερα και περισσότερο, ιδίως όταν έχει χάσει βάρος. Με τον τρόπο αυτό θα αποφεύγονται οι εύκολες λύσεις του φαγητού με τοστ, δημητριακά κ.α. και, βέβαια, θα προλαμβάνονται οι συνέπειες που οδηγούν σε πρόωρη αστάθεια, αδυναμία και κατάθλιψη, που από μόνη της μειώνει και την όρεξη.

Υπάρχει και η υποθρεψία λόγω ασθενείας, κατά την οποία δεν μπορεί να βελτιωθεί η κατάσταση παρά την παροχή βοηθείας. Αυτά συμβαίνουν όταν υπάρχει χρόνια πάθηση, ανοια, εγκεφαλικό ή άλλη νόσος.

Προσοχή χρειάζεται στα οδοντιατρικά προβλήματα τα οποία πρέπει να αντιμετωπίζονται.

Επίσης δυσκολίες παρουσιάζονται από φάρμακα, τα οποία προκαλούν ξηροστομία λόγω επίδρασης στο νευρικό σύστημα και μείωση της έκκρισης σιέλου.

Για την αντιμετώπιση της μειωμένης απορρόφησης στο έντερο με εξετάσεις αίματος μπορεί να επισημανθεί ότι για την αναιμία π.χ. φταίει η έλλειψη σιδήρου, οπότε διορθώνεται αυτή με χορήγηση σιδήρου σε σιρόπι ή χάπι καθημερινώς έπι μήνες ή μπορεί να φταίει η έλλειψη βιταμίνης Β-12 και φυλλικού οξέος και τότε θα χρειαστεί η αναπλήρωση του με τη χορήγηση βιταμινών για τη διόρθωση των κακώς κειμένων όπως είναι η αναιμία, η αδυναμία κ.λπ. Βεβαίως θα πρέπει να γίνεται ειδική θεραπεία σοβαρών παθήσεων, όπως η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, διάρροια, ακόμα και χειρουργική άντιμετώπιση του καρκίνου για να αναλάβει και να πάρει κιλά ο πάσχων.

Προσοχή χρειάζεται σε ορισμένα φάρμακα που χορηγούνται σε συνήθεις παθήσεις των υπερηλίκων όπως η κατάθλιψη, η όστεοπόρωση, κ.α.. τα οποία μπορεί να μειώσουν την όρεξη αλλά και να δυσχεράνουν την πέψη. Καλύτερα τότε να διακόπτονται.

Τελικά εκείνο που μπορεί να διορθώσει η κοινωνία είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο ηλικιωμένος από χαμηλό εισόδημα, κατάθλιψη και κακές συνήθειες όπως ο αλκοολισμός. Στις περιπτώσεις αυτές χρειάζεται αρωγή, πρώτα από την οικογένεια και στη συνέχεια από την εκκλησία και την πολιτεία. Μπορούν κάλλιστα τα παιδιά, υϊοί και θυγατέρες και τα εγγόνια να βρίσκουν χρόνο για βοήθεια. Η πολιτεία μπορεί να οργανώσει, όπως σε χώρες του εξωτερικού, επισκέψεις κατ' οίκον ειδικού προσωπικού. Άλλα και η ενορία με στενή συνεργασία με το δήμαρχο, τον τοπικό γιατρό και «επιστάτη» της γειτονιάς από π.χ. το καφενείο, μπορεί να έχει κατάλογο των αναξιοπαθούντων, οι οποίοι στην πραγματικότητα δεν είναι πολλοί και για τη φροντίδα τους μπορεί να ορισθεί κάποιος εθελοντής, συνταξιούχος, ο οποίος επιθυμεί να προσφέρει έργο αγαθό σε ένα η δυο τέτοιους γνωστούς της περιοχής του.

 

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΠΑΛΑΙΟΥ
Κλινικός διατροφολόγος - Διαιτολόγος Msc
Ελληνικό Ίδρυμα Καρδιολογίας

H εποχιακή κατάθλιψη χαρακτηρίζεται από αλλαγές στην ρουτίνα διατροφής και ύπνου, μειωμένα επίπεδα ενεργητικότητας και διάθεσης και εμφανίζεται συνήθως με τα πρώτα πρωτοβρόχια, δηλαδή κατά την έναρξη του φθινοπώρου. Εμφανίζεται στο 10 με 20% του συνολικού πληθυσμού και τα συμπτώματα της είναι περισσότερο έκδηλα στις γυναίκες.

Τα άτομα που πάσχουν από εποχιακή κατάθλιψη έχουν διαφορετικές διατροφικές συνήθειες αλλά και συνήθειες ύπνου το καλοκαίρι σε σχέση με το χειμώνα. Το χειμώνα έχουν την τάση να καταναλώνουν περισσότερους υδατάνθρακες και ζάχαρη σε σχέση με τους καλοκαιρινούς μήνες. Επίσης επιθυμούν περισσότερες ώρες ύπνου το χειμώνα σε σχέση με το καλοκαίρι. Εξ' αιτίας της μειωμένης κίνησης αλλά και της αυξημένης κατανάλωσης υδατανθράκων τα άτομα που πάσχουν από εποχιακή κατάθλιψη έχουν την τάση να αυξάνουν το βάρος τους το χειμώνα και να το μειώνουν το καλοκαίρι, τείνοντας έτσι μακροπρόθεσμα να αυξάνουν το σωματικό τους λίπος και να μειώνουν το βασικό μεταβολισμό τους.

Παρακάτω θα βρείτε μερικές απλές συμβουλές για την καταπολέμηση της εποχιακής κατάθλιψης:

  1. Αυξήστε την κίνηση: Περπατήστε, κάντε χορό, αερόβια άσκηση, ποδήλατο ή κολύμπι. Οι ενδορφίνες που εκκρίνονται κατά τη διάρκεια της άσκησης θα σας βελτιώσουν τη διάθεση.
  2. Αυξήστε την κατανάλωση σύνθετων υδατανθράκων, όπως το άγριο ρύζι και τα μακαρόνια και τα κριτσίνια ολικής άλεσης.
  3. Καταναλώστε περισσότερες τροφές πλούσιες σε τρυπτοφάνη, το αμινοξύ που αυξάνει την παραγωγή σεροτονίνης που είναι ο νευροδιαβιβαστής της "καλής διάθεσης". Υψηλή περιεκτικότητα σε τρυπτοφάνη έχουν το κρέας, τα αυγά, η μπανάνα, το αβοκάντο, τα ψάρια και οι ξηροί καρποί.
  4. Μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση 100γρ λιπαρών ψαριών 2-3 φορές στην εβδομάδα συντελεί στην αύξηση της συγκέντρωσης των ω-3 λιπαρών οξέων τα οποία έχουν αντικαταθλιπτική δράση. Συμπερασματικά, θα ήταν ωφέλιμο να καταναλώνετε σε εβδομαδιαία βάση μια μερίδα σολωμό, σαρδέλλες, σκουμπρί, φρέσκο τόνο, ξιφία, γαύρο ή ρέγγες.
  5. Αποφύγετε την υπερκατανάλωση προϊόντων αυξημένης περιεκτικότητας σε σακχαρόζη. Η κατανάλωση γλυκών σνακ προσωρινά βελτιώνει τη διάθεση και τα επίπεδα ενέργειας όμως μετά από λίγη ώρα το αποτέλεσμα είναι η μείωση των επιπέδων της γλυκόζης σε χαμηλότερα επίπεδα από εκείνα που υπήρχαν πριν την κατανάλωση του πλούσιου σε σακχαρόζης προϊόντος.
  6. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις στη βιβλιογραφία ότι φυτικά προϊόντα όπως το σιβηριανό τζίνσενγκ και το βάλσαμο ή σπαθόχορτο (St Johh's wort) συντελούν στη μείωση των συμπτωμάτων της εποχιακής κατάθλιψης, ωστόσο χρειάζονται περισσότερες κλινικές μελέτες για να επιβεβαιώσουν την χρησιμότητα τους.

Είναι κατά συνέπεια εφικτό να καταπολεμήσουμε τα συμπτώματα της εποχιακής κατάθλιψης εφαρμόζοντας μια ισορροπημένη διατροφή παράλληλα με τακτική σωματική αερόβια άσκηση.

 Η ουρική αρθρίτιδα ή ποδάγρα είναι γνωστή από την αρχαία Ελλάδα. Ο όρος αρθρίτιδα είναι φλεγμονή των αρθρώσεων που προκαλείται από την αύξηση του ουρικού οξέος στους ιστούς και στο αίμα (υπερουριχαιμία). Η ονομασία «ποδάγρα» είναι αρχαία λέξη από το πους + άγρα = παγίδα για τα πόδια διότι εκδηλώνεται συνήθως με οξύ πόνο στο μεγάλο δάκτυλο του ποδιού. Μπορεί όμως να παρουσιαστεί το σύμπτωμα και σε άλλες αρθρώσεις όπως των χεριών, στους αγκώνες καθώς επίσης και στο γόνατο. Η ουρική αρθρίτιδα, σε οξεία ή χρόνια μορφή, εμφανίζεται συνήθως μετά την ηλικία των 35 ετών και προσβάλει κυρίως τους άνδρες 

Τι είναι όμως η υπερουριχαιμία; Ποιές τιμές ουρικού οξέος θεωρούνται ότι είναι αυξημένες στο αίμα;

 Ο όρος υπερουριχαιμία είναι προφανής: Αυξημένο ουρικό οξύ στο αίμα.

Το Ουρικό οξύ (2,6,8 Τριοξυπουρίνη) είναι το τελικό προϊόν του μεταβολισμού των Νουκλεϊνικών Οξέων (DNA, RNA) και συγκεκριμένα των Πουρινών, που αποτελούν τα δομικά συστατικά του γενετικού υλικού των κυττάρων μας. Οι πουρίνες αποτελούν όχι μόνο σημαντικό τμήμα των νουκλεϊκών οξέων του οργανισμού μας, αλλά περιέχονται και σε πλήθος τροφών. Μεταβολίζονται προς ουρικό οξύ, το οποίο φυσιολογικά, αποβάλλεται κυρίως από τους νεφρούς.

Αναλυτικότερα, με την μορφή του ουρικού οξέος αποβάλλεται το περίσσευμα του αζώτου από τον οργανισμό. Το άζωτο αυτό προέρχεται είτε από τον μεταβολισμό των πρωτεϊνούχων τροφών (πρωτεϊνες -> αμινοξέα -> άζωτο) είτε από τον καταβολισμό των πουρινικών βάσεων του DNA και RNA (δηλ. της γουανίνης και της αδενίνης) οι οποίες προσλαμβάνονται με την τροφή ή απελευθερώνονται κατά την καταστροφή των κυττάρων του οργανισμού.

Γνωρίζουμε ότι τα φυσιολογικά επίπεδα ουρικού οξέος στο αίμα κυμαίνονται μεταξύ 3,5-7,2mg/dl στους άνδρες, 2,6-6,0mg/dl στις γυναίκες και 2,0-5,5mg/dl στα παιδιά. Επομένως τιμές ανώτερες από τα παραπάνω επίπεδα τιμών δηλώνουν υπερουριχαιμία. Τα άλλα θηλαστικά έχουν χαμηλότερο ουρικό οξύ από τον άνθρωπο που κυμαίνεται από 0,2 ως 0,3 ng/dl λόγω του ενζύμου ουρικάση που καταβολίζει το ουρικό οξύ σε αλλαντοίνη. Ο άνθρωπος και τα πιθηκοειδή δεν διαθέτουν το ένζυμο αυτό και έτσι ο καταβολισμός των πουρινών στους οργανισμούς τους τερματίζεται στο ουρικό οξύ (ουριοτελικοί οργανισμοί) γι αυτό και μπορεί να εμφανίζουν προβλήματα υπερουριχαιμίας. Επίσης, για κάποιο γενετικό λόγο δεν διαθέτουν το ένζυμο ουρικάση και οι σκύλοι Δαλματίας.  

Ποια είναι τα αίτια της υπερουριχαιμίας;

Η υπερουριχαιμία μπορεί να οφείλεται:

  • Στην αυξημένη πρόσληψη πουρινών διαμέσου της τροφής (1/3 των περιπτώσεων).
  • Εκτός από την αύξηση των πουρινών μέσω της τροφής, αυξημένη σύνθεση ουρικού οξέος μπορεί να προκύψει και λόγω πολλών άλλων παραγόντων όπως παχυσαρκία, αλκοόλ, στερητική δίαιτα, νηστεία, εξαντλητική γυμναστική κ.α.).
  • Τέλος στην μειωμένη αποβολή του ουρικού οξέος (λόγω διαφόρων ασθενειών όπως νεφρική ανεπάρκεια, λήψη φαρμάκων όπως διουρητικά για υπερτασικούς κ.α.).
  • Σημαντικό ρόλο παίζει και η κληρονομικότητα.

Ποιες είναι οι συνέπειες της υπερουριχαιμίας;

Η υπερουριχαιμία μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την εναπόθεση κρυστάλλων ουρικού, σε διάφορα σημεία του σώματος και κυρίως στις αρθρώσεις, προκαλώντας ουρική αρθρίτιδα.
Εκτός όμως από την ουρική αρθρίτιδα μπορεί να οδηγήσει η υπερουριχαιμία στο σχηματισμό λίθων στους νεφρούς (νεφρολιθίαση). λόγω του γεγονότος ότι το ουρικό οξύ αποβάλλεται, όπως ήδη έχουμε αναφέρει, κυρίως από τους νεφρούς, Κατ' επέκταση η νεφρολιθίαση μπορεί να προκαλέσει καρδιο-αγγειακές παθήσεις.

Ποιες είναι οι διατροφικές οδηγίες για την αντιμετώπιση της υπερουριχαιμίας;

Η διαιτητική αντιμετώπιση της υπερουριχαιμίας περιλαμβάνει τα παρακάτω:

  • Κατ' αρχάς η πρόληψη ή αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Η παχυσαρκία αποτελεί προδιαθεσικό παράγοντα για την νόσο. Χρειάζεται προσοχή ώστε η απώλεια βάρους να γίνεται σταδιακά, η δίαιτα να μην είναι στερητική και να μην φτάσει το άτομο να είναι ελλιποβαρές διότι μπορεί να υπάρξει επιδείνωση της νόσου.
  • Η αύξηση της ημερήσιας πρόσληψης νερού είναι απαραίτητη για την πρόληψη ή αντιμετώπιση του σχηματισμού λιθίασης από ουρικό οξύ ώστε να παράγονται >2 λίτρα ούρων στο 24ωρο. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι λόγω του αυξημένου ουρικού οξέος στα ούρα, τα ούρα γίνονται όξινα με αποτέλεσμα να ευνοοείται η νεφρολιθίαση. Τροφές πολύ ξυνές πρέπει να αποφεύγονται. Για παράδειγμα άτομα που καταναλώνουν αρκετή ποσότητα ξυδιού στο φαγητό τους ή στη σαλάτα τους πρέπει να το μειώσουν και να αυξήσουν την κατανάλωση νερού. Η αλκαλοποίηση των ούρων (pH 6-6.5). είναι βασικής σημασίας και επιτυγχάνεται με δίαιτα που αλκαλοποιεί τα ούρα με γαλακτοκομικά, φρούτα, χόρτα, αλκαλικά ποτά, ελαιόλαδο. Επίσης η κατανάλωση σόδας αλκαλοποιεί τα ούρα και βοηθάει την αποβολή του ουρικού οξέος από τα νεφρά. Το ίδιο συμβαίνει και με τα ανθρακούχα ποτά.
  • Μείωση της πρόσληψης αλκοολούχων ποτών όταν η κατανάλωση τους είναι αυξημένη διότι μπορεί να προκληθεί ουρική αρθρίτιδα σε άτομα με προδιάθεση.
  • Διατροφή φτωχή σε πουρίνες. Λέγοντας φτωχή σε πουρίνες εννοούμε την κατανάλωση τροφών με περιεκτικότητα σε πουρίνες μικρότερη από 150 mg/100 γρ τροφίμου.

Αναλυτικότερα οι τροφές που πρέπει να αποφεύγονται ή επιτρέπονται στο καθημερινό διαιτολόγιο είναι:

ΤΡΟΦΕΣ ΠΟΥ ΑΠΟΦΕΥΓΟΥΜΕ (Τροφές που εμπεριέχουν 150 - 825 mg πουρινών /100 gr)

  • Γενικά αποφεύγουμε την μεγάλη κατανάλωση κόκκινου κρέατος και λιγότερο αποφεύγουμε την κατανάλωση πουλερικών και ψαριών.
  • Από το κρέας αποφεύγουμε τους ζωμούς και τα εκχυλίσματα κρέατος, τα νεφρά, το συκώτι, τα γλυκάδια και το κρέας ζαρκαδιού (και γενικότερα το κρέας κυνηγιού.
  • Από τα ψάρια κυρίως μειώνουμε την κατανάλωση αντζούγιας, σαρδέλας, ρέγγας και σκουμπρί. Επίσης τα μύδια και τα χτένια.
  • Το αυγοτάραχο.
  • Τα λιπαρά γαλακτομικά προϊόντα και κυρίως προσοχή στην κατανάλωση των λιπαρών τυριών.
  • Από τα λαχανικά την ντομάτα και το σέλινο.
  • Τα αμύγδαλα

ΤΡΟΦΕΣ ΠΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΟΥΜΕ - ΜΕ ΜΕΤΡΟ (Τροφές που εμπεριέχουν 50-150 mg πουρινών/100 gr

  • Επιτρέπεται μία με δύο μερίδες την εβδομάδα όσπρια, σπαράγγια, σπανάκι, μανιτάρια, ταχίνι, ξύδι, τουρσιά.

ΤΡΟΦΕΣ ΠΟΥ ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ

  • Ψωμί και δημητριακά.
  • Γαλακτομικά (γάλα, τυρί, γιαούρτι) 
  • Αυγά
  • Φρούτα και λαχανικά (εκτός από τα λαχανικά που αναφέρονται).
  • Επιδόρπια (γλυκά, ζελέδες).

Προσοχή: ΜΗΝ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΤΗΓΑΝΙΣΜΕΝΑ ΤΡΟΦΙΜΑ, ΣΑΛΤΣΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ, ΦΑΓΗΤΑ ΣΕ ΚΟΝΣΕΡΒΕΣ, ΓΛΥΚΑ ΤΑΨΙΟΥ, ΓΑΡΙΔΑΚΙΑ, ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ ΠΟΤΑ.

 

Συνέντευξη με τον Κο Ιάκωβο Θεοδοσίου, Ιατρό Διαιτολόγο

 

Οι επεμβάσεις παχυσαρκίας δεν αρκούν από μόνες τους για να φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα ως προς την απώλεια κιλών, γι'αυτό ο ρόλος ενός διατροφικού προγράμματος θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικός. Έπειτα από κάθε επέμβαση ο ασθενής σε συνεργασία με τον προσωπικό του διαιτολόγο, οφείλει να ακολουθεί τη διαιτητική του αγωγή - η οποία είναι σχεδιασμένη με βάση τις προσωπικές του ανάγκες και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί υιοθετηθεί από κανέναν άλλον παχύσαρκο- ώστε η απώλεια των κιλών να προκύψει σταδιακά, να μην επιβαρυνθεί ο οργανισμός του και κυρίως να είναι σίγουρος ότι προσλαμβάνει καθημερινά όλα εκείνα τα θρεπτικά συστατικά που θεωρούνται απαραίτητα για τη διαβίωση του. Κάθε επέμβαση όπως είναι λογικό απαιτεί ειδική διατροφή, έτσι ώστε το στομάχι να δεχτεί ομαλά στο εσωτερικό του τις τροφές, χωρίς να προκύψουν επιπλοκές.

Ποια είναι η σημασία της διατροφής στις επεμβάσεις αντιμετώπισης της παχυσαρκίας;

- Είναι σημαντικό όλο το concept καθώς η παχυσαρκία είναι μία πολυπαραγοντική νόσος. Άρα είναι πολλοί και οι παράγοντες που ρυθμίζουν το σωματικό μας βάρος. Δεν υπάρχει κανένα χειρουργείο που να μην εμπλέκεται με τη σωστή διατροφή και αυτό γιατί ο λόγος είναι πως κάθε επέμβαση μπορεί να εστιάσει ανάλογα με την κατηγορία του, σε έναν παράγοντα. Δηλαδή είτε μειώνεται η τροφή είτε η απορρόφηση. Αυτό όμως συνολικά δεν συνδέεται με τα μεταβολικά θέματα του οργανισμού, που σημαίνει ότι ένα πολύ γρήγορο αδυνάτισμα είναι σίγουρο ότι θα επιφέρει τρομερή χαλάρωση και θα επηρεάσει κατά πολύ την αποτελεσματικότητα του χειρουργείου. Οι περισσότεροι νομίζουν πως κάνοντας ένα χειρουργείο θα πεινάσουν με τη δίαιτα, δεν είναι όμως έτσι αφού το διατροφικό πρόγραμμα που τους δίνεται έχει ως στόχο να τους στηρίξει. Μία σωστή προσέγγιση που ξεκινάει από την ενίσχυση της διατροφής, θα φέρει το αποτέλεσμα πιο γρήγορα και με καλύτερη ποιότητα. Με τη σωστή διατροφή επιδιώκουμε να φρενάρουμε τη μεγάλη απώλεια κιλών που δεν ευνοεί και να καλύψουμε τον οργανισμό με όλα τα θρεπτικά συστατικά για να μπορεί να ανασυγκροτείται ο νέος ιστός.

- Οπότε ο ασθενής είναι απαραίτητο να συμμορφωθεί με αυτή τη λογική.

-Ο ασθενής πρέπει να συμφιλιωθεί με την ποιότητα και όχι την ποσότητα της τροφής. Η δίαιτα στα χειρουργεία δεν αφορά την ποσότητα, έτσι και αλλιώς αισθάνεται χορτασμένος, αφού οι τεχνικές αυτές είναι για να προσφέρουμε κορεσμό. Η συνεργασία του ασθενούς με τον γιατρό και τον διαιτολόγο του είναι απαραίτητη, χρειάζονται συνέχεια έλεγχοι και μετρήσεις της σύστασης του σώματος για να προλάβουμε δυσάρεστες συνέπειες όπως είναι η απώλεια μυϊκού ιστού που μειώνει τις καύσεις.

- Κάθε επέμβαση απαιτεί ανάλογη διατροφή;

- Το γαστρικό μπαλόνι καταλαμβάνει ένα χώρο στο στομάχι, άρα θέλουμε μία προσοχή τουλάχιστον τις πρώτες ημέρες μέχρι να γίνει μία «ανακωχή», μία συμφιλίωση μεταξύ του οργανισμού και του μπαλονιού. Δίνουμε τροφές που σε πρώτη φάση μειώνουν τον ερεθισμό του στομάχου. Γενικότερα οι περισσότερες από αυτές τις τεχνικές σε μία πρώτη φάση απαιτούν υγρά και στη συνέχεια τροφές σε στερεά μορφή. Όσο αφορά το δακτύλιο χρειάζεται μία ειδική διατροφή τις πρώτες ημέρες για να επιτευχθεί σωστή καθήλωση του δακτυλίου, τουλάχιστον για δυο εβδομάδες να είναι σε υγρά μορφή και πλούσια σε συστατικά, ακολούθως περνάμε στα ημίρρευστα για να καταλήξουμε στη στερεά τροφή. Θέλει μεγάλη προσοχή ο δακτύλιος που κατά βάση λειτουργεί με τη στερεά μορφή η οποία μένει στο στομάχι και με τη διάταση στέλνεται μήνυμα στον εγκέφαλο ότι επήλθε κορεσμός. Αν δεν προκύψει διάταση και η τροφή είναι σε υγρή μορφή, τα υγρά ακολουθούν μία άλλη οδό από το ελάσσων τόξο του στομάχου και ενδέχεται ο ασθενής να πάρει πολλές θερμίδες. Τέλος σε ότι αφορά το sleeve επειδή υπάρχει μία εκτεταμένη επιφάνεια ραμμάτων, θέλουμε να αποφύγουμε την επιπλοκή της διαφυγής, γι'αυτό ο πρώτος μήνας πρέπει να είναι με ρευστά για την προστασία της περιοχής.

- Πόσες θερμίδες θα πρέπει να καταναλώνει ο ασθενής ημερησίως;

- Εξαρτάται από την ηλικία του, από τη μυϊκή του μάζα και τους υπολογισμούς που θα κάνουμε για να μην έχουμε κατάρρευση του οργανισμού. Έχουμε να κάνουμε με μικρές ποσότητες οι οποίες πρέπει να υπερκαλύπτουν τον ασθενή ώστε να μην υπάρχει κατάρρευση όπως προανέφερα. Το σίγουρο πάντως είναι ότι δεν μπορούμε να πέσουμε κάτω από τις 1500 θερμίδες.

- Ποια επέμβαση θεωρείται η πιο απαιτητική διατροφικά;

- Όλες οι επεμβάσεις έχουν τις δικές τους διατροφικές απαιτήσεις, θα έλεγα όμως ότι τα γαστρικά μπαϊπάς και το sleeve θέλουν περισσότερη προσοχή λόγω των μετεγχειρητικών επιπλοκών που μπορεί να εμφανίσουν.

- Για πόσο χρονικό διάστημα πρέπει ο ασθενής να ακολουθεί κατά γράμμα το διατροφικό του πρόγραμμα;

- Χρειάζεται σοβαρή διατροφική παρακολούθηση τουλάχιστον για ένα εξάμηνο. Αφού προκύψει μία ισορροπία, από εκεί και πέρα ο οργανισμός έχει τις «εφεδρείες» του και η παρακολούθηση περιορίζεται σταδιακά.

- Υπάρχουν τροφές που θεωρούνται απαγορευτικές για τις επεμβάσεις παχυσαρκίας;

- Είναι αλήθεια ότι κάποιες τροφές είναι δυσχώνευτες για το στομάχι και γι'αυτό πρέπει να υποστούν ειδική επεξεργασία. Με την ευκαιρία θέλω να τονίσω το εξής σημαντικό: Υπάρχουν περιπτώσεις ασθενών που μετά τις επεμβάσεις παίρνουν κιλά, αυτό όμως συμβαίνει γιατί τα άτομα αυτά δεν βρέθηκαν ποτέ με ένα διαιτολόγο για να τους εξηγήσει πώς μπορούν να υπερκαλύψουν τα προβλήματα τους. Δυστυχώς η συμμόρφωση των ασθενών είναι δύσκολη μετά την επέμβαση, το μεγαλύτερο ρόλο όμως ως προς αυτή την κατεύθυνση τον έχει ο χειρουργός του που θα του δώσει να καταλάβει ότι απαιτείται χρόνος μέχρι το επιθυμητό αποτέλεσμα. Όταν ο ασθενής το αντιληφθεί αυτό σωστά και κατανοήσει πως είναι κέρδος του να ακολουθεί σωστή διατροφή, πραγματικά θα απαλλαγεί για πάντα από τα κιλά του. Συνήθως όμως δεν συμμορφώνονται, δυστυχώς αυτή είναι η πραγματικότητα.

 

 

Πηγή: http://e-hospital.gr

Κολύμβηση

Video

O Δρόμος για την Θεραπεία αποτελεί το site στον χώρο της υγείας, που απευθύνεται σε ασθενείς, ενημερώνοντάς τους για θέματα κλασικής ιατρικής αλλά και εναλλακτικών θεραπειών.

Η ιστοσελίδα περιέχει πληροφορίες και άρθρα, με σκοπό την ενημέρωση και μόνο. Στην περίπτωση που θέλετε να εφαρμόσετε μία θεραπεία που αναγράφεται στο dromostherapeia.gr, επιβάλλεται να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Η πληροφόρηση που δίνεται εδώ δεν είναι, δεν μπορεί και δεν πρέπει να χρησιμοποιείται σαν βάση για διάγνωση ή επιλογή θεραπείας.
Ο dromostherapeia.gr δεν φέρει καμία ευθύνη για τυχόν λάθη ή παραλείψεις ή οποιοδήποτε πρόβλημα προκύψει που να έχει σχέση με υλικό που περιλαμβάνεται σ’ αυτήν.